Kenia

Flaga

Godło Republika Kenii
Republic of Kenya
obszar: 581 309 km2
ludność: 47 898 083 (2017)
stolica: Nairobi
ludność: 3 138 295 (2009) (zespół miejski)
Język urzędowy: angielski i suahili
Święto narodowe: 12 XII - rocznica proklamowania niepodległości (1963)
Jednostka monetarna: 1 szyling kenijski (KES) = 100 centów
Członkostwo w ważniejszych organizacjach międzynarodowych: ONZ, ACP, IMF(MFW), NAM, AU, WTO, WHO



Algieria
Angola
Benin
Botswana
Brytyjskie Terytorium Oceanu Indyjskiego
Burkina Faso
Burundi
Czad
Demokratyczna Republika Konga
Dżibuti
Egipt
Erytrea
Etiopia
Gabon
Gambia
Ghana
Gwinea
Gwinea Równikowa
Gwinea-Bissau
Kamerun
Kenia
Komory
Lesotho
Liberia
Libia
Madagaskar
Malawi
Mali
Maroko
Mauretania
Mauritius
Mozambik
Namibia
Niger
Nigeria
Republika Konga
Republika Południowej Afryki
Republika Środkowoafrykańska
Republika Świętego Tomasza
Réunion
Rwanda
Sahara Zachodnia
Senegal
Seszele
Sierra Leone
Somalia
Suazi
Sudan
Sudan Południowy
Tanzania
Togo
Tunezja
Uganda
Wybrzeże Kości Słoniowej
Wyspa Świętej Heleny
Zambia
Zielony Przylądek
Zimbabwe
Pozostałe kontynenty
Ustrój
Od 12 XII 1964 r. republika, członek brytyjskiej Wspólnoty Narodów. Do 12 XII 1963 r. kolonia i protektorat brytyjski, potem niepodległe państwo uznające monarchę brytyjskiego za głowę państwa.
Zgodnie z konstytucją zaaprobowaną w referendum 4 VIII 2010 r., ratyfikowaną 27 VIII 2010 r., głową państwa i szefem rządu jest prezydent wybierany w głosowaniu powszechnym na 5 lat. Prezydent mianuje wiceprezydenta.
Władza ustawodawcza należy do 2-izbowego parlamentu o kadencji 5-letniej, składającego się z izby wyższej - Senatu i izby niższej - Zgromadzenia Narodowego. W skład Senatu wchodzi 67 członków wybieranych w wyborach (47 bezpośrednio i 21 pośrednio, w tym 16 kobiet mianowanych przez partie polityczne, 1 kobieta i 1 mężczyzna reprezentujący młodzież, 1 kobieta i 1 mężczyzna reprezentujący niepełnosprawnych) oraz spiker z urzędu. Zgromadzenie Narodowe liczy 349 deputowanych, w tym 290 wybieranych bezpośrednio w wyborach powszechnych w okręgach 1-mandatowych, 47 kobiet i 12 mianowanych na wniosek partii politycznych (6 reprezentujących młodzieży 6 reprezentujących niepełnosprawnych). Ponadto w skład Zgromadzenia wchodzi z urzędu spiker.
Organem władzy wykonawczej jest rząd powoływany przez prezydenta spośród członków parlamentu.
Pod względem administracyjnym kraj podzielony jest na 47 hrabstw (counties) zarządzanych przez gubernatorów.
prezydent i szef rządu - Uhuru Muigai KENYATTA /JP/ /od 9 IV 2013, reelekcja 2017/
wiceprezydent - William Samoei arap RUTO /JP/ /od 9 IV 2013, reelekcja 2017/
*
poprzedni prezydent i szef rządu - Mwai KIBAKI /PNU/ /30 XII 2002 - 9 IV 2013/
utworzony 26 I 2018 r., stan po zmianach z 14 II 2018 r.
sekretarze:
spraw zagranicznych i handlu zagranicznego - Monica JUMA /kob./
spraw wewnętrznych i koordynacji prac rządu - Fred MATIANG'I
obrony - Raychelle AWUOR OMAMO /kob./
ds. industrializacji i rozwoju przedsiębiorstw - Adan MOHAMMED
oświaty - Amina MOHAMED /kob./
energetyki - Charles KETER
ds. decentralizacji - Eugene WAMALWA
ds. gruntów - Farida KARONEY /kob./
skarbu i planowania - Henry ROTICH
transportu i rozwoju infrastruktury - James MACHARIA
informacji, łączności i technologii - Joseph MUCHERU
ropy naftowej i górnictwa - John MUNYES
ochrony środowiska i leśnictwa - Keriako TOBIKO
rolnictwa i nawadniania - Mwangi KIUNJURI
turystyki i ochrony dzikiej przyrody - Najib BALALA
ds. Wspólnoty Wschodnioafrykańskiej i rozwoju Północnego Korytarza - Peter MUNYA
służb publicznych, młodzieży i równouprawnienia - Margaret KOBIA /kob./
sportu i dziedzictwa narodowego - Rashid ACHESA MOHAMMED
zdrowia - Sicily KANINI KARIUKI /kob./
ds. zasobów wodnych i spraw sanitarnych - Simon CHELUGUI
pracy i opieki społecznej - Ukur YATTANI
bez teki - Raphael TUJU
Parlament Zgromadzenie Narodowe /National Assembly/
spiker - Justin MUTURI
Podział mandatów po wyborach z 8 sierpnia 2017 r.: JP 171 , ODM 76, WDM-K 23 , ANC 14, FORD-Kenya 12, KANU 10, EFP 5, KPP 2, niezależni 14, inne 21, vacat 1. Razem 349.

spiker - Kenneth Makelo LUSAKA /JP/
Podział mandatów po wyborach z 8 sierpnia 2017 r.: JP 34, ODM 20, WDM-K 3, ANC 3, KANU 3, FORD-Kenya 1, inne 2, niezależni 1. Razem 67.

Partia Jubileuszu /Jubilee Party of Kenya - JP/ - utworzona 7 września 2016 r. na bazie koalicji Jubilee Alliance, której skład wchodziło kilka partii, m.in. Sojusz Narodowy /The National Alliance - TNA, zał. VII 2000/, Narodowa Tęczowa Koalicja /National Rainbow Coalition - NARC, zał. X 2002/ i Zjednoczona Partia Republikańska /United Republican Party - URP, zał. I 2012/; przewodn.: Uhuru Muigai KENYATTA; z-ca przewodn.: William Samoei arap RUTO; sekr. gen.: Raphael TUJU.
Pomarańczowy Ruch Demokratyczny /Orange Democratic Movement - ODM/ - partia utworzona w sierpniu 2007 r.; przywódca: Raila Amolo ODINGA; przewodn.: John MBADI.
Ruch Demokratyczny "Wycieraczka" - Kenia /Wiper Democratic Movement - Kenya - WDM-K/ - partia utworzona w 2007r., poprzednio nosiła nazwę Pomarańczowy Ruch Demokratyczny-Kenia /Orange Democratic Movement-Kenya - ODM-Kenya/; przywódca: Stephen Kalonzo MUSYOKA; p.o. przewodn.: Mutula KILONZO; sekr. gen.: Hassan OMAR.
Narodowy Kongres Amani /Amani National Congress - ANC/ - partia utworzona w czerwcu 2015 r. w wyniku przekształcenia się Zjednoczonego Forum Demokratycznego /United Democratic Forum - UDF, zał. 2012/; przywódca: Musalia MUDAVADI; sekr. gen.: Justus KIZITO.
Forum na rzecz Przywrócenia Demokracji-Kenia /Forum for the Restoration of Democracy - FORD-Kenya/ - partia utworzona w 1992 r. w wyniku rozłamu w Forum na rzecz Przywrócenia Demokracji /FORD, zał. 1991/; przywódca: Moses WETANGULA.
Afrykański Związek Narodowy Kenii /Kenya African National Union - KANU/ - partia utworzona 28 marca 1960 r .; we wrześniu 1963 r. połączyła się z nią Afrykańska Partia Ludowa /APP/, w listopadzie 1964 r . Afrykańska Unia Demokratyczna Kenii /KADU/, a w marcu 2002 r. Partia Rozwoju Narodowego /NDP/; do 10 grudnia 1991 r . jedyna legalna partia w kraju; przewodn.: Gideon MOI; sekr. gen.: Nick SALAT.
Partia Wolności Gospodarczej /Economic Freedom Party - EFP/.
Partia Kenijskich Patriotów /Kenya Patriots Party - KPP/.
Demokratyczna Partia Kenii /Democratic Party of Kenya - DPK/ - utworzona w 1991 r.; przewodn.: Mwai KIBAKI.
Forum na rzecz Przywrócenia Demokracji Narodowi /Forum for the Restoration of Democracy for the People - FORD-People/ - partia utworzona w 1997r. w wyniku rozłamu w FORD-Asili; przewodn.: Henry OBWOCHA.
Arka Noego /Safina/ - partia utworzona w czerwcu 1995 r.; przywódca: Paul Kibugi MUITE; przewodn.: Mwalimu MATI.
*
Narodowy Super Sojusz /National Super Alliance - NASA/ - koalicja centrolewicowa, utworzona 11 stycznia 2017 r., w jej skład weszły m.in. ODM, ANC, WDM-K, FORD-Kenya; przywódca: Raila Amolo ODINGA; sekr. gen.: Norman MAGAYA.
Centralna Organizacja Związków Zawodowych Kenii /Central Organization of Trade Unions /Kenya/ - COTU/ - utworzona w listopadzie 1965 r. zamiast rozwiązanych we wrześniu 1965r. Federacji Pracy Kenii oraz Federacji Postępowych Związków Zawodowych; przewodn.: Rajabu MWONDI; sekr. gen.: Francis ATWOLI.
Prasa Dzienniki
The Daily Nation - niezależny, w jęz. angielskim, Nairobi, zał. 3 X 1960.
The People Daily - zał. 1993.
The Standard - poranny w jęz. angielskim, Nairobi, zał. 1902 pt. "African Standard" w Mombasa w czasie budowy linii kolejowej Mombasa-Kisumu; najstarszy dziennik w krajach Afryki Wschodniej.
The Star - w jęz. angielskim, Nairobi, zał. VII 2007 pt. "Nairobi Star", obecna nazwa od 2009 r.
Taifa Leo /Współczesny Naród/ - w jęz. suahili, Nairobi, zał. 1958.
Czasopisma
Coastweek - tygodnik w jęz. angielskim, Mombasa, zał. 1978.
The East African - tygodnik w jęz. angielskim, Nairobi, zał. 1994.
Kenya Gazette - tygodniowa gazeta rządowa, Nairobi, zał. 1898; publikuje dekrety i zarządzenia.
The Standard on Sunday - niedzielne wydanie dziennika pt. "The Standard" /zob./, Nairobi, zał. 1979.
Sunday Nation - niedzielne wydanie dziennika pt. "Daily Nation" /zob./, Nairobi, zał. 1960.
Sunday People - tygodnik, wychodzi w niedzielę, Nairobi, zał. 16 X 1881; nakł. 239 364 /stan z II 2016/.
Sunday Times - niedzielne wydanie dziennika pt. "Kenya Times" /zob./, Nairobi.
Taifa Jumapili - tygodnik w jęz. suahili, Nairobi, zał. 1987.
Taifa Weekly - niedzielne wydanie dziennika "Taifa Leo" /zob./, Nairobi, zał. 1960.
Agencja prasowa
Kenya News Agency /KNA/ - agencja informacyjna, Nairobi, zał. 5 XII 1963.