Uzbekistan
Flaga
Godło Republika Uzbekistanu
O'zbekiston Respublikasi
obszar: 447 400 km2
ludność: 32 121 100 (I 2017)
stolica: Taszkent
ludność: 2 309 600 (2012)
Język urzędowy: uzbecki
Święto narodowe: 1 IX - Dzień Niepodległości (1991)
Jednostka monetarna: 1 som (UZS) = 100 tyiyn
Członkostwo w ważniejszych organizacjach międzynarodowych: ONZ, IMF(MFW), NAM, WHO
Afganistan
Arabia Saudyjska
Armenia
Azerbejdżan
Bahrajn
Bangladesz
Bhutan
Brunei
Chiny
Cypr
Filipiny
Gruzja
Indie
Indonezja
Irak
Iran
Izrael
Japonia
Jemen
Jordania
Kambodża
Katar
Kazachstan
Kirgistan
Korea Południowa
Koreańska Republika Ludowo-Demokratyczna
Kuwejt
Laos
Liban
Malediwy
Malezja
Mjanma
Mongolia
Nepal
Oman
Pakistan
Singapur
Sri Lanka
Syria
Tadżykistan
Tajlandia
Tajwan
Timor Wschodni
Turcja
Turkmenistan
Uzbekistan
Wietnam
Zjednoczone Emiraty Arabskie
Pozostałe kontynenty
Ustrój
Republika. Od 1918 r. wchodziła w skład Turkiestańskiej Autonomicznej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej (od 1920 r. będącej częścią Rosyjskiej Federacyjnej SRR, wraz z którą 30 XII 1922 r. weszła w skład ZSRR). Od 27 X 1924 r. samodzielna republika związkowa - Uzbecka Socjalistyczna Republika Radziecka.
20 VI 1990r . uchwalono deklarację niepodległości, 31 VIII 1991 r. proklamowano niepodległość republiki i przyjęto uchwałę o zmianie nazwy państwa na Republika Uzbekistanu.
21 XII 1991 r. Uzbekistan podpisał deklarację o przystąpieniu do Wspólnoty Niepodległych Państw.
Zgodnie z konstytucją z 8 XII 1992 r., ostatnio modyfikowaną 23 III 2012 r., głową państwa jest prezydent wybierany w głosowaniu powszechnym na kadencję 5-letnią.
Organem władzy ustawodawczej jest 2-izbowy parlament - Zgromadzenie Najwyższe składające się z Izby Ustawodawczej i Senatu. W skład Izby Ustawodawczej wchodzi wchodzi 150 deputowanych (135 wybieranych w wyborach powszechnych i 15 mianowanych przez Ekologiczny Ruch Uzbekistanu) na kadencję 5-letnią. Senat składa się ze 100 senatorów (16 mianowanych przez prezydenta i 84 wybieranych pośrednio przez rady regionalne).
Władzę wykonawczą sprawuje rząd (Gabinet Ministrów), którego pracami kieruje premier. Premiera oraz ministrów powołuje prezydent w uzgodnieniu z parlamentem.
prezydent - Szawkat MIRZIJOJEW /PLDU/ /od 14 XII 2016; od 8 IX 2016 pełnił obowiązki prezydenta/
poprzedni prezydent - Islam KARIMOW /PLDU/ /1 IX 1991 - 2 IX 2016/
-------------------
Od 2 do 8 września 2016 r. obowiązki prezydenta pełnił przewodniczący Senatu Nigmatiłła JULDASZEW.
utworzony 14 XII 2016 r., stan po zmianach z 30 VII 2018 r.
premier - Abdulla ARIPOW /PLDU/
I wicepremier ds. kompleksowego rozwoju terytoriów i sfery komunalnej, transportu, budownictwa kapitałowego i przemysłu budowlanego - Acziłbaj RAMATOW
wicepremier ds. zdrowia, kultury fizycznej, sportu. kultury i turystyki - Aziz ABDUCHAKIMOW
wicepremier ds. analiz i prognoz makroekonomicznych, reformy systemu finansowego i bankowego, rozwoju przedsiębiorstw prywatnych i małego biznesu oraz min. finansów - Dżamszid KUCZKAROW
wicepremier ds. kompleksu rolno-spożywczego - Zojir MIRZAJEW
wicepremier oraz przewodn. Komitetu Kobiet Uzbekistanu - Tanziła NARBAJEWA /kob./
wicepremier ds. rozwoju handlu zagranicznego, eksportu, budowy maszyn, obrony, przetwórstwa bawełny, przemysłu lekkiego i standaryzacji produktów - Nodir OTODŻONOW
wicepremier ds. geologii, kompleksu paliwowo-energetycznego, przemysłu chemicznego, naftowego i metalurgicznego - Aliszer SUŁTANOW
wicepremier ds. inwestycji, innowacyjnego rozwoju, koordynacji wolnych stref ekonomicznych i turystyki - Suchrob HOŁMURODOW
ministrowie:
spraw zagranicznych - Abdulaziz KAMIŁOW
spraw wewnętrznych - Pułat BOBOŻONOW
obrony - Abdusalom AZIZOW
edukacji - Uługbek INOJATOW
szkolnictwa wyższego i średniego szkolnictwa specjalnego - Inom MADŻIDOW
ds. gospodarki - Botyr CHODŻAJEW
ds. innowacyjnego rozwoju - Ibrohcim ABDURACHMONOW
kultury fizycznej i sportu - Dilmurod NABIJEW
zatrudnienia i ds. stosunków w miejscu pracy - Szerzod KUDBIJEW
handlu wewnętrznego - Dżamszid CHODŻAJEW
gospodarki wodnej - Szawkat CHAMRAJEW
ds. wychowania przedszkolnego - Agryppina SZIN /kob./
ds. kompleksu budowlano-komunalnego - Muzaffar SALIJEW
zdrowia - Aliszer SZADMANOW
kultury - Bachtiszer SAJFUŁŁAJEW
ds. rozwoju technologii informacyjnej i komunikacji - Azim ACHMEDCHADŻAJEW
rolnictwa - Bachodir JUSUPOW
budownictwa - Abdukachar TUCHTAJEW
ds. sytuacji nadzwyczajnych - Tursinchan CHUDAJBERGENOW
sprawiedliwości - Rusłanbek DAWLETOW
*
poprzedni premier - Szawkat MIRZIJOJEW /11 XII 2003 - 14 XII 2016/
Parlament Zgromadzenie Najwyższe /Olij Madżlis/ Izba Ustawodawczaspiker - Nurdinżon ISMOIŁOW
Podział mandatów w Izbie Ustawodawczej po wyborach z 21 grudnia 2014 r. i 4 stycznia 2015 r.: PLDU 52, MT 36, LDPU 27, "Adołat" 20, ERU 15. Razem 150.
przewodniczący - Nigmatiłła JULDASZEW
Partie Partia Liberalno-Demokratyczna Uzbekistanu - PLDU /O‘zbekiston Liberal Demokratik Partiyasi/ - utworzona 15 listopada 2003 r.; przewodn. Komitetu Wykonawczego: Sodikdżon TURDIJEW.Demokratyczna Partia Odrodzenia Narodowego /O'zbekiston Milli Tiklanish Demokratik Partiyasi - Milli Tikłanisz - MT/ - utworzona 3 czerwca 1995 r.; w czerwcu 2008 r. połączyła się z Narodowo-Demokratyczną Partią "Ofiarność" /"Fidokorlar"; zał. 4 I 1999/; przewodn.: Sarvar OTAMURATOV.
Ludowo-Demokratyczna Partia Uzbekistanu - LDPU /O'zbekistan Xalq Demokratik Partiyasi/ - utworzona na zjeździe założycielskim 1 listopada 1991 r. przez członków Komunistycznej Partii Uzbekistanu /zał. 1925; rozwiązana IX 1991/; przywódca: Hatamdżon KETMANOW.
Socjaldemokratyczna Partia Uzbekistanu "Sprawiedliwość" /"Adołat" Sotsial Demokratik Partiyasi/ - utworzona 18 lutego 1995 r.; sekr.: Narimon UMAROW.
Ekologiczny Ruch Uzbekistanu - ERU /O‘zbekiston Ekologik Harakati/ - utworzony 2 sierpnia 2008 r.; skupia przedstawicieli organizacji pozarządowych; przewodn.: Borij ALICHANOW.
Związki zawodowe
Federacja Związków Zawodowych Uzbekistanu /FTUU/ - przewodn.: Dilbar DŻICHANGIROWA /kob./.
Halk Suzi - organ rządu, w jęz. uzbeckim, Taszkent.
Hurrijat - gazeta niezależna, Taszkent, zał. 1996.
Narodnoje Słowo - organ rządu w jęz. rosyjskim, Taszkent, zał. 1991.
Prawda Wostoka - organ rządu, społeczno-polityczny, w jęz. rosyjskim, Taszkent, zał. IV 1917; ukazuje się 5 razy w tygodniu.
Taszkentskaja Prawda - w jęz. rosyjskim, uzbeckim i angielskim, Taszkent, zał. 2007, ukazuje się 2 razy w tygodniu.
Turkiston - w jęz. uzbeckim, Taszkent, zał. 1925, do 1992 wychodził pt. "Jasz Leninchy"; ukazuje się 2 razy w tygodniu.
Fan wa Turmusz /Nauka i Zycie/ - dwumiesięcznik popularnonaukowy, w jęz. uzbeckim, Taszkent, zał. 1933.
Mulkdor - tygodnik w jęz. uzbeckim, Taszkent, zał. 1994.
Nowyj Wiek - pismo wyd. przez Komitet ds. Majątku Państwowego, w jęz. rosyjskim, Taszkent, zał. I 1992.
Respublika - w jęz. uzbeckim, zał. IX 1998.
Saodat - popularny dwumiesięcznik dla kobiet, w jęz. uzbeckim, Taszkent, zał. 1925.
Uzbekistan Adabijeti wa Sanati /Literatura i Sztuka Uzbekistanu/ - tygodnik wyd. przez Związek Pisarzy Uzbekistanu, w jęz. uzbeckim, Taszkent, zał. 1956.
Zwiezda Wostoka - miesięcznik literacki, w jęz. rosyjskim, Taszkent, zał. 1932.
Uzbekistan National News Agency /UzA/ - oficjalna agencja informacyjna, nadaje serwisy w jęz. uzbeckim, rosyjskim, angielskim i francuskim, Taszkent.
JAHON - oficjalna agencja informacyjna Ministerstwa Spraw Zagranicznych, Taszkent.
Turkiston Press - agencja prasowa, Taszkent.
