UE: immunitet europosła jest gwarancją jego niezależności, ale nie bezkarności
Immunitet posła do Parlamentu Europejskiego jest gwarancją, że może on swobodnie wykonywać mandat bez obaw o prześladowania polityczne. PE może go jednak uchylić w głosowaniu, jeśli uzna, że są ku temu wystarczające przesłanki, np. popełnienie przestępstwa.
Parlament Europejski podkreśla, że immunitet nie służy do tego, by poseł, który złamał prawo, mógł uniknąć sprawiedliwości, bo wyborcy oczekują, że posłowie będą ludźmi uczciwymi i godnymi zaufania. Tego samego Parlament oczekuje od swoich deputowanych. Dlatego istnieje ściśle określona w prawie UE procedura uchylenia immunitetu.
Jeżeli państwo unijne zwróci się do Parlamentu Europejskiego o uchylenie immunitetu posła, przewodniczący tej instytucji ogłasza na posiedzeniu plenarnym, że otrzymał taki wniosek i odsyła sprawę do komisji prawnej.
Komisja ta może zwrócić się do organów krajowych o dostarczenie informacji bądź wyjaśnień, które uzna za niezbędne. Zainteresowany poseł ma prawo do złożenia ustnych wyjaśnień przed komisją i może przedłożyć dokumenty lub inne dowody.
Po obradach za zamkniętymi drzwiami komisja wydaje Parlamentowi zalecenie przyjęcia lub odrzucenia wniosku, czyli uchylenia lub utrzymania immunitetu. Następnie, podczas pierwszej sesji plenarnej, Parlament podejmuje decyzję zwykłą większością głosów.
O wyniku głosowania przewodniczący PE natychmiast informuje danego europosła i właściwe instytucje państwa.
Poseł utrzymuje mandat nawet po uchyleniu immunitetu. Ponadto uchylenie immunitetu nie oznacza uznania go za winnego. Umożliwia ono tylko krajowym organom sądowym prowadzenie postępowania. Ponieważ posłowie do PE są wybierani na mocy krajowych ordynacji wyborczych, jeżeli dany poseł do PE zostanie uznany za winnego popełnienia przestępstwa karnego, do władz państwa członkowskiego należy podjęcie decyzji, czy zostanie on pozbawiony mandatu.
Jak informuje PE, w wypadku, gdy poseł zostanie uznany winnym popełnienia przestępstwa, władze krajowe muszą poinformować Parlament o wygaśnięciu mandatu.
Wobec posłów do Parlamentu Europejskiego nie można prowadzić dochodzenia, postępowania sądowego ani ich zatrzymywać z powodu opinii lub stanowiska zajętego przez nich w głosowaniu w czasie wykonywania obowiązków poselskich.
Immunitet posła do PE jest podwójny. Poseł korzysta z niego na terytorium swojego państwa na takich samych zasadach, jak posłowie do parlamentu krajowego. Po drugie, na terytorium pozostałych państw unijnych poseł korzysta z immunitetu chroniącego przed zatrzymaniem oraz tzw. immunitetu jurysdykcyjnego (postępowanie przed sądami i egzekucja wyroku).
Jeśli jednak poseł do Parlamentu Europejskiego został schwytany na gorącym uczynku, to nie może powoływać się na immunitet.
Polska prokuratura skierowała do sądu akt oskarżenia przeciwko pięciu osobom, w tym europosłance Magdalenie Adamowicz (PO) i jej matce - dowiedziała się w piątek PAP w Prokuraturze Krajowej. Eurodeputowana jest oskarżona o składanie fałszywych zeznań podatkowych. Magdalena Adamowicz zapowiedziała wydanie oświadczenia w związku ze skierowanym przeciwko niej aktem oskarżenia.
Z Brukseli Łukasz Osiński (PAP)
