Kirgistan

Flaga

Godło Republika Kirgiska
Kyrgyz Respublikasy
obszar: 198 500 km2
ludność: 6 089 859 (I 2017)
stolica: Biszkek
ludność: 937 400 (2015)
Język urzędowy: kirgiski
Święto narodowe: 31 VIII - rocznica proklamowania niepodległości (1991)
Jednostka monetarna: 1 som (KGS) = 100 tyiyn
Członkostwo w ważniejszych organizacjach międzynarodowych: ONZ, IMF(MFW), WHO, WTO



Afganistan
Arabia Saudyjska
Armenia
Azerbejdżan
Bahrajn
Bangladesz
Bhutan
Brunei
Chiny
Cypr
Filipiny
Gruzja
Indie
Indonezja
Irak
Iran
Izrael
Japonia
Jemen
Jordania
Kambodża
Katar
Kazachstan
Kirgistan
Korea Południowa
Koreańska Republika Ludowo-Demokratyczna
Kuwejt
Laos
Liban
Malediwy
Malezja
Mjanma
Mongolia
Nepal
Oman
Pakistan
Singapur
Sri Lanka
Syria
Tadżykistan
Tajlandia
Tajwan
Timor Wschodni
Turcja
Turkmenistan
Uzbekistan
Wietnam
Zjednoczone Emiraty Arabskie
Pozostałe kontynenty
Ustrój
Republika. Od 1918 r. do 1924 r. wchodziła w skład Turkiestańskiej Autonomicznej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej (od 1920 r. będącej częścią Rosyjskiej Federacyjnej SRR, wraz z którą 30 XII 1922r. weszła w skład ZSRR). Od 1 II 1926 r. Kirgiska Autonomiczna Socjalistyczna Republika Radziecka, a od 5 XII 1936 r. samodzielna republika związkowa - Kirgiska Socjalistyczna Republika Radziecka.
12 XII 1990 r. przyjęto deklarację suwerenności oraz ustawę o zmianie nazwy państwa na Republika Kirgiska, zaś 31 VIII 1991 r. proklamowano pełną niepodległość republiki.
21 XII 1991 r. Kirgistan podpisał deklarację o przystąpieniu do Wspólnoty Niepodległych Państw.
Zgodnie z konstytucją przyjętą w referendum z 27 VI 2010 r., która weszła w życie 1 VII 2010 r., głową państwa jest prezydent wybierany w wyborach powszechnych na jedną 6-letnią kadencję.
Organem władzy ustawodawczej jest 1-izbowy parlament (Żogorku Kenesz), w którego skład wchodzi 120 deputowanych wybieranych w wyborach powszechnych na kadencję 5-letnią.
Organem władzy wykonawczej jest rząd z premierem na czele powoływany przez parlament; kandydaturę premiera wysuwa partia, która zwycięży w wyborach, a zatwierdza ją parlament.
Pod względem administracyjnym kraj jest podzielony na 7 obwodów i 2 miasta wydzielone.
prezydent - Suronbaj DŻINBEKOW /Sooronbaj DŻEENBEKOW/ /SDPK/ /od 24 XI 2017/
poprzedni prezydent - Ałmazbek ATAMBAJEW /1 XII 2011 - 24 XI 2017/
Rządutworzony 20 IV 2018 r.
premier - Muchamedkałyj ABUŁGAZIJEW /od 20 IV 2018/I wicepremier - Kubatbek BORONOW
wicepremier - Żenysz RAZAKOW
wicepremier - Ałtynaj OMURBEKOWA /kob./
wicepremier - Zamirbek ASKAROW
ministrowie:
spraw zagranicznych - Erłan ABDYŁDAJEW
spraw wewnętrznych - Kaszkar DŻUNUSZALIJEW
sprawiedliwości - Ajnur ABDYŁDAJEWA /kob./
finansów - Adyłbek KASYMALIJEW
gospodarki - Oleg PANKRATOW
rolnictwa, gospodarki żywnościowej i melioracji - Nurbek MURASZEW
transportu i ds. dróg - Żamszytbek KALIŁOW
ds. sytuacji nadzwyczajnych - Nurbołot MIRZACHMEDOW
oświaty i nauki - Gulmira KUDAJBERDYJEWA /kob./
zdrowia - Kosmosbek CZOŁPONBAJEW
kultury, informacji i turystyki - Sułtanbek ŻUMAGUŁOW
pracy i rozwoju społecznego - Taałajkuł ISAKUNOWA /kob./
przewodn. Państwowego Komitetu Bezpieczeństwa Narodowego - Idris KADYRKUŁOW
przewodn. Państwowego Komitetu ds. Obrony - Erlis TERDIKBAJEW
przewodn. Państwowego Komitetu ds. Przemysłu, Energii i Górnictwa - Ułanbek RYSKUŁOW
przewodn. Państwowego Komitetu ds. Technologii Informatycznych i Komunikacji - Bakyt SZARSZEMBIJEW
*
poprzedni premier - Sapar ISAKOW /26 VIII 2017 - 19 IV 2018/
Parlament Żogorku Keneszprzewodniczący - Czynybaj TURSUNBEKOW
Podział mandatów po wyborach z 4 października 2015 r.: SDPK 38, Respublika-Ata Dżurt 28, Kyrgyzstan 18, Onuguu-Progres 13, Bir Boł 12, Ata Meken 11. Razem 120.

Respublika-Ata Dżurt - partia utworzona z połączenia partii Respublika /Republika; zał. VI 2010/ i Ata Dżurt /Ojczyzna; zał. 9 XII 2004/; przewodn.: Kamczybek BAKIJEW.
Kyrgyzstan - partia polityczna.
Onuguu-Progres - partia utworzona w 2012 r.; przywódca: Bakyt TOROBAJEW.
Bir Boł /Jedność/ - partia polityczna; przywódca: Myktybek ABDYŁDAJEW.
Ata Meken /Socjalistyczna Partia "Ojczyzna"/ - partia utworzona w 1992 r.; przewodn.: Omurbek TEKEBAJEW.
Ar-Namys /Godność/ - partia utworzona 9 lipca 1999 r.; przywódca: Feliks KUŁOW.
Ak Żoł /Jasna Droga/ - partia utworzona 15 października 2007 r. przez zwolenników b. prezydenta Kurmanbeka Bakijewa.
Partia Komunistów Kirgistanu /PKK/ - utworzona 22 czerwca 1992r.; przewodn.: Bumairam MAMASEJTOWA /kob./.
Komunistyczna Partia Kirgistanu - utworzona 21 sierpnia 1999r.; przywódca: Klara ADŻIBEKOWA /kob./.
Nowa Siła /NS/ - partia zarejestrowana 14 października 1994 r.; do 6 listopada 2003 r. nosiła nazwę Demokratyczna Partia Kobiet Kirgistanu /DPKK/.
Partia Odrodzenia Narodowego "Asaba" - radykalna partia nacjonalistyczna utworzona w lutym 1990 r.; przewodn.: Azimbek BEKNAZAROW.
Postępowo-Demokratyczna Partia "Wolny Kirgistan" /"Erkin Kyrgyzstan"/ - utworzona w 1991 r.; przewodn.: Bektur ASANOW.
Agrarna Partia Republiki Kirgiskiej - zarejestrowana w listopadzie 1993 r.; przewodn.: Erkin ALIJEW.
Demokratyczny Ruch Kirgistanu - utworzony w 1990r. jako ruch polityczny, w 1993 r. przekształcił się w partię polityczną; przewodn.: Żypar ŻEKSZEJEW.
Partia Jedności Kirgistanu - utworzona w 1994 r.; przywódca: Amangeldy MURALIJEW.
Agrarna Partia Pracy - zarejestrowana w październiku 1994 r.; przewodn.: Usun SYDYKOW.
Sprawiedliwość /Adilet/ - partia utworzona 27 lipca 1999 r.; przewodn.: Tojczubek KASYMOW.
Erkindik /Wolność/ - partia utworzona w 2000 r. w wyniku rozłamu w Postępowo-Demokratycznej Partii "Wolny Kirgistan"; przewodn.: Topczubek TURGUNALIJEW.
Naprzód Kirgistan! /Alga Kyrgyzstan!/ - partia utworzona we wrześniu 2003 r. z połączenia 4 partii politycznych; przewodn.: Bołot BEGALIJEW.
Partia Sprawiedliwości i Postępu - utworzona w czerwcu 2003 r.; przewodn.: Muratbek IMANALIJEW.
Związki zawodowe
Federacja Związków Zawodowych Kirgistanu - utworzona 6 października 1990 r.; liczy ok. 980 000 członków; przewodn.: Dżanadił ABDRACHMANOW.
Uwaga: Informacje dotyczące mediów i agencji prasowych są w trakcie aktualizacji i ostatecznej weryfikacji! PrasaAsaba - dziennik w jęz. kirgiskim.
Biszkek Szamy - tygodnik w jęz. kirgiskim, Biszkek, zał. 1989.
Jużnyj Kurier - tygodnik niezależny, w jęz. rosyjskim, Biszkek, zał. 1993.
Kyrgyz Tuusu - dziennik w jęz. kirgiskim, Biszkek, zał. 1924, poprzednio ukazywał sią pt. "Sowettik Kyrgyzstan".
Kyrgyzstan Ayaldary - popularne czasopismo dla kobiet, w jęz. kirgiskim, Biszkek, zał. 1951.
Kyrgyzstan Chronicle - tygodnik niezależny, w jęz. angielskim, Biszkek, zał. 1993.
Litieraturnyj Kyrgyzstan - miesięcznik literacki, w jęz. rosyjskim, Biszkek, zał. 1955.
Prawda Kyrgyzstana - gazeta społeczno-polityczna o orientacji komunistycznej, w jęz. rosyjskim. zał. V 1994.
Słowo Kyrgyzstana - rządowy dziennik społeczno-polityczny, w jęz. rosyjskim, Biszkek, zał. 1925.
Wieczernyj Biszkek - dziennik w jęz. rosyjskim, Biszkek, zał. 1974.
Zaman Kyrgyzstan - tygodnik niezależny, w jęz. kirgiskim, Biszkek, zał. 1992.
KABAR - państwowa agencja informacyjna, Biszkek; zał. 1995.
AKIpress - agencja niezależna, Biszkek, zał. 2000.
24 - agencja informacyjna, Biszkek.