Republika Środkowoafrykańska
Flaga
Godło Republika Środkowoafrykańska
République Centrafricaine - Ködörösese tî Beafrîka
obszar: 622 984 km2
ludność: 5 043 280 (2017)
stolica: Bangi
ludność: 734 350 (2012)
Języki urzędowe: francuski i sango
Święto narodowe: 1 XII - rocznica proklamowania republiki (1958)
Jednostka monetarna: 1 frank CFA (XAF) = 100 centymów
Członkostwo w ważniejszych organizacjach międzynarodowych: ONZ, ACP, IMF(MFW), NAM, AU, WTO, WHO
Algieria
Angola
Benin
Botswana
Brytyjskie Terytorium Oceanu Indyjskiego
Burkina Faso
Burundi
Czad
Demokratyczna Republika Konga
Dżibuti
Egipt
Erytrea
Etiopia
Gabon
Gambia
Ghana
Gwinea
Gwinea Równikowa
Gwinea-Bissau
Kamerun
Kenia
Komory
Lesotho
Liberia
Libia
Madagaskar
Malawi
Mali
Maroko
Mauretania
Mauritius
Mozambik
Namibia
Niger
Nigeria
Republika Konga
Republika Południowej Afryki
Republika Środkowoafrykańska
Republika Świętego Tomasza
Réunion
Rwanda
Sahara Zachodnia
Senegal
Seszele
Sierra Leone
Somalia
Suazi
Sudan
Sudan Południowy
Tanzania
Togo
Tunezja
Uganda
Wybrzeże Kości Słoniowej
Wyspa Świętej Heleny
Zambia
Zielony Przylądek
Zimbabwe
Pozostałe kontynenty
Ustrój
Republika od 20 IX 1979 r., proklamowana w wyniku zamachu stanu. Od 4 XII 1976 r. do 20 IX 1979 r. cesarstwo. Poprzednio kolonia francuska, a następnie od 1 XII 1958 r. republika wchodząca w skład Wspólnoty Francuskiej, niepodległa od 13 VIII 1960 r.
Zgodnie z konstytucją zaaprobowaną w referendum 13-14 XII 2015 r., głową państwa jest prezydent wybierany w wyborach powszechnych na kadencję 5-letnią (z prawem do jednej reelekcji).
Władza ustawodawcza należy do 2-izbowego parlamentu, składającego się z izby niższej - Zgromadzenia Narodowego, w którego skład wchodzi 131 deputowanych i izby wyższej - Senatu (konstytucja przewiduje utworzenie izby wyższej).
Władzę wykonawczą sprawuje rząd z premierem na czele, powoływany przez prezydenta.
Pod względem administracyjnym kraj podzielony jest na 14 prefektur, 2 prefektury ekonomiczne i okręg autonomiczny Bangi.
prezydent - Faustin Archange TOUADÉRA /niezal./ /od 30 III 2016/
poprzedni prezydent - Catherine SAMBA-PANZA /kob./ /23 I 2014 - 30 III 2016/
utworzony 11 IV 2016 r., stan po zmianach z 12 IX 2017 r.
premier - Simplice Mathieu SARANGJI
ministrowie:
spraw zagranicznych i diaspory - Charles Armel DOUBANE
spraw wewnętrznych i bezpieczeństwa publicznego - Henri WANZET LINGUISSARA
obrony narodowej i rekonstrukcji armii - Marie Noëlle KOYARA /kob./
finansów i budżetu - Henri Marie DONDRA
gospodarki, planowania i współpracy - Félix MOLOUA
ds. administracji terytorialnej, decentralizacji i rozwoju lokalnego - Jean Serge BOKASSA
sprawiedliwości, praw człowieka i strażnik pieczęci - Flavien MBATA
ds. rozwoju, energetyki i gospodarki wodnej - Gotran DJONO AHABA
górnictwa i geologii - Léopold MBOLI FATRE
transportu i lotnictwa cywilnego - Théodore JOUSSO
ds. akcji humanitarnych i pojednania narodowego - Virginie MBAIKOUA /kob./
ds. zasobów wodnych, leśnictwa, myślistwa i rybołówstwa - Lambert MOUKOVE–LISSANE
łączności i ds. mediów - Ange Maxime KAZAGUI
rolnictwa i rozwoju wsi - Honoré FEIZOURÉ
ds. hodowli i weterynarii - Yérima Youssoufa MANDJO
handlu i przemysłu - Côme ASSANE
ds. poczt i telekomunikacji - Justin GOURNA-ZACKO
szkolnictwa podstawowego, średniego, technicznego i walki z analfabetyzmem - Moukadas NOURE
ds. urbanizacji, miast i mieszkalnictwa - Gaby Fancky LEFFA
pracy, zatrudnienia i opieki społecznej - Jean-Christophe NGUINZA
ds. małych i średnich przedsiębiorstw, rzemiosła i sektora państwowego - Bertrand TOUABOY
ds. młodzieży i sportu - Silvere Simplice NGARSO
ds. kobiet, rodziny i opieki nad dziećmi - Aline Gisele PANA /kob./
szkolnictwa wyższego - Jean-Jacques SAMZE
zdrowia i ludności - Pierre SOMSE
robót publicznych i utrzymania dróg - Ahamed SENOUSSI
badań naukowych i innowacji technologicznych - Ginette AMARA /kob./
ds. administracji państwowej - Jean-Louis OPALEGNA
modernizacji administracji i innowacji w służbach publicznych - Nabla HAROUNE
ochrony środowiska i ustawicznego rozwoju - Thierrv KAMACH
ds. sztuki, kultury i turystyki - Jacob MOKPEM BIONLI
ds. kontaktów z instytucjami - Eugénie Lucienne NGBONDO /kob./
ds. frankofonii - Chancel SEKODE NDEUGBAYI
sekr. gen. rządu - Jean-Alexandre DEDET
*
poprzedni premier - Mahamat KAMOUN /22 VIII 2014 - 2 IV 2016/
Parlament Zgromadzenie Narodowe /Assemblée Nationale/przewodniczący - Karim MECKASSOUA
Podział mandatów po wyborach z 14 lutego i 31 marca 2016 r.: UNDP 13, URCA 13, RDC 10, MLPC 9, KNK 7, MDD 2, PUN 1, inne 20, niezależni 56. Razem 131.
Partie
Związek Narodowy na rzecz Demokracji i Postępu /Union Nationale pour la Démocratie et le Progrès - UNDP/ - partia utworzona w 2014 r.; przywódca: Amine MICHEL.
Związek na rzecz Odnowy Republiki Środkowoafrykańskiej /Union pour le Renoveau Centrafricain - URCA/ - utworzony 25 października 2013 r.; przywódca: Anicet-Georges DOLOGUÉLÉ.
Środkowoafrykańskie Zrzeszenie Demokratyczne /Rassemblement Démocratique Centrafricain - RDC/ - utworzone w lutym 1987 r.; do 6 VII 1991 r. jedyna legalna partia w kraju.
Ruch na rzecz Wyzwolenia Ludu Afryki Środkowej /Mouvement pour la Libération du Peuple Centrafricain - MLPC/ - utworzony w 1979 r.; od września 1981 do lipca 1991r. działał nielegalnie; przywódca: Martin ZIGUÉLÉ.
Konwergencja Narodowa "Kwa Na Kwa" /Convergence Nationale "Kwa Na Kwa" - KNK/ - utworzona 21 sierpnia 2004 r. jako koalicja partii skupionych wokół kandydata na prezydenta Françoisa Bozizé; następnie od 21 sierpnia 2009 r. samodzielna partia polityczna; przywódca: François BOZIZÉ.
Ruch na rzecz Demokracji i Rozwoju /Mouvement pour la Démocratie et le Développement - MDD/ - utworzony w 1993 r.; przywódca: Louis PAPÉNIAH.
Partia Jedności Narodowej /Parti de l'Unité Nationale - PUN/ - przywódca: Jean-Paul NGOUPANDÉ.
Zgromadzenie na rzecz Republiki /Rassemblement pour la République - RPR/ - utworzone w 2013 r.; przywódca: Alexandre-Ferdinand NGUENDET.
Partia Socjaldemokratyczna /Parti Social-Démocrate - PSD/ - zarejestrowana w sierpniu 1991 r.; przewodn.: Enoch DERANT-LAKOUÉ.
Front Patriotyczny na rzecz Postępu /Front Patriotique pour le Progrès - FPP/ - utworzony w 1972 r.; przywódca: Alexandre GOUMBA.
Sojusz na rzecz Demokracji i Postępu /Alliance pour la Démocratie et le Progres - ADP/ - partia utworzona w 1991 r.; przywódca: Olivier GABIRAULT.
Partia Liberalno-Demokratyczna /Parti Liberal-Démocrate - PLD/ - utworzona w 1991 r.; przywódca: Nestor KOMBO-NAGUEMON.
Konwencja Narodowa /Convention Nationale - CN/ - partia utworzona w 1991 r.; przywódca: David GALIAMBO.
Unia Związków Zawodowych Pracowników Środkowoafrykańskich /L'Union Syndicale des Travailleurs Centrafricains - USTC/.
PrasaLe Citoyen - dziennik niezależny, Bangi, zał. 1986.
Demain le Monde - dwutygodnik niezależny, Bangi, zał. 1985.
Journal Officiel de la République Centrafricaine - dwutygodnik rządowy, Bangi, zał. 1974.
Nations Nouvelles - czasopismo polityczne, Bangi.
Le Novateur - dziennik niezależny, Bangi; nakł. 750 egz.
Le Peuple - tygodnik, Bangi, zał. 1995.
Le Progres - miesięcznik, Bangi, zał. 1991; nakł. 2000.
E le Sango - dziennik, Bangi, zał. 1986.
Agence Centrafricaine de Presse /ACAP/ - Bangi, zał. 1974.
