O PAP.pl

PAP.pl to portal PAP - największej agencji informacyjnej w Polsce, która zbiera, opracowuje i przekazuje obiektywne i wszechstronne informacje z kraju i zagranicy. W portalu użytkownik może przeczytać wybór najważniejszych depesz, wzbogaconych o zdjęcia i wideo.

Mołdawia

epa04947315 A general view of protesters at the Square of the Big National Assembly, in Chisinau, Moldova, 24 September 2015. Thousands of people attended a protest on 06 September demanding the dismissal of several public servants, the president, speaker and prime minister, and the return of what they called 'stolen' money from three banks. EPA/DUMITRU DORU 
Dostawca: PAP/EPA. PAP/EPA © 2016 / DUMITRU DORU
PAP/EPA © 2016 / DUMITRU DORU / epa04947315 A general view of protesters at the Square of the Big National Assembly, in Chisinau, Moldova, 24 September 2015. Thousands of people attended a protest on 06 September demanding the dismissal of several public servants, the president, speaker and prime minister, and the return of what they called 'stolen' money from three banks. EPA/DUMITRU DORU Dostawca: PAP/EPA. PAP/EPA © 2016 / DUMITRU DORU
moldawia-flaga.png
 Flaga moldawia-godlo.png
Godło Republika Mołdawii

Republica Moldova

obszar: 33 843 km2

ludność: 4 056 932 (III 2017)

stolica: Kiszyniów

ludność: 804 500 (2014) (zespół miejski)

Język urzędowy: rumuński

Święto narodowe: 27 VIII - rocznica proklamowania niepodległości (1991)

Jednostka monetarna: 1 lej mołdawski (MDL) = 100 bani

Członkostwo w ważniejszych organizacjach międzynarodowych: ONZ, IMF(MFW), ISE, WHO, WTO

280px_pap_20140417_1eh.jpg

280px_pap_20140419_16u.jpg

Europa pol.png Polska alb.png Albania and.png Andora aut.png Austria bel.png  Belgia blr.png Białoruś bih.png Bośnia i Hercegowina bgr.png Bułgaria hrv.png Chorwacja mne.png Czarnogóra cze.png Czechy dnk.png Dania est.png Estonia fin.png Finlandia fra.png Francja gib.png Gibraltar grc.png Grecja ggy.png Guernsey esp.png Hiszpania nld.png Holandia irl.png Irlandia gbr_nir.png Irlandia Północna isl.png Islandia jey.png Jersey srb-km.png Kosowo lie.png Liechtenstein ltu.png Litwa lux.png Luksemburg lva.png Łotwa mkd.png Macedonia mlt.png Malta mda.png Mołdawia mco.png Monako deu.png Niemcy nor.png Norwegia prt.png Portugalia rus.png Rosja rou.png Rumunia smr.png San Marino srb.png Serbia svk.png Słowacja svn.png Słowenia che.png Szwajcaria swe.png Szwecja ukr.png Ukraina vat.png Watykan hun.png Węgry gbr.png Wielka Brytania ita.png Włochy imn.png Wyspa Man fro.png Wyspy Owcze Pozostałe kontynenty Ustrój

Republika. 12 X 1924 r., proklamowana jako Mołdawska Autonomiczna Socjalistyczna Republika Radziecka w składzie Ukraińskiej SRR. Od 2 VIII 1940 r. (po włączeniu w jej skład części Besarabii) republika związkowa - Mołdawska Socjalistyczna Republika Radziecka, od 5 VI 1990 r. - Socjalistyczna Republika Radziecka Mołdawii, od 23 V 1991 r. - Republika Mołdawii.
27 VIII 1991 r. parlament przyjął deklarację niepodległości.
8 IV 1994 r. Mołdawia przystąpiła formalnie do Wspólnoty Niepodległych Państw.
Zgodnie z konstytucją z 28 VII 1994 r. (weszła w życie 27 VIII 1994 r.), ostatnio modyfikowaną 29 VI 2006 r., głową państwa jest prezydent wybierany w wyborach powszechnych na kadencję 4-letnią.
Organem władzy ustawodawczej jest 1-izbowy Parlament, w którego skład wchodzi 101 deputowanych wybieranych w wyborach powszechnych na kadencję 4-letnią.
Władzę wykonawczą sprawuje rząd, na którego czele stoi premier powoływany przez parlament na wniosek prezydenta.
Pod względem administracyjnym kraj podzielony jest na 32 rejony, 5 miast wydzielonych, Terytorium Autonomiczne Gagauzji oraz Naddniestrze, będące terytorium spornym (2 IX 1990 r. ogłosiło deklarację niepodległości).

Głowa państwa

prezydent - Igor DODON  /bezp./ /od 23 XII 2016/

poprzedni prezydent - Nicolae TIMOFTI /bezp./ /16 III 2012 - 23 XII 2016/ Rząd

utworzony 20 I 2016 r. , stan po zmianach z 10 I 2018 r.

premier - Pavel FILIP /PDM/
wicepremier ds. integracji europejskiej - Iurie LEANCĂ
wicepremier ds. reintegracji - Cristina LESNIC /kob./  

ministrowie:
spraw zagranicznych i integracji europejskiej - Tudor ULIANOVSCHI   
spraw wewnętrznych - Alexandru JIZDAN
obrony - Eugen STURZA
finansów - Octavian ARMAŞU
gospodarki i infrastruktury - Chiril GABURICI
oświaty, kultury i badań naukowych - Monica BABUC /kob./
sprawiedliwości - Alexandru TĂNASE
zdrowia, pracy i opieki społecznej - Svetlana CEBOTARI /kob./
rolnictwa, rozwoju regionalnego i budownictwa - Liviu VOLCONOVICI

 *

poprzedni p.o. premier - Gheorghe BREGA /PL/  /30 X 2015 - 19 I 2016/

Parlament /Parlamentul/

przewodniczący - Andrian CANDU /PDM/

Podział mandatów po wyborach z 30 listopada 2014 r.: PSRM 25, PLDM 23, PCRM 21, PDM 19, PL 13. Razem 101.

moldawia-parlament-01.jpg



 

Partie Partia Socjalistów Republiki Mołdawii /Partidul Socialistilor din Republica Moldova  - PSRM/ - utworzona 6 sierpnia 1997 r.; przewodn.: Zinaida GRECEANÎI /kob./ .

Liberalno-Demokratyczna Partia Mołdawii /Partidul Liberal Democrat din Moldova - PLDM/ - utworzona 8 października 2007 r.; w marcu 2011 r. w jej skład weszła partia Sojusz "Nasza Mołdawia" /Alianta "Moldova Nostra" - AMN; zał. 19 VII 2003/ przewodn.: Viorel CIBOTARU; sekr. gen.: Victor ROŞCA.

Partia Komunistów Republiki Mołdawii /Partidul Comunistilor din Republica Moldova - PCRM/ - utworzona w październiku 1993 r.; zarejestrowana 28 kwietnia 1994 r.; I sekr. KC: Vladimir VORONIN.

Demokratyczna Partia Mołdawii /Partidul Democrat din Moldova - PDM/ - utworzona 14 kwietnia 2000 r. w wyniku przekształcenia się w partię Ruchu na rzecz Demokratyzacji i Dobrobytu w Mołdawii /RDDM; zał. 8 II 1997/; w lutym 2008 r. w jej skład weszła Partia Społeczno-Liberalna /Partidul Social-Liberal - PSL, zał. 10 V 2001/; przywódca: Marian LUPU.

Partia Liberalna /Partidul Liberal - PL/ - utworzona 5 września 1993 r. pod nazwą Partia Reform /Partidul Reformei - PR/; przewodn.: Mihai GHIMPU.

Chrześcijańsko-Demokratyczna Partia Ludowa /Partidul Popular Creştin Democrat - PPCD/ - utworzona 13 grudnia 1999 r. w wyniku przekształcenia się w partię Chrześcijańsko-Demokratycznego Frontu Ludowego /zał. 1989; do 16 lutego 1992 r. nosił nazwę Front Ludowy Mołdawii/; przewodn.: Iurie ROŞCA.

Socjaldemokratyczna Partia Mołdawii /Partidul Social Democrat din Moldova - PSDM/ - utworzona 13 maja 1990 r., 26 grudnia 1998 r. połączyła się ze Zjednoczoną Partią Socjaldemokratyczną; przewodn.: Victor ŞELIN.

Liberalna Partia Reformatorska /Partidul Liberal Reformator - PLR/ - utworzona 12 kwietnia 2013 r.; przewodn.: Ion HADÂRCĂ.

Europejska Partia Ludowa Mołdawii /Partidul Popular European din Moldova - PPEM/ - partia centroprawicowa, utworzona 23 marca 2015 r.; przewodn.: Iurie LEANCĂ.  

Platforma Partyjna Godność i Prawda /Partidul Platforma Demnitate şi Adevăr - PPDA/ - utworzona w grudniu 2015 r.; przewodn.: Andrei NĂSTASE.

Partia Akcja i Solidarność /Partidul Acțiune şi Solidaritate - PAS/ - utworzona w 2016 r.; przewodn.: Maia SANDU /kob./; sekr. gen.: Igor GROSU.

Nasza Partia /Partidul Nostru - PN/ - utworzona 13 kwietnia 2014 r., poprzednio nosiła nazwę Partia Ludowo-Republikańska /Partidul Popular Republican - PPR/; przewodn.: Renato USATÎI.

  Związki zawodowe

Konfederacja Związków Zwodowych Republiki Mołdawii /Confederaţia Sindicatelor din Republica Moldova - CSRM/ - spadkobierczyni Powszechnej Federacji Związków Zawodowych Mołdawii /zał. 1990/; liczy 543 000 członków /2007/.

  Prasa Dzienniki

Jurnal de Chișinău - dziennik, Kiszyniów, zał. 1999.

Moldova Suverena - organ rządu, Kiszyniów, zał. 1 V 1924.

Niezawisimaja Mołdowa - niezależny, w jęz. rosyjskim, Kiszyniów, ukazuje się 5 razy w tygodniu.

Timpul - dziennik, Kiszyniów.

Czasopisma

Femeia Moldovei - popularny miesięcznik dla kobiet, Kiszyniów, zał. 1951.

Contrafort - miesięcznik literacko-kulturalny, Kiszyniów, zał. X 1994.

Literatura şi Arta - tygodnik literacki, Kiszyniów, zał. 1977.

Sud-Est - kwartalnik kulturalny wyd. przez Min. Kultury, Kiszyniów, zał. 1977.

 

Agencje prasowe

Moldpres - oficjalna agencja informacyjna, Kiszyniów, zał. 1990; do 1994 r. nosiła nazwę Moldova Press.

Interlic - niezależna agencja informacyjna, Kiszyniów, zał. 29 VIII 1995.

Serwisy ogólnodostępne PAP