Raport: po przechwyceniu flotylli do Strefy Gazy ponad połowa internautów krytykuje Izrael
Ponad połowa internautów krytykuje działania Izraela wobec flotylli zmierzającej do Strefy Gazy, wskazując na naruszenie prawa międzynarodowego – wynika z raportu Res Futury. – Prawo międzynarodowe jest łamane, ale problemem pozostaje jego egzekwowanie – podkreśla dr Piotr Robakowski, ekspert ds. bezpieczeństwa.
Izraelskie wojsko przechwyciło na wodach międzynarodowych 40 statków Globalnej Flotylli Sumud (GSF), zmierzających w stronę Strefy Gazy. Zatrzymani w nocy ze środy na czwartek aktywiści – w tym także obywatele Polski – zostali przewiezieni do Izraela i mają zostać deportowani. Wydarzenie wywołało falę komentarzy i emocji w internecie.
Z raportu Europejskiego Kolektywu Analitycznego Res Futura wynika, że 52,4 proc. komentujących przechwycenie flotylli krytycznie ocenia działania Izraela, używając określeń takich jak „piractwo” czy „łamanie prawa międzynarodowego”.
Jakie opinie mają internauci o udziale w misji posła Franciszka Sterczewskiego?
Podobnie podzielone są opinie na temat udziału w misji posła Franciszka Sterczewskiego. 58,4 proc. internautów zarzuca mu nieodpowiedzialność i ignorowanie ostrzeżeń polskiego MSZ. Część komentujących dostrzega w jego postawie akt solidarności i odwagi wobec Palestyny. Tym samym udział Sterczewskiego w inicjatywie stał się źródłem silnej polaryzacji – dla jednych jest bohaterem, dla innych lekkomyślnym politykiem.
W ubiegłym tygodniu minister Radosław Sikorski odniósł się do udziału Sterczewskiego w misji, publikując na portalu X sondę. Zapytał w niej, czy „jeśli obywatel RP, nawet poseł, wielokrotnie ostrzegany, udaje się w rejon wojny”, państwo polskie powinno pokrywać koszty jego ewakuacji, czy też je odzyskać. Na ten wpis odpowiedział Sterczewski, również na portalu X: „Jako poseł mam obowiązek być tam, gdzie łamane są prawa człowieka. Ty też, Radku, prywatnie pomagałeś Ukrainie i chwała Ci za to. Polacy są solidarni z Palestyną. Liczę, że rząd RP także stanie po stronie tych, którzy chcą zakończyć to ludobójstwo, zamiast wystawiać im rachunki”.
Główne argumenty towarzyszące ocenom wydarzenia
W raporcie przeanalizowano także główne argumenty towarzyszące ocenom wydarzenia. Aż 52,4 proc. Polaków sprzeciwia się zatrzymaniu flotylli. Według nich misja miała charakter humanitarny i była legalna, a uczestnicy byli aktywistami pokojowymi. W ocenie komentujących działania Izraela naruszyły prawo międzynarodowe i mogą być utożsamiane z piractwem, porwaniem, a nawet ludobójstwem.
Do kwestii naruszenia prawa międzynarodowego odniósł się dr Piotr Robakowski, ekspert ds. bezpieczeństwa z Zakładu Studiów Strategicznych i Bezpieczeństwa Uniwersytetu Gdańskiego. W rozmowie z PAP przywołał art. 87 Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawie morza z 1982 r., który definiuje prawo do żeglugi na wodach otwartych. Zgodnie z tym zapisem wody międzynarodowe, inaczej morze pełne, są otwarte dla wszystkich państw – nadbrzeżnych i śródlądowych. Korzystający z morza pełnego mają prawo do swobodnej żeglugi, przelotu, układania podwodnych kabli i rurociągów, budowania sztucznych wysp, rybołówstwa oraz do przeprowadzania badań naukowych. Konwencja zakłada, że wszystkie państwa korzystają z tych wolności, uwzględniając inne państwa, które również mają prawo do korzystania z wolności morza pełnego.
Zdecydowanie doszło do naruszenia prawa międzynarodowego, zwłaszcza że prawo swobodnego przepływu jest jednym z podstawowych filarów prawa morskiego. Jeśli statek wykonujący żeglugę nie jest w żaden sposób uzbrojony, ma również prawo przebywać w wyłącznej strefie ekonomicznej.
Wcześniejsze oskarżenia wobec Izraela
Izraelowi wcześniej wielokrotnie zarzucano łamanie prawa międzynarodowego, w tym popełnianie zbrodni wojennych i przeciwko ludzkości oraz ludobójstwa. Oskarżenia były wysuwane m.in. w raportach organizacji broniących praw człowieka, takich jak Amnesty International czy Human Rights Watch, a także instytucji ONZ.
Międzynarodowe Stowarzyszenie Badaczy Ludobójstwa uznało na początku września, że działania Izraela wyczerpują definicję zbrodni ludobójstwa, zapisaną w Konwencji w sprawie zapobiegania i karania zbrodni ludobójstwa przyjętej w 1948 r. W dokumencie za taką zbrodnię uznaje się czyny dokonane w zamiarze zniszczenia w całości lub w części grup narodowych, etnicznych, rasowych lub religijnych. Wylicza się, że są to zabójstwa, ale również m.in. celowe stworzenie warunków życia wymierzonych w fizyczne zniszczenie członków danej grupy.
W Strefie Gazy rząd Izraela dopuszcza się „systematycznych i powszechnych zbrodni przeciwko ludzkości, zbrodni wojennych i ludobójstwa, w tym celowych i prowadzonych na oślep ataków na ludność oraz obiekty cywilne, m.in. szpitale, budynki mieszkalne i komercyjne” – podkreślono w ogłoszonym stanowisku organizacji.
39,1 proc. użytkowników Internetu opowiada się za działaniami Izraela, wiążąc flotyllę z Hamasem lub prowokacją polityczną, a nie pomocą humanitarną. Zwolennicy zatrzymania pomocy twierdzą, że było to zgodne z prawem międzynarodowym, a wręcz stanowiło obronę państwa i jego bezpieczeństwa
Jeśli statek nie jest w żaden sposób uzbrojony, to ma prawo operować w strefie ekonomicznej. Jeśli jest na wodach międzynarodowych, obowiązuje tam prawo międzynarodowe i takie okręty mają prawo do swobodnego przepływu.
Izrael oskarża flotyllę o wspieranie Hamasu
Władze Izraela wielokrotnie oskarżały flotyllę o wspieranie Hamasu. Według MSZ w Jerozolimie pokazuje to m.in. odrzucenie przez grupę oferty wyładowania pomocy w izraelskim porcie i przetransportowania jej do Strefy Gazy drogą lądową. O takie rozwiązanie apelowały też władze Włoch i Grecji oraz Łaciński Patriarchat Jerozolimy. Organizatorzy misji deklarują z kolei, że ich celem jest „złamanie nielegalnej blokady Strefy Gazy i dostarczenie Palestyńczykom niezbędnej żywności i leków”.
Raport Res Futury wskazuje, że główne przesłanie narracji internautów buduje obraz Izraela jako podmiotu ponad prawem, używającego siły przeciwko bezbronnym cywilom i utrudniającego dostęp do pomocy humanitarnej.
Ekspert przyznał, że mamy tu do czynienia z prowokacją polityczną.
Pamiętajmy, że w Strefie Gazy panuje poważny kryzys humanitarny i każdy dzień bez dostępu do pomocy skutkuje śmiercią ludzi.
Czym jest flotylla Sumud?
Flotylla Sumud, składająca się z ponad 40 statków i ponad 500 wolontariuszy z około 40 krajów, została zatrzymana około 80 mil morskich (148 km) od Strefy Gazy. Jej przejęcie wywołało falę demonstracji w europejskich miastach, m.in. w Rzymie, Neapolu, Barcelonie i Atenach. Włoskie związki zawodowe zwołały na piątek strajk generalny.
W czwartek protesty odbywały się także w kilku miastach Polski. (PAP)
azk/ bch/ bst/ mhr/ jos/
