Przywódcy państw UE omówili plan pokojowy dla Ukrainy
Przywódcy państw Unii Europejskiej omówili w poniedziałek na marginesie szczytu UE-Unia Afrykańska w Luandzie w Angoli plan pokojowy dla Ukrainy. Jak powiedział premier Donald Tusk, liderzy krajów UE zgodnie uznali, że porozumienie pokojowe nie może osłabiać ani podważać bezpieczeństwa Polski i Europy.
Biorąca udział w szczycie przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen oświadczyła, że spotkanie na temat Ukrainy potwierdziło zjednoczoną postawę Wspólnoty we wspieraniu Kijowa. Zapowiedziała też, że we wtorek odbędzie się spotkanie koalicji chętnych na temat rozmów pokojowych.
Polski premier powiedział w Luandzie po spotkaniu, że część punktów zawartych w amerykańskim planie jest „nie do zaakceptowania”. – Jest szczególnie ważne z polskiego punktu widzenia, żeby żadne porozumienie w żaden sposób nie osłabiało Polski czy Europy i naszego bezpieczeństwa – podkreślił.
Plan pokojowy Trumpa na tapecie
Plan pokojowy był także tematem konsultacji ministra spraw zagranicznych Radosława Sikorskiego z szefami dyplomacji państw europejskich. Sikorski rozmawiał w poniedziałek z szefem MSZ Ukrainy Andrijem Sybihą, Niemiec Johannem Wadephulem, Francji Jean-Noelem Barrotem, Włoch Antonio Tajanim, Wielkiej Brytanii Yvette Cooper oraz Finlandii Eliną Valtonen.
Przebywający w Czechach z oficjalną wizytą prezydent Karol Nawrocki zaznaczył, że jego zdaniem jedyną osobą na świecie, która jest gotowa zmusić Federację Rosyjską do pokoju, jest prezydent USA Donald Trump. Jego czeski odpowiednik Petr Pavel wyraził zadowolenie z faktu, że europejscy liderzy włączyli się w rozmowy na temat pokoju, które odbyły się w niedzielę w Genewie. Wzięli w nich udział doradcy bezpieczeństwa narodowego Francji, Wielkiej Brytanii, Niemiec i przedstawiciele Włoch, USA, UE oraz Ukrainy.
Rozmowy dotyczące amerykańskiej propozycji planu pokojowego dla Ukrainy skomentował w poniedziałek prezydent USA Donald Trump. Na platformie TruthSocial napisał: „W rozmowach pokojowych między Rosją a Ukrainą poczyniono duże postępy??? Nie wierzcie, dopóki nie zobaczycie, ale coś dobrego może się wydarzyć”. Tego samego dnia Trump omówił z chińskim przywódcą Xi Jinpingiem temat wojny Rosji z Ukrainą, ale żaden z szefów państw nie ujawnił szczegółów tej rozmowy.
Prezydent Finlandii Alexander Stubb oświadczył, że z zadowoleniem przyjął wiadomość o postępach, które przyniosły negocjacje w Genewie na temat zakończenia wojny w Ukrainie. Na platformie X w poniedziałek zastrzegł jednak, że wciąż do rozwiązania pozostaje kilka ważnych kwestii.
Kanclerz Niemiec Friedrich Merz nie podzielił optymizmu Stubba i powiedział, że nie spodziewa się, by w tym tygodniu nastąpił przełom w sprawie planu pokojowego dla Ukrainy. Cały proces uznał za żmudny.
Europejska kontrpropozycja
Agencja Reutera opublikowała w niedzielę europejską kontrpropozycję, która modyfikuje niektóre punkty zawarte w propozycji USA m.in. wymóg dotyczący ograniczenia ukraińskiej armii i zakłada gwarancje bezpieczeństwa podobne do tych z art. 5 NATO.
Jako „całkowicie niekonstruktywną" ocenił w poniedziałek tę kontrpropozycję doradca Władimira Putina ds. polityki zagranicznej Jurij Uszakow, podkreślając, że "nie odpowiada" ona Rosji. Wypowiadając się na temat amerykańskiego planu, zaznaczył, że część jego punktów wydaje się możliwa do przyjęcia przez Rosję, a część wymaga dalszego omówienia.
Biuro tureckiego prezydenta ogłosiło, że Recep Tayyip Erdogan, tak jak zapowiadał wcześniej, omówił w poniedziałek z przywódcą Rosji Władimirem Putinem wysiłki stron na rzecz zakończenia wojny na Ukrainie. Kreml z kolei ogłosił, że Erdogan zaproponował Stambuł jako miejsce negocjacji pokojowych z Ukrainą.
Do amerykańskiej propozycji odniósł się także sekretarz generalny NATO Mark Rutte, który ocenił, że niektóre elementy planu pokojowego USA trzeba było zmienić, ale były też w nim dobre rzeczy. Stwierdził, że plan jest dopracowywany i musi jeszcze zostać osobno przedyskutowany przez UE i NATO.
Głos w sprawie zabrał także minister spraw zagranicznych Niemiec Johann Wadephul, który ujawnił, że z pierwotnego 28-punktowego planu pokojowego dla Ukrainy usunięto wszystkie kwestie dotyczące Europy i NATO. Uznał to za sukces.
Brytyjski premier Keir Starmer podkreślił, że jakiekolwiek porozumienie pokojowe w sprawie Ukrainy musi być „sprawiedliwe i trwałe”. Potwierdził, że we wtorek odbędzie się wirtualne spotkanie tzw. koalicji chętnych.
W parlamencie Szwecji odbył się w poniedziałek IV szczyt parlamentarny Platformy Krymskiej, międzynarodowego forum poświęconego problematyce zaanektowania przez Rosję Półwyspu Krymskiego w 2014. Do uczestników szczytu zaapelował prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski, łącząc się z Kijowa: - Proszę was, nie bądźcie biernymi obserwatorami historii, bądźcie jej uczestnikami.
Administracja prezydenta Trumpa przedstawiła w ubiegłym tygodniu prezydentowi Zełenskiemu plan pokojowy liczący 28 punktów i naciska na niego, by zaakceptował go najpóźniej do czwartku. Plan został odebrany jako mocno idący na rękę Rosji, choć amerykańscy urzędnicy zastrzegają, że może on jeszcze podlegać zmianom. (PAP)
awm/ kar/ know/
