Meksyk
Flaga
Godło Meksykańskie Stany Zjednoczone
Estados Unidos Mexicanos
obszar: 1 972 550 km2
ludność: 130 115 797 (2017)
stolica: Meksyk
ludność: 8 918 653 (2015)
Język urzędowy: hiszpański
Święto narodowe: 16 IX - rocznica proklamowania niepodległości (1810)
Jednostka monetarna: 1 peso meksykańskie (MXN) = 100 centavos
Członkostwo w ważniejszych organizacjach międzynarodowych: ONZ, APEC, IMF(MFW), NAFTA, OAS(OPA), OECD, WTO, WHO
Anguilla
Antigua i Barbuda
Argentyna
Aruba
Bahamy
Barbados
Belize
Bermudy
Boliwia
Brazylia
Brytyjskie Wyspy Dziewicze
Chile
Curaçao
Dominika
Dominikana
Ekwador
Falklandy
Grenada
Grenlandia
Gujana
Gujana Francuska
Gwadelupa
Gwatemala
Haiti
Honduras
Jamajka
Kajmany
Kanada
Kolumbia
Kostaryka
Kuba
Martynika
Meksyk
Montserrat
Nikaragua
Panama
Paragwaj
Peru
Portoryko
Saint Kitts i Nevis
Saint Lucia
Saint-Pierre i Miquelon
Saint Vincent i Grenadyny
Salwador
Sint Maarten
Stany Zjednoczone
Surinam
Trynidad i Tobago
Turks i Caicos
Urugwaj
Wenezuela
Wyspy Dziewicze Stanów Zjednoczonych
Pozostałe kontynenty
Ustrój
Republika związkowa, w której skład wchodzi 31 stanów i dystrykt federalny.
Zgodnie z konstytucją z 5 II 1917 r., wielokrotnie modyfikowaną, ostatnio 1 VIII 1996 r., głową państwa i szefem rządu jest prezydent, wybierany w wyborach powszechnych na 6 lat, który posiada szerokie uprawnienia w zakresie władzy ustawodawczej.
Władza ustawodawcza należy do Kongresu, który składa się z Senatu i Izby Deputowanych. Senat o kadencji 6-letniej liczy 128 członków (po 4 z każdego stanu i dystryktu federalnego) wybieranych w głosowaniu powszechnym. 1/3 składu Senatu jest odnawiana co 3 lata. W skład Izby Deputowanych, wybieranej w wyborach powszechnych na kadencję 3-letnią, wchodzi 500 członków (300 wyłanianych w wyborach bezpośrednich, a 200 mandatów rozdzielanych jest między partie proporcjonalnie do ilości głosów zdobytych w wyborach).
Władza wykonawcza należy do rządu, któremu przewodniczy i który powołuje prezydent.
Każdy ze stanów posiada własną konstytucję, wybierany organ ustawodawczy i rząd stanowy. Na czele stanu stoi gubernator wybierany w wyborach powszechnych.
Stany Meksyku: Aguascalientes, Campeche, Chiapas, Chihuahua, Coahuila, Colima, Durango, Guanajuato, Guerrero, Hidalgo, Jalisco, Jukatan, Kalifornia Dolna Południowa, Kalifornia Dolna Północna, Meksyk, Michoacán, Morelos, Nayarit, Nuevo León, Oaxaca, Puebla, Queretaro, Quintana Roo, San Luis Potosi, Sinaloa, Sonora, Tabasco, Tamaulipas, Tlaxcala, Veracruz, Zacatecas.
Dystrykt federalny: miasto Meksyk.
prezydent i szef rządu - Enrique PEÑA NIETO /PRI/ /od 1 XII 2012/
prezydent-elekt - Andrés Manuel LÓPEZ OBRADOR /MORENA/ /obejmie urząd 1 XII 2018/
*
poprzedni prezydent i szef rządu - Felipe de Jesús CALDERÓN HINOJOSA /PAN/ /1 XII 2006 - 1 XII 2012/
utworzony 1 XII 2012 r., stan po zmianach z 10 I 2018 r.
sekretarze:
ds. zagranicznych - Luis VIDEGARAY CASO
ds. wewnętrznych - Alfonso NAVARRETE PRIDA
ds. obrony narodowej - Salvador CIENFUEGOS ZEPEDA
ds. finansów i kredytu publicznego - José Antonio GONZÁLEZ ANAYA
ds. gospodarki - Ildefonso GUAJARDO VILLARREAL
ds. marynarki - adm. Vidal SOBERÓN SAENZ
ds. rozwoju społecznego - Eviel PÉREZ MAGAÑA
ds. sprawiedliwości /prokurator generalny/ - Jesús MURILLO KÁRAM
ds. łączności i transportu - Gerardo RUIZ ESPARZA
ds. pracy i ubezpieczeń społecznych - Roberto CAMPA
ds. energetyki - Pedro Joaquín COLDWELL
ds. rolnictwa, hodowli, rozwoju rolnego, rybołówstwa i gospodarki żywnościowej - José Eduardo CALZADA ROVIROSA
ds. oświaty publicznej - Aurelio NUÑO MAYER
ds. zdrowia - José NARRO ROBLES
ds. turystyki - Enrique Octavio de la MADRID CORDERO
ds. rozwoju rolnego, terytorialnego i urbanizacji - Rosario ROBLES BERLANGA /kob./
ds. ochrony środowiska i bogactw naturalnych - Rafael PACCHIANO ALAMÁN
ds. służb publicznych - Julián Alfonso OLIVAS
ds. kultury - María Cristina GARCÍA CEPEDA /kob./
przewodniczący - Porfirio Alejandro MUÑOZ LEDO /MORENA/ /od 1 IX 2018/
Podział mandatów po wyborach z 1 lipca 2018 r.: MORENA 191, PAN 82, PT 61, PES 55, PRI 45, MC 27, PRD 21, PVEM 16, PNA 2. Razem 500.
przewodniczący - Martí BATRES GUADARRAMA /MORENA/ /od 1 IX 2018/
Podział mandatów po wyborach z 1 lipca 2018 r.: MORENA 55, PAN 24, PRI 13, PRD 8, MC 7, PVEM 7, PES 7, PT 6, PNA 1. Razem 128.
Ruch Odnowy Narodowej /Movimiento Regeneración Nacional - MORENA/ - partia lewicowa, utworzona w 2014 r.; przewodn. i sekr. gen.: Yeidckol POLEVNSKY GURWITZ /kob./.
Partia Akcji Narodowej /Partido Acción Nacional - PAN/ - utworzona 16 września 1939 r.; przewodn.: Damián ZEPEDA VIDALES; sekr. gen.: Marcelo de Jesús TORRES COFINO.
Partia Pracy /Partido del Trabajo - PT/ - utworzona 8 grudnia 1990 r.; przewodn.: Alberto ANAYA GUTIÉRREZ.
Partia Spotkania Społecznego /Parrtido Encuentro Social - PES/ - utworzona 9 lipca 2014 r.; przewodn.: Eric FLORES CERVANTES
Partia Instytucjonalno-Rewolucyjna /Partido Revolucionario Institucional - PRI/ - utworzona 4 marca 1929 r. z przekształcenia się Partii Narodowo-Rewolucyjnej /Partido Nacional Revolucionario/; obecną nazwę nosi od 18 marca 1946 r.; przewodn.: Claudia Ruiz MASSIEU SALINAS /kob./; sekr. gen.: Rubén MOREIRA VALDEZ .
Ruch Obywatelski /Movimiento Ciudadano - MC/ - partia utworzona 1 sierpnia 1998 r. pod nazwą Partia Konwergencji na rzecz Demokracji /Partido Convergencia por la Democracia - CD/; od sierpnia 2002 r. nosiła skróconą nazwę Konwergencja /Convergencia - C/; w partię pod obecną nazwą przekształciła się 31 lipca 2012 r.; przywódca: Dante DELGADO RANNAURO.
Partia Rewolucji Demokratycznej /Partido de la Revolución Democrática - PRD/ - utworzona 5 maja 1989 r. w wyniku połączenia się rozwiązanej Meksykańskiej Partii Socjalistycznej /Partido Mexicano Socialista - PMS; zał. 1987/ z organizacjami lewicowymi; przewodn.: Manuel GRANADOS COVARRUBIAS; sekr. gen.: Ángel Clemente ÁVILA ROMERO.
Zielona Partia Ekologiczna Meksyku /Partido Verde Ecologista de México - PVEM/ - utworzona 14 maja 1993 r.; przewodn.: Carlos Alberto PUENTE SALAS.
Partia Nowego Sojuszu /Partido Nueva Alianza - PNA/ - utworzona 30 stycznia 2005 r.; przewodn.: Luis CASTRO OBREGÓN.
Kongres Pracy /Congreso del Trabajo - CT/ - założony w 1966 r.; należy do MKWZZ/ORIT; liczy ok. 10 mln członków.
Konfederacja Pracowników Meksyku /Confederación de Trabajadores de Mexico - CTM/ - założona 21 lutego 1936 r.; należy do MKWZZ/ORIT; liczy ok. 10 mln członków; sekr. gen.: Joaquín GAMBOA PASCOE.
Rewolucyjna Konfederacja Robotników i Chłopów /Confederación Revolucionaria de Obreros y Campesinos - CROC/ - założona w 1952 r.; autonomiczna; liczy ok. 4,5 mln członków.
Powszechny Związek Robotników i Chłopów Meksyku /Unión General de Obreros y Campesinos de México - UGOCM/ - założony w 1949 r.; należy do ŚFZZ; liczy 7,5 mln członków.
Regionalna Konfederacja Robotników Meksyku /Confederación Regional Obrera Mexicana - CROM/ - założona w 1918 r.; liczy 120 000 członków.
Krajowa Federacja Niezależnych Związków Zawodowych /Federación Nacional de Sindicatos Independientes - FNSI/ - założona w 1936 r.
Krajowy Związek Pracowników /Unión Nacional de Trabajadores - UNT/ - utworzony w listopadzie 1997 r.
La Afición - sportowy, Meksyk, zał. 1930.
Cuestión - Meksyk, zał. 1980.
El Día - poranny, Meksyk, zał. 1962.
Diario de México - poranny, Meksyk, zał. 1805.
Diario de Yucatán - poranny, niezależny, Merida, zał. 1925.
Esto - poranny, sportowy, Meksyk, zał. 1941.
Excélsior - poranny, niezależny; czołowy dziennik Meksyku; Meksyk, zał. 18 III 1917.
El Financiero - ekonomiczno-finansowy, Meksyk, zał. 1981.
El Heraldo de Chihuahua - niezależny, poranny, Chihuahua, zał. 1972; poprzednio nosił nazwę "El Heraldo".
El Heraldo de México - poranny, Meksyk, zał. 1965.
La Jornada - poranny, Meksyk, zał. 1984.
El Norte - poranny, niezależny, Monterrey, zał. 1872.
Novedades - poranny, związany ze sferami przemysłowymi i bankowymi, Meksyk, zał. 1936.
El Occidental - poranny, konserwatywny, Guadalajara, zał. 5 VIII 1942.
Ovaciones - poranny i wieczorny, Meksyk, zał. 1947.
La Prensa - poranny, niezależny, o charakterze popularno-masowym, Meksyk, zał. 1928.
Reforma - poranny, Meksyk, zał. 1993.
El Sol de México - Meksyk, zał. 1965.
El Universal - poranny, niezależny, centrolewicowy, Meksyk, zał. 1916.
Uno Más Uno - poranny, lewicowy, Meksyk, zał. XI 1977.
Bolsa de Trabajo - tygodnik, Meksyk, zał. 1988.
Cambio - tygodnik, Meksyk, zał. 2001.
Conozca Más - miesięcznik, Meksyk, zał. 1990.
Contenido - miesięcznik, Meksyk, zał. 1963.
Impacto - tygodnik ogólnoinformacyjny, Meksyk, zał. 1949.
Segundamano - tygodnik, Meksyk, zał. 1986.
Siempre - tygodnik ilustrowany, Meksyk, zał. 1953.
Visión - dwutygodnik polityczny poświęcony sprawom Ameryki Łacińskiej, Meksyk, zał. 1950; wyd. również w Kolumbii, Argentynie i Chile.
Agencia Mexicana de Información /AMI/ - Meksyk.
Agencia de Noticias del Estado Mexicano /Notimex/ - rządowa agencja informacyjna, Meksyk, zał. 1968.
