ISW: głosy w Rosji o przywróceniu kontrwywiadu Smiersz mówią o chęci odtworzenia elementów rządów totalitarnych
Nie jest obecnie możliwe odtworzenie w Rosji sowieckiego kontrwywiadu wojskowego Smiersz, ale głosy, które do tego zachęcają są ważne, bo pokazują, że kręgi skrajnie nacjonalistyczne popierają przywrócenie elementów rządów totalitarnych - ocenia amerykański Instytut Studiów nad Wojną (ISW).
"Ze strony niektórych prominentnych ultranacjonalistów rozległy się wezwania, by Rosja wzmocniła swoje struktury kontrwywiadowcze nadając im kompetencje podobne do Smierszu, organizacji łączącej trzy sowieckie agencje kontrwywiadowcze, utworzonej w następstwie inwazji niemieckiej" na ZSRR w 1941 roku - relacjonuje think tank.
W szczególności, analitycy ISW cytują wypowiedź Andrieja Gurulewa, deputowanego do parlamentu Rosji. Od sierpnia 2022 roku Gurulew powtarzał, że Rosja powinna "odtworzyć" Smiersz, a 3 grudnia br. powiedział, że powołana została organizacja, która na okupowanych terenach Ukrainy "działa mniej więcej w ten sam sposób".
ISW dodaje, że apele o odtworzenie Smierszu rozległy się ponownie po śmierci w zamachu byłego parlamentarzysty ukraińskiego Ilii Kywy, który zbiegł do Rosji. Kywa został zlikwidowany przez ukraińskie służby specjalne.
"Ponowne utworzenie Smierszu w kształcie takim, jak istniał w czasach sowieckich byłoby przedsięwzięciem trudnym technicznie, jako że struktura rządu współczesnej Federacji Rosyjskiej nie jest porównywalna z tą w Rosji stalinowskiej. Odtworzenie Smierszu wymagałoby, by państwo rosyjskie rozwinęło wszechobecny system, w stylu sowieckim, nadzoru wewnętrznego i kontrwywiadu. Obecnie taki system w Rosji nie istnieje" - wskazuje ISW.
Tak więc - jak oceniają analitycy - odtworzenie takiej organizacji w stylu sowieckim "pozostaje mało prawdopodobne". Niemniej, apele o to są "znaczące, ponieważ pokazują poparcie ultranacjonalistów dla odtworzenia elementów rządów totalitarnych w stylu sowieckim, których od dziesięcioleci nie było już w Rosji" - podsumowuje think tank.
Smiersz (akronim od "śmierć szpiegom"), tj. Główny Zarząd Kontrwywiadu przy Ludowym Komisariacie Obrony ZSRR, był jedną z najbardziej zbrodniczych struktur reżimu Józefa Stalina. Utworzone 19 kwietnia 1943 roku jednostki Smiersz działały w Armii Czerwonej, Marynarce Wojennej i Ludowym Komisariacie Spraw Wewnętrznych (NKWD). Podlegały Państwowemu Komitetowi Obrony ZSRS, czyli faktycznie Stalinowi. Ich głównym zadaniem było wykrywanie i unieszkodliwianie szpiegów niemieckich służb wywiadowczych pozostawionych na ziemiach, na które wkraczała Armia Czerwona. Smiersz zwalczał również, w tym na terenie Polski, narodowe struktury wojskowe i polityczne, które nie akceptowały porządków wprowadzanych przez Moskwę. (PAP)
