Świętokrzyskie. Kielce będą miały nowego prezydenta, PiS walczy o utrzymanie władzy w regionie
W kwietniowych wyborach samorządowych Prawo i Sprawiedliwość będzie walczyło o utrzymanie władzy w woj. świętokrzyskim, którą w 2018 r. przejęło po 12-letnich rządach PSL. Pewna jest zmiana na stanowisku prezydenta Kielc. O reelekcję nie będzie się ubiegać Bogdan Wenta.
W 2014 r. wybory do sejmiku woj. świętokrzyskiego wygrało Polskie Stronnictwo Ludowe (213 982 głosy), zdobywając 17 z 30 mandatów (o cztery mandaty więcej niż w 2010 roku). Drugi wynik osiągnęło PiS (115 617) – osiem mandatów, trzeci PO (65 248) – trzy mandaty, a czwarty komitet SLD-Lewica Razem (40 049) – dwa mandaty. W regionie 10 lat temu głosowało 53,25 proc. z ponad 1 mln 43 tys. uprawnionych.
W wyborach prezydenta Kielc zwyciężył w 2010 r. już w pierwszej turze Wojciech Lubawski, rządzący wówczas stolicą regionu świętokrzyskiego od 2002 roku. Otrzymał on 55,69 proc. głosów. Lubawski startował z firmowanego własnym nazwiskiem KWW Porozumienie Samorządowe. W staraniach o reelekcję uzyskał poparcie PiS oraz Polski Razem Jarosława Gowina. Drugie miejsce w wyborach zajął Krzysztof Adamczyk z KKW SLD Lewica Razem (20,9 proc.), a trzecie kandydat PO Grzegorz Świt, na którego zagłosowało 8,85 proc. wyborców.
W wyborach do 25-osobowej rady miejskiej w Kielcach zwyciężyło PiS (15 747 głosów), co przełożyło się na siedem mandatów. Po pięć mandatów zdobyły PO i PSL, a po cztery Porozumienie Samorządowe Wojciecha Lubawskiego i SLD-Lewica Razem.
W 2018 roku w Kielcach i województwie świętokrzyskim nastąpiły zmiany polityczne.
Do 30-mandatowego Sejmiku 16 radnych wybranych zostało z list PiS (206 697 tys. głosów; 38 proc.), 9 – PSL (137 372; 25,5 proc.), 3 – KO (63 456; 11,7 proc), po jednym mandacie uzyskali przedstawiciele komitetów: SLD Lewica Razem (33 141; 6,1 proc.) i Projekt Świętokrzyskie Bogdana Wenty (28 314; 5,2 proc). Sejmikowa większość funkcję marszałka powierzyła Andrzejowi Bętkowskiemu.
Jednak najdłuższa kadencja w historii samorządu przyniosła wiele przetasowań. Do pierwszego tąpnięcia w koalicji rządzącej doszło w marcu 2021 roku. Wtedy z klubu PiS odszedł radny Janusz Koza, który otwarcie krytykował działania zarządu województwa. Tym samym Zjednoczona Prawica formalnie utraciła większość w Sejmiku. Kryzys pogłębił się kilka miesięcy później. Z klubu PiS wykluczono czworo innych radnych, którzy nie udzielili poparcia zarządowi podczas głosowań w sprawie wotum zaufania i absolutorium z tytułu wykonania budżetu.
Opozycja zyskała większość w Sejmiku, potwierdzając to ostatecznie w 2023 roku. Wtedy z funkcji przewodniczącego Sejmiku odwołano Andrzeja Prusia (PiS), a na jego miejsce wybrano Arkadiusza Bąka (PSL).
W 2018 roku doszło też do zmiany prezydenta Kielc. Po 16 latach prezydentury z urzędu ustąpił Wojciech Lubawski (38,75 proc. głosów), który w drugiej turze przegrał ze startującym z własnego komitetu Bogdanem Wentą (61,25 proc.). W drugiej turze Wentę poparły PO, PSL i Lewica.
Najlepszy wynik w wyborach do Rady Miasta uzyskało PiS, zdobywając 11 mandatów 25-osobowej radzie. Drugą siłą w nowej radzie miasta był Projekt Świętokrzyskie Bogdana Wenty, który miał siedmioro przedstawicieli. Sześcioro radnych wprowadziła KO, a jednego SLD.
Kilka miesięcy po wyborach doszło do pierwszego rozłamu w Radzie Miasta. Do historii przeszedł klub radnych "Projekt Świętokrzyskie - Bezpartyjny i Niezależny". Radni z otoczenia przewodniczącego Kamila Suchańskiego odcięli się od "Projektu Świętokrzyskie". Suchański stał się też głównym oponentem prezydenta Kielc, zarzucając mu m.in. brak realizacji programu wyborczego.
W 2024 roku prezydent Kielc mógł liczyć na wsparcie tylko dwóch radnych, wywodzących się z jego komitetu. 25 stycznia Bogdan Wenta oświadczył, że nie będzie ubiegać się o reelekcję.
W kwietniowych wyborach samorządowych start na prezydenta Kielc zapowiedziało sześcioro kandydatów: były poseł KO Adam Cyrański (kandydat Trzeciej Drogi), kielecki radny i przedsiębiorca Kamil Suchański (Bezpartyjni Samorządowcy), była wiceprezydent Kielc Agata Wojda (Platforma Obywatelska), przedsiębiorca i radny Maciej Bursztein (Stowarzyszenie Przyjazne Kielce), wiceprezydent Kielc Marcin Chłodnicki (Nowa Lewica) i kielecki radny Marcin Stępniewski (PiS). (PAP)
Autorzy: Wiktor Dziarmaga, Janusz Majewski
kh/
