Ograniczenie ocieplenia do 1,5 st. C. może ochronić tysiące gatunków

2018-05-20 19:35 aktualizacja: 2018-10-05, 22:27
epa06164536 Common Tiger butterflies (Danaus genutia) in Sri Lanka's Dimah Conservation Butterfly Garden at Moratuwa, 30 kms from Colombo, Sri Lanka, 26 August 2017. The privately owned garden is maintained by the Dilmah Conservation Sustainable Agriculture Research Centre and is home to some 125 species of butterfly.  EPA/M.A.PUSHPA KUMARA 
Dostawca: PAP/EPA. PAP/EPA © 2018 / M.A.PUSHPA KUMARA
epa06164536 Common Tiger butterflies (Danaus genutia) in Sri Lanka's Dimah Conservation Butterfly Garden at Moratuwa, 30 kms from Colombo, Sri Lanka, 26 August 2017. The privately owned garden is maintained by the Dilmah Conservation Sustainable Agriculture Research Centre and is home to some 125 species of butterfly. EPA/M.A.PUSHPA KUMARA Dostawca: PAP/EPA. PAP/EPA © 2018 / M.A.PUSHPA KUMARA
Zatrzymanie globalnego ocieplenia na poziomie 1,5 st. C. - zamiast 2 st. C. - ochroniłoby dwa razy więcej gatunków roślin i zwierząt oraz trzy razy więcej gatunków owadów na całym świecie przed znaczącą utratą obszaru występowania - wynika z nowego raportu opublikowanego w ”Science”.

Naukowcy z Uniwersytetu Wschodniej Anglii (UEA) i australijskiego Uniwersytetu Jamesa Cooka badali, jakie dokładnie korzyści przyniosłoby różnym gatunkom roślin i zwierząt zatrzymanie wzrostu globalnych temperatur na poziomie 1,5 st. C. w porównaniu do 2 st. C. – czyli realizacja najambitniejszego celu porozumienia klimatycznego w Paryżu.

W swej analizie uwzględnili łącznie około 115 tys. gatunków: w tym 71 tys. gatunków roślin, 31 tys. gatunków owadów, 8 tys. gatunków ptaków, 1700 gatunków ssaków, a także gady (1800 gatunków) i płazy (1 tys. gatunków). Dane pochodziły z Globalnego Integratora Danych o Bioróżnorodności (GBIF).

”Chcieliśmy sprawdzić, w jakim stopniu w różnych scenariuszach klimatycznych niektóre obszary przestaną nadawać się do życia przez zamieszkujące je gatunki, (...) ile dokładnie gatunków może stracić ponad połowę swego geograficznego zasięgu wskutek zmian klimatu” – tłumaczy główna autorka badania, prof. Rachel Warren z UEA.

Wraz ze współpracownikami obliczyli, że jeśli do roku 2100 ocieplenie sięgnie 2 st. C., o ponad połowę zmniejszy się zasięg występowania 18 proc. gatunków owadów, 16 proc. gatunków roślin i 8 proc. kręgowców. Dla ocieplenia o 1,5 st. C. wartości te spadają o połowę: 8 proc. gatunków roślin i 4 proc. kręgowców, a dla owadów nawet o dwie trzecie (6 proc. gatunków).

Pół stopnia ocieplenia więcej zagroziłoby gatunkom występującym na całym świecie, ale szczególnie narażone na utratę bioróżnorodności byłyby: południe Afryki, Amazonia, Europa i Australia, podkreślają badacze.

Po raz pierwszy w badaniu tego typu uwzględniono owady, gdyż, jak mówi Warren, są one niezbędne ekosystemom oraz ludziom. Zapylają kwiaty i zboża, stanowią pokarm dla innych organizmów, rozkładają detrytus (martwą materię organiczną), zapewniają równowagę ekosystemu. A przy tym, wskazuje badaczka, okazują się szczególnie wrażliwe na zmiany klimatu: to dla nich różnica między 1,5 a 2 stopniami C. będzie oznaczała najdotkliwsze straty zasięgu występowania.

”Obecna trajektoria globalnego ocieplenia, jeśli kraje wywiążą się ze swoich zobowiązań ograniczenia [emisji – PAP] dwutlenku węgla, wynosi ok. 3 st. Celsjusza. W takim scenariuszu prawie 50 proc. owadów straci ponad połowę swego zasięgu i nie będą dalej w stanie wypełniać swej roli w ekosystemach” – alarmuje Warren.

Badano też zdolność gatunków do relokacji do lepszych siedlisk w miarę, jak świat będzie się ocieplał. Naukowcy ustalili, że niewielka liczba gatunków – zwłaszcza ptaków, ssaków i motyli - może przed 2100 rokiem w ten sposób zwiększyć swój obszar występowania.

”Jeśli uda się ograniczyć ocieplenie do 1,5 st. C. do roku 2100, więcej gatunków będzie w stanie utrzymać swoje zasięgi, a nawet je zwiększyć. Ale jeśli temperatury wzrosną o 2 st. C., wiele z nich ‘nie nadąży’ za zmianami, jeszcze więcej straci duże części swych zasięgów” – podsumowuje Warren.

Więcej informacji tutaj: http://science.sciencemag.org/content/360/6390/791 (PAP)

dwo/ ekr/