Maroko

Flaga

Godło Królestwo Marokańskie
al-Mamlaka al-Maghribijja
obszar: 446 600 km2
ludność: 35 088 689 (2017)
stolica: Rabat
ludność: 577 827 (2014)
Język urzędowy: arabski
Święto narodowe: 30 VII - święto tronu - rocznica intronizacji króla Mohammeda VI (1999)
Jednostka monetarna: 1 dirham (MAD) = 100 franków marokańskich
Członkostwo w ważniejszych organizacjach międzynarodowych: ONZ, AL, IMF(MFW), NAM, AU, WTO, WHO



Algieria
Angola
Benin
Botswana
Brytyjskie Terytorium Oceanu Indyjskiego
Burkina Faso
Burundi
Czad
Demokratyczna Republika Konga
Dżibuti
Egipt
Erytrea
Etiopia
Gabon
Gambia
Ghana
Gwinea
Gwinea Równikowa
Gwinea-Bissau
Kamerun
Kenia
Komory
Lesotho
Liberia
Libia
Madagaskar
Malawi
Mali
Maroko
Mauretania
Mauritius
Mozambik
Namibia
Niger
Nigeria
Republika Konga
Republika Południowej Afryki
Republika Środkowoafrykańska
Republika Świętego Tomasza
Réunion
Rwanda
Sahara Zachodnia
Senegal
Seszele
Sierra Leone
Somalia
Suazi
Sudan
Sudan Południowy
Tanzania
Togo
Tunezja
Uganda
Wybrzeże Kości Słoniowej
Wyspa Świętej Heleny
Zambia
Zielony Przylądek
Zimbabwe
Pozostałe kontynenty
Ustrój
Monarchia konstytucyjna, niepodległa od 2 III 1956 r. W latach 1912-1956 kraj podzielony był na protektorat francuski i hiszpański oraz międzynarodową strefę Tangeru.
Zgodnie z konstytucją zaaprobowaną w referendum 1 VII 2011 r., która weszła w życie 13 IX 2011 r., głową państwa jest monarcha dziedziczny posiadający szerokie uprawnienia.
Władza ustawodawcza należy do króla i 2-izbowego parlamentu składającego się z izby wyższej - Izby Radców i izby niższej - Izby Reprezentantów. Izba Radców liczy 120 członków wybieranych w wyborach pośrednich (m.in. przez rady samorządowe i związki zawodowe) na kadencję 6-letnią (1/3 składu tej izby jest odnawiana co 2 lata). W skład Izby Reprezentantów wchodzi obecnie 395 deputowanych wybieranych w wyborach powszechnych na kadencję 5-letnią.
Władzę wykonawczą sprawuje rząd, na którego czele stoi premier powoływany przez króla.
Pod względem administracyjnym kraj podzielony jest na 41 prowincji (w tym 4 w Saharze Zachodniej) i 2 prefektury: Casablanca i Rabat-Salé.
król - MOHAMMED VI /od 30 VII 1999/
poprzedni król - HASAN II /3 III 1961 - 23 VII 1999/
utworzony 5 IV 2017 r., stan po zmianach z 20 VIII 2018 r.
premier - Saad ed-Din el-OSMANI
ministrowie:
stanu ds. praw człowieka - Mustafa RAMID
spraw zagranicznych i współpracy międzynarodowej - Nasser BURITA
spraw wewnętrznych - Abd el-Wafi LAFTIT
sprawiedliwości - Mohammed AUDŻAR
ds. islamskich i darowizn - Ahmed TAUFIK
rolnictwa i rybołówstwa, rozwoju rolnego, gospodarki wodnej i leśnictwa - Aziz ACHANNUSZ
planowania narodowego, polityki przestrzennej, budownictwa mieszkaniowego i urbanizacji - Abd el-Ahad Fassi FIHRI
edukacji narodowej, kształcenia zawodowego, szkolnictwa wyższego i badań naukowych - Saïd AMZAZI
przemysłu, handlu, inwestycji i e-gospodarki - Mulaj Hafid el-ALAMI
ds. zaopatrzenia technicznego, transportu i logistyki - Abd el-Kader AMARA
gospodarki i finansów - Mohammed BENSZABUN
zdrowia - Anas DUKALI
energetyki, górnictwa i ustawicznego rozwoju - Aziz REBBAH
turystyki, transportu lotniczego, rzemiosła i gospodarki społecznej - Mohammed SADŻID
ds. młodzieży i sportu - Raszid Talbi ALAMI
kultury i łączności - Mohammed LARADŻ
ds. rodziny, solidarności, równouprawnienia i rozwoju społecznego - Bassima HAKKAWI /kob./
zatrudnienia i integracji zawodowej - Mohammed JATIM
sekretarz generalny rządu - Mohammed el HADŻUWI
ministrowie p/u premiera:
ds. obrony narodowej - Abd el-Latif LUDIJI
ds. ogólnych i wewnętrznych - Lahsin DAUDI
ds. kontaktów z parlamentem, społeczeństwa obywatelskiego oraz rzecznik rządu - Mustafa el-CHALFI
ds. reformy administracji i służb publicznych - Mohammed Ben Abd el-KADER
*
poprzedni premier - Abd el-Ilah BENKIRAN /PJD/ /3 I 2012 - 5 IV 2017/
Parlament Izba Reprezentantów /Madżlis en-Nuwab/spiker - Habib el-MALKI
Podział mandatów po wyborach z 7 października 2016 r.: PJD 125, PAM 102, PI 46, RNI 37, MP 27, USFP 20, UC 19, PPS 12, MDS 3, inne 4. Razem 395.

przewodniczący - Hakim BENSZEMAS
Podział mandatów po wyborach częściowych z 2 października 2015 r.: PI 24, PAM 23, PJD 12, MP 10, RNI 8, UMT 6, USFP 5, CDT 4, UC 3, al-Ahd 1, PRD 1, niezależni 8, inne 15. Razem 120.
Partia Sprawiedliwości i Rozwoju /Parti de la Justice et du Développement - PJD/ - utworzona w 1967 r. po rozłamie w Ruchu Ludowym; do 14 lutego 1999 r. nosiła nazwę Ludowy Ruch Konstytucyjno-Demokratyczny /Mouvement Populaire Constitutionnel et Démocratique - MPCD/; sekr. gen.: Abd el-Ilah BENKIRAN.
Autentyczność i Nowoczesność /Parti Authenticité et Modernité - PAM/ - partia utworzona w 2008 r.; sekr. gen.: Iljas el-OMARI.
Partia Niepodległości /Hizb al-Istiklal - Parti de l'Istiqlal - PI/ - utworzona w kwietniu 1937 r.; sekr. gen.: Hamid SZABAT.
Narodowe Zgromadzenie Niezależnych /Rassemblement National des Indépendants - RNI/ - utworzone w październiku 1978 r.; przewodn.: Salaheddin MEZUAR.
Socjalistyczny Związek Sił Ludowych /Union Socialiste des Forces Populaires - USFP/ - utworzony we wrześniu 1974 r. przez członków tzw. rabackiej frakcji UNFP; przywódca: Dris LASZGAR.
Ruch Ludowy /al-Haraka asz-Szaabija - Mouvement Populaire - MP/ - utworzony w 1957 r.; sekr. gen.: Mohand LENSER.
Ruch Ludowo-Narodowy /Mouvement National Populaire - MNP/ - utworzony w 1991 r.; przywódca: Mahdżubi AHERDAN.
Związek Konstytucyjny /Union Constitutionnelle - UC/ - utworzony w marcu 1983 r.; przywódca: Mohammed ABIED.
Ruch Demokratyczno-Społeczny /Mouvement Démocratique et Social - MDS/ - partia utworzona w 1996 r. w wyniku rozłamu w Ruchu Ludowo-Narodowym /MNP/; do listopada 1996 r. nosiła nazwę Narodowy Ruch Demokratyczno-Społeczny /Mouvement National Démocratique et Social - MNDS/; przywódca: Mahmud ARSZAN.
Partia Narodowo-Demokratyczna /Parti National Démocrate - PND/ - utworzona w 1981 r. w wyniku rozłamu w Narodowym Zgromadzeniu Niezależnych /RNI/; sekr. gen.: Abdallah KADIRI.
Partia Postępu i Socjalizmu /Parti du Progres et du Socialisme - PPS/ - utworzona 27 sierpnia 1974 r.; przywódca: Mohammed Nabil BENABDALLAH.
Demokratyczna Partia Niepodległości /Parti Démocratique et de l'Indépendance - PDI/ - utworzona w 1946 r.; sekr. krajowy: Abd el-Wahid MASZ.
Partia Działania /Parti de l'Action - PA/ - utworzona w 1974 r.; sekr. gen.: Mohammed el-IDRISI.
Narodowy Związek Sił Ludowych /al-Ittihad al-Watani li-l-Kuwwat asz-Szaabija - Union Nationale des Forces Populaires - UNFP/ - utworzony we wrześniu 1959 r. w wyniku rozłamu w Partii Niepodległości.
Front Sił Demokratycznych /Front des Forces Démocratiques - FFD/ - partia utworzona w czerwcu 1997 r. przez grupę b. członków Partii Odnowy i Postępu; przywódca: Sami CHJARI.
Partia Socjaldemokratyczna /Parti Socialiste Démocratique - PSD/ - utworzona w 1996 r. w wyniku rozłamu w Organizacji na rzecz Działań Demokratycznych i Ludowych /OADP/; sekr. gen.: Isa URDIGHI.
Siły Obywatelskie /Forces Citoyennes - FC/ - partia liberalna, utworzona w listopadzie 2001 r.; sekr. gen.: Abd er-Rahim LAHDŻUDŻI.
Związek Demokratyczny /Union Démocratique - UD/ - utworzony w 2001 r.; sekr. krajowy: Buaza IKKEN.
Partia al-Ahd /Parti al-Ahd/ - utworzona w 2002 r.; sekr. krajowy: Nadżib el-WAZANI.
Sojusz Wolności /Alliance des Libertes - ADL/ - utworzony w 2002 r.; sekr. krajowy: Ali BEL HADŻ.
Partia Reform i Rozwoju /Parti de la Reforme et du Développement - PRD/ - utworzona w 2001 r.; sekr. krajowy: Abd er-Rahman el-KOHEN.
Partia Zjednoczonej Lewicy Socjalistycznej /Parti de la Gauche Socialiste Unifiée - GSU/ - utworzona w 2002 r.; przewodn.: Mohammed Ben SAID ait IDDER.
Marokańska Partia Liberalna /Parti Marocain Liberal - PML/ - utworzona w 2002 r.; sekr. krajowy: Mohammed ZIAN.
Partia Ochrony Środowiska i Rozwoju /Parti de l'Environement et du Développement - PED/ - utworzona w 2002 r.; sekr. krajowy: Ahmed el-ALAMI.
Marokańska Unia Pracy /Union Marocaine du Travail - UMT/ - założona w 1955 r.; do 1963 r. należała do MKWZZ, od 1963 r. należy do AATUF; współpracuje z Narodowym Związkiem Sił Ludowych; liczy 306 000 członków; sekr. gen.: Miludi MUCHARIK.
Powszechna Unia Pracowników Marokańskich /Union Générale des Travailleurs Marocains - UGTM/ - założona w 1960 r.; znajduje się pod wpływami Partii Niepodległości; liczy 695 000 członków; sekr. gen.: Abd er-Razak AFILAL.
Demokratyczna Konfederacja Pracy /Confédération Démocratique du Travail - CDT/ - założona w listopadzie 1978 r. w wyniku rozłamu w Marokańskiej Unii Pracy; znajduje się pod wpływami Socjalistycznego Związku Sił Ludowych; liczy 300 000 członków; sekr. gen.: Mohammed Nubir AMAWI.
al-Alam /Sztandar/ - organ Partii Niepodległości, Rabat, zał. 1946; nie wychodził w latach 1953-55.
al-Anbaa - Rabat, zał. IV 1971 z połączenia "al-Anbaa" /zał. 1963/ i "Dżaridatuk".
al-Bajan - organ Partii Postępu i Socjalizmu, w jęz. arabskim i francuskim, Casablanca, zał. 1972 jako tygodnik; od 20 V 1975 r. ukazuje się codziennie.
al-Ittihad al-Isztiraki /Socjalistyczny Związek/ - organ Socjalistycznego Związku Sił Ludowych, Casablanca, zał. 1983.
al-Maghreb - organ Narodowego Zgromadzenia Niezależnych, w jęz. francuskim, Rabat, zał. 1977.
Maroc Soir - wieczorny w jęz. francuskim, Casablanca, zał. XI 1971.
Le Matin du Sahara et du Maghreb - w jęz. francuskim, Casablanca, zał. 1971; do IV 1989 ukazywał się pt. "Le Matin du Sahara".
al-Mithak al-Watani - organ Narodowego Zgromadzenia Niezależnych, Rabat, zał. 1977.
al-Nidal al-Demokrati /Demokratyczna Walka/ - organ Partii Narodowo-Demokratycznej, Rabat, zał. 1982.
L'Opinion - organ Partii Niepodległości, w jęz. francuskim, Rabat, zał. III 1965 zamiast "La Nation Africaine".
Risalat al-Umma - organ Związku Konstytucyjnego, Casablanca, zał. 1983.
Demain - tygodnik w jęz. francuskim, Casablanca, zał. 1997.
Les Echos Africains - miesięcznik gospodarczo-polityczny, w jęz. francuskim, Casablanca, zał. 1972.
al-Haraka - organ Ruchu Ludowego, tygodnik, Rabat.
al-Ittihad al-Watani li-l-Kuwaat al-Szaabija - organ Narodowego Związku Sił Ludowych, tygodnik, Casablanca, zał. 1972; do IV 1973 ukazywał się pt. "al-Kifah al-Watani".
Lamalif - miesięcznik społeczno-gospodarczy i kulturalny w jęz. francuskim, Casablanca, zał. 16 III 1966.
al-Maghribi - organ Partii Działania, tygodnik, Rabat.
Matin Hebdo - tygodnik w jęz. francuskim, Casablanca.
Matin Magazine - tygodnik w jęz. francuskim, Casablanca, zał. 1971.
al-Nidal /Walka/ - tygodnik, Casablanca, zał. 1973.
Panorama Interview - miesięcznik w jęz. francuskim, Casablanca.
La Vie Economique - tygodnik w jęz. francuskim, Casablanca, zał. 1921.
al-Wikalat al-Maghribija al-Arabija /WMA/ - Maghreb Arabe Presse /MAP/ - agencja informacyjna należąca do spółki akcyjnej, kontrolowana przez rząd, Rabat, zał. XI 1959; nadaje w językach: arabskim, francuskim, angielskim i hiszpańskim.