Ekonomista PIE: wzrost inflacji wywołany wyższym VAT na żywność będzie przejściowy
Podwyżka VAT podbije inflację o 0,8 pkt proc., ale przejściowo - prognozuje Marcin Klucznik z Polskiego Instytutu Ekonomicznego. Jego zdaniem przywrócenie 5-proc. stawki VAT nie powinno być argumentem za podwyżkami stóp procentowych.
We wtorek Ministerstwo Finansów poinformowało, że zerowa stawka podatku VAT na niektóre produkty spożywcze nie zostanie przedłużona po 31 marca 2024 r. Jako powód podało utrzymujący się trend spadkowy inflacji i spadek tempa wzrostu cen żywności.
"Szacujemy, że przywrócenie 5-procentowej stawki VAT na żywność podbije przejściowo wskaźnik inflacji o 0,8 pkt proc., zaczynając od kwietnia. Tym samym inflacja osiągnie dołek w marcu, kiedy będzie zbliżona do 2,5 proc. rok do roku, a następnie wzrośnie powyżej 3,0 proc. Efekt ten będzie jednak przejściowy – zniknie po upływie roku" – poinformował PAP Marcin Klucznik z zespołu makroekonomii Polskiego Instytutu Ekonomicznego.
Jak wskazał, przywrócenie stawki VAT na żywność polepsza nieco średniookresowe perspektywy inflacji. W jego opinii takie działanie oznacza w rzeczywistości mniej ekspansywną politykę fiskalną, a w konsekwencji spadek presji inflacyjnej. "Wskazuje na to sama projekcja NBP – bank centralny prognozuje, że wycofanie działań osłonowych teraz obniży nieznacznie inflację w 2026 roku. Tym samym przywrócenie stawki VAT nie powinno być argumentem za np. podwyżkami stóp procentowych" - podsumował Klucznik.
Obniżona stawka VAT na podstawowe produkty spożywcze, obowiązująca od 1 lutego 2022 r., została wprowadzona przy odczycie inflacji za styczeń 2022 r. na poziomie 9,2 proc. w ujęciu rocznym. Według wstępnych danych GUS inflacja w styczniu br. obniżyła się do 3,9 proc.
Obecnie stawką 0 proc. objęte są towary spożywcze wymienione w poz. 1-18 załącznika nr 10 do ustawy o VAT, tj. objęte przed 1 lutego 2022 r. stawką w wysokości 5 proc., a następnie w ramach tarczy antyinflacyjnej – od 1 lutego 2022 r. do 31 grudnia 2023 r. stawką 0 proc. Wśród produktów z zerową stawką VAT znajdują się: mięso i ryby oraz przetwory z nich; mleko i produkty mleczarskie; jaja; miód naturalny; orzechy, warzywa i owoce oraz ich przetwory; tłuszcze zwierzęce i roślinne jadalne; zboża i przetwory ze zbóż, w tym pieczywo i pieczywo cukiernicze; określone preparaty i mleko do żywienia niemowląt i dzieci oraz dietetyczne środki spożywcze specjalnego przeznaczenia medycznego.
Rozporządzenie przedłużające stosowanie do 31 marca 2024 r. obniżonych stawek VAT dla określonych towarów i usług, w tym utrzymanie zerowej stawki VAT na podstawowe produkty żywnościowe, podpisał w grudniu ub.r. ówczesny minister finansów Andrzej Kosztowniak. Szacowano wówczas, że to koszt dla budżetu ok. 2,7 mld zł. (PAP)
kno/
