Komisja Europejska zaakceptowała rewizję polskiego KPO
Komisja Europejska zaakceptowała rewizję Krajowego Planu Odbudowy, którą Polska przedstawiła 26 września - poinformował PAP w czwartek rzecznik KE Maciej Berestecki. Rząd wnioskował o zniesienie opłat za użytkowanie aut spalinowych oraz zmniejszenie puli pożyczek o 21,5 mld zł (5,1 mld euro).
Zielone światło dla zmian w polskim KPO będą musiały dać jeszcze kraje członkowskie. Wymagana jest większość kwalifikowana (15 krajów stanowiących 65 proc. ludności UE).
Potem Polska będzie mogła zwrócić się do KE o czwartą płatność z funduszu odbudowy.
Jest to czwarta zmiana polskiego planu.
Zmiany w celach Krajowego Planu Odbudowy
W projekcie decyzji państw członkowskich, który zaproponowała KE, czytamy, że Polska zgłosiła zmiany 80 celów w KPO, powołując się na obiektywne okoliczności takie jak wzrost kosztów w związku z inflacją (dwa cele), brak zapotrzebowania (13 celów) czy nieoczekiwane opóźnienia spowodowane problemami z zamówieniami publicznymi, opóźnieniami w realizacji projektów i przedłużającym się procesem legislacyjnym (13 celów). Kolejne 33 cele zostały poddane rewizji, by „wdrożyć lepsze alternatywy, które pozwolą na zmniejszenie obciążeń administracyjnych”. Jednym z tych celów było zwiększenie udziału transportu bezemisyjnego i niskoemisyjnego oraz zapobieganie i ograniczanie negatywnego wpływu transportu na środowisko.
W dokumencie czytamy, że Polska wnioskowała o to, by zwolnione w wyniku zmian pieniądze przekazano na realizację jednego dodatkowego celu i zwiększenie poziomu wdrożenia pięciu już istniejących.
Tym dodatkowym celem jest wkład w rozwój unijnego systemu łączności satelitarnej IRIS2, który ma pozwolić Wspólnocie usamodzielnić się w tym zakresie (czołowym dostawcą internetu satelitarnego obecnie jest Starlink, należący do amerykańskiego miliardera Elona Muska).
Pieniądze zwolnione w wyniku rewizji polskiego KPO zostaną przekazane też na już zapisane w planie cele; są to: zwiększenie nakładów w ramach programu InvestEU, inwestycje w systemy oczyszczania ścieków i zaopatrzenie w wodę na obszarach wiejskich oraz e-usługi publiczne, a także instalacje odnawialnych źródeł energii realizowane przez społeczności energetyczne oraz systemy magazynowania energii.
Brak opłat za auta spalinowe i mniejsza pula pożyczek
Nowa polska rewizja KPO, zaprezentowana przez rząd pod koniec września, zakładała m.in. zniesienie opłat za użytkowanie aut spalinowych oraz zmniejszenie puli pożyczek o 21,5 mld zł (5,1 mld euro).
Opłata rejestracyjna od samochodów spalinowych osób prywatnych oraz cykliczna opłata środowiskowa dotycząca przedsiębiorców miały wejść w życie w przyszłym roku. Rząd w to miejsce miał proponować w rozmowach z KE ułatwienia dla produkcji biometanu i przesyłu biogazu, a także rozwiązania z zakresu kogeneracji oraz dołączenie do unijnych systemów tworzących wspólny rynek bilansowania energii.
Polska chce zmniejszyć pulę pożyczek, które mogłyby zostać niewykorzystane do czasu zakończenia KPO w sierpniu 2026 r., a które mogłyby stanowić koszt dla państwa ze względu na zwiększenie jego potrzeb pożyczkowych.
Polskie KPO zmieniane było dotąd trzy razy. Pierwsza rewizja została zaakceptowana przez KE w listopadzie 2023 r., druga - w lipcu 2024 r., a trzecia - w czerwcu br. Ta ostatnia zakładała przede wszystkim utworzenie Funduszu Bezpieczeństwa i Obronności, a także wzmocnienie Państwowej Inspekcji Pracy (w miejsce oskładkowania umów zlecenia).
KPO przewiduje dla Polski 59,8 mld euro, w tym 25,27 mld euro w postaci dotacji i 34,54 mld euro w formie preferencyjnych pożyczek. Polska otrzymała z niego dotychczas 67 mld zł. Kolejne 26 mld zł ma otrzymać wkrótce.
Z Brukseli Magdalena Cedro (PAP)
mce/ mal/ ał/
