40 lat temu odbył się legendarny charytatywny koncert Live Aid
Charytatywny koncert Live Aid, z którego dochody były przeznaczone na pomoc ofiarom głodu w Etiopii, był największym takim wydarzeniem na świecie. 13 lipca 1985 r. na dwóch stadionach oglądało go ponad 160 tys. osób, a transmisję obejrzało 1,5 miliarda ludzi w 100 krajach. Zapraszamy do kolejnej odsłony naszego cyklu Historia jednej fotografii.
Było to wydarzenie, które do dziś nie ma sobie równych. 13 lipca 1985 r. koncert odbył się równolegle w dwóch miejscach – na stadionie JFK w Filadelfii w Stanach Zjednoczonych, gdzie zebrało się 89 tys. widzów, i na Wembley w Londynie – 72 tys. osób. Bilety na oba koncerty zostały sprzedane w ciągu pięciu godzin. Transmisję telewizyjną koncertu Live Aid oglądało 1,5 miliarda ludzi w 100 krajach. Była to jedna z największych transmisji w historii telewizji.
Koncert Live Aid - cel: zebranie funduszy na pomoc Etiopii
Koncert Live Aid zorganizowali Bob Geldof z zespołu Boomtown Rats i Midge Ure z Ultravox. Ich celem było zebranie funduszy na pomoc Etiopii. Kraj ten w latach 1983-85 zmagał się z ogromną klęską głodu, która była wynikiem katastrofalnych susz, plag szarańczy oraz długotrwałych konfliktów zbrojnych i niestabilności politycznej. Szacuje się, że pochłonęła ona około miliona ofiar, doprowadziła do masowych przesiedleń ludności i dramatycznego pogorszenia się warunków życia.
Podczas koncertów Live Aid wystąpiły największe gwiazdy muzyki rockowej i rozrywkowej, na Wembley m.in.: Sade, Sting, David Bowie, Elton John, Paul McCartney, Paul Young oraz zespoły U2, Dire Straits, The Who, Queen, Status Quo, Ultravox, Spandau Ballet. W Filadelfii na scenie pojawili się m.in.: Bryan Adams, Carlos Santana, Madonna, Neil Young, Eric Clapton, Mick Jagger, Bob Dylan oraz zespoły Black Sabbath, Judas Priest, The Beach Boys, Led Zeppelin, Duran Duran.
Live Aid w Londynie. Honorowymi gośćmi byli księżna Diana i książę Karol
Wykorzystując różnice czasu pomiędzy Filadelfią a Londynem, Phil Collins wziął udział w koncertach na obydwu kontynentach, przeleciał pomiędzy Wielką Brytanią a USA naddźwiękowym concorde'em linii British Airways. Honorowymi gośćmi Live Aid w Londynie byli księżna Diana i książę Karol. Na wypełniony po brzegi stadion Wembley wprowadził ich Bob Geldof.
Dzięki koncertom udało się zebrać 100-150 mln dolarów na pomoc głodującym w Afryce.
Transmisja nie dotarła za żelazną kurtynę
Za sprawą transmisji telewizyjnych koncert Live Aid stał się ogólnoświatowym wydarzeniem kulturalnym i charytatywnym, ale nie udało się nie uwikłać go w politykę. Za żelazną kurtynę transmisja z tego koncertu nie dotarła. W Polsce po fakcie pojawiło się tylko kilka migawek w telewizji i informacji o koncercie. Władze państw bloku wschodniego nie chciały pokazywać pozytywnego i humanitarnego działania wrogiego obozu. Zachód – według ówczesnej retoryki propagandowej – miał pozostać „zgniłym imperialistycznym systemem”, wyzutym z empatii dla drugiego człowieka. Sowiecka polityka nazwała działania humanitarne Geldofa „cyniczną kpiną”.
Druga strona żelaznej kurtyny oceniała to zupełnie inaczej. Za działalność charytatywną Bob Geldof dwukrotnie (1985 i 2005) otrzymał nominację do Pokojowej Nagrody Nobla, a brytyjska królowa nadała mu w 1986 r. Order Imperium Brytyjskiego, czyniąc go tym samym szlachcicem. W 2005 r. uhonorowano go nagrodą MTV Free Your Mind.
Na prezentowanej fotografii, wykonanej 1 maja 2025 r. w Londynie, widać Boba Geldofa na murawie stadionie Wembley, gdzie 40 lat wcześniej miał miejsce pamiętny koncert. Fotografia została wykonana z okazji musicalu Live Aid „Just for One Day”, którego londyńska premiera odbyła się w teatrze The Old Vic w lutym 2024 r.
Subskrybenci serwisu PAP mogą pobrać tę fotografię bezpłatnie do zilustrowania tego tekstu.
Fabuła musicalu „Just for One Day”, którego banner widać na fotografii (w tle, nad widownią stadionu), skupia się na koncercie, który odbył się na Wembley 40 lat temu. Bob Geldof dał twórcom musicalu zielone światło na realizację projektu. Spektakl reżyseruje Luke Sheppard, który ma na swoim koncie musical "Romeo i Julia". Scenariusz napisał John O'Farrell, który wcześniej stworzył musicalową adaptację "Pani Doubtfire". 10 proc. zysków ze sprzedaży biletów zasili konto organizacji charytatywnej Boba Geldofa – The Band Aid Charitable Trust.
W 20. rocznicę Live Aid, w 2005 r., Bob Geldof wspólnie z Bono zorganizowali serię koncertów charytatywnych Live 8, które odbyły się w krajach G8 i RPA. Nazwa tego wydarzenia (Live Eight) poprzez grę słów nawiązywała w określenia Live Aid.
Bob Geldof, najbardziej chyba znany w Polsce z głównej roli Pinka w filmie „Pink Floyd – The Wall” (1982 r.) oraz piosenki „I Don’t Like Mondays”, w ostatnich 40 latach był często gościł w Polsce. W 1991 r. na kortach warszawskiego klubu Legia wystąpił ze swoim zespołem The Boomtown Rats. W 2007 r. wystąpił w Lublinie i w Warszawie, w 2009 r. w Katowicach, a w czerwcu 2015 r. w Lublinie. W 2023 r. Geldof był również gościem toruńskiego festiwalu EnergaCamerimage.
Archiwum fotograficzne PAP
Archiwum fotograficzne Polskiej Agencji Prasowej liczy kilkadziesiąt milionów zdjęć i wciąż wzbogaca się o nowe kolekcje. Jej zasoby sięgają lat 20. XX wieku. Stanowi ważną część dziedzictwa narodowego. Zatrzymane w kadrach obrazy rejestrują każdy aspekt życia społecznego, politycznego, gospodarczego, kulturalnego i religijnego na przestrzeni ostatnich 100 lat.
Profesjonalna digitalizacja zasobów fotograficznych PAP umożliwia szeroki do nich dostęp przez stronę PAP (https://fotobaza.pap.pl/). Nad prawidłową identyfikacją oraz szczegółowym opisem zdjęć pracuje zespół specjalistów, przeglądając materiały źródłowe w czytelniach i archiwach. Klienci są na bieżąco informowani o nowych zdjęciach w Bazie Fotograficznej PAP.
Zainteresowała cię ta historia? Zapisz się na newsletter PAP Fotobox (https://rejestracja.pap.com.pl/fotobox) i co miesiąc odkrywaj m.in. archiwalne kadry dotyczące postaci, miejsc i wydarzeń.
Tomasz Szczerbicki (PAP)
szt/ miś/
