MEN: dodatkowe terminy deklaracji dla uczniów z Ukrainy ws. egzaminu ósmoklasisty i matury
Dodatkowe terminy na złożenie deklaracji przystąpienia do egzaminu ósmoklasisty, matury i egzaminu zawodowego przez uczniów będących obywatelami Ukrainy, którzy rozpoczną naukę w polskiej szkole w trakcie roku szkolnego 2025/2026 - przewiduje projekt nowelizacji rozporządzenia ministra edukacji.
Projekt nowelizacji rozporządzenia w sprawie organizacji kształcenia, wychowania i opieki dzieci i młodzieży będących obywatelami Ukrainy trafił w piątek do konsultacji.
Powiązany jest on z procedowanym w Sejmie projektem nowelizacji ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy. Projekt przewiduje przedłużenie do 4 marca 2026 r. okresu, w którym pobyt na terytorium Polski obywateli Ukrainy, którzy przybyli ze swojego kraju w związku z działaniami wojennymi, jest uznawany za legalny. Projekt nowelizacji ustawy przewiduje m.in. przedłużenie obowiązywania niektórych rozwiązań w zakresie kształcenia i wychowania uczniów będących obywatelami Ukrainy przebywających na terytorium Polski.
Kształcenie uczniów z Ukrainy
W projekcie rozporządzenia, analogicznie jak w latach poprzednich, przewidziano dodatkowy termin (do 2 marca 2026 r.) na składanie przez uczniów będących obywatelami Ukrainy deklaracji przystąpienia do egzaminu ósmoklasisty i egzaminu maturalnego w roku szkolnym 2025/2026. Dotyczyć ma to uczniów, którzy rozpoczęli naukę w klasie VIII szkoły podstawowej, w ostatnim roku nauki odpowiadającym klasie VIII szkoły podstawowej, po 30 września 2025 r. i zamierzają przystąpić do egzaminu ósmoklasisty oraz uczniów, którzy rozpoczęli naukę klasie programowo najwyższej liceum ogólnokształcącego lub technikum po 7 lutego 2026 r. i zamierzają przystąpić do egzaminu maturalnego.
Projektowana nowelizacja ma też umożliwić uczniowi będącemu obywatelem Ukrainy przystąpienie do egzaminu ósmoklasisty z języka obcego nowożytnego (wybranego spośród: angielskiego, francuskiego, hiszpańskiego, niemieckiego, rosyjskiego i włoskiego), którego nie uczył się w szkole w ramach obowiązkowych zajęć edukacyjnych.
Przewidziano także – analogicznie jak w poprzednich latach szkolnych – dodatkowy termin (do 31 października 2025 r.) na składanie przez uczniów będących obywatelami Ukrainy deklaracji przystąpienia do egzaminu zawodowego w roku szkolnym 2025/2026 w tzw. sesji zimowej. Będą mogli to zrobić uczniowie, którzy rozpoczęli naukę w klasie programowo najwyższej technikum lub branżowej szkoły I stopnia po 15 września 2025 r. i zamierzają przystąpić do egzaminu zawodowego.
W projekcie nowelizacji rozporządzenia zaproponowano zmianę w zakresie możliwości uczęszczania przez ucznia będącego obywatelem Ukrainy na dodatkowe zajęcia lekcyjne z języka polskiego pozwalające na opanowanie języka polskiego w stopniu umożliwiającym udział w obowiązkowych zajęciach edukacyjnych, prowadzone indywidualnie lub w grupach liczących nie więcej niż 15 uczniów.
W projekcie rozporządzenia proponuje się, aby dodatkowe, bezpłatne zajęcia z języka polskiego prowadzone były w wymiarze nie niższym niż 2 godziny lekcyjne tygodniowo, a nie jak obecnie w wymiarze nie niższym niż 4 godziny lekcyjne tygodniowo. Jak podano w uzasadnieniu do projektu, zmniejszenie wymiaru dodatkowych zajęć z języka polskiego wynika ze stabilnej liczby uczniów będących obywatelami Ukrainy i niewielkiego napływu nowych uczniów.
Ponadto - jak wyjaśniono - uczniowie z Ukrainy od początku wojny w Ukrainie mogli uczestniczyć w ww. zajęciach w wymiarze wyższym niż pozostali uczniowie (będący i niebędący obywatelami polskimi, którzy przybyli z zagranicy). Jednocześnie uczniowie, którzy rozpoczęli uczestnictwo w dodatkowych zajęciach z języka polskiego w latach 2022/2023 i 2023/2024 mogą brać w nich udział w okresie do 36 miesięcy, a więc o 12 miesięcy dłużej niż pozostali uczniowie przybyli z zagranicy.
Z uwagi na stabilną liczbę uczniów będących obywatelami Ukrainy projekt nowelizacji rozporządzenia nie przewiduje przedłużania stosowania innych dotychczasowych rozwiązań.
Chodzi o możliwość nieklasyfikowania ucznia będącego obywatelem Ukrainy uczęszczającego do oddziału przygotowawczego, w przypadku, gdy rada pedagogiczna uzna, że uczeń ten nie zna języka polskiego lub znajomość języka polskiego jest niewystarczająca do korzystania z nauki lub zakres realizowanych zajęć edukacyjnych uniemożliwia przeprowadzenie klasyfikacji rocznej (lub śródrocznej). W takim przypadku uczeń zamiast świadectwa otrzyma zaświadczenie o uczęszczaniu do oddziału przygotowawczego, a w konsekwencji w arkuszu ocen zostanie odnotowane, że nie podlegał on klasyfikacji.
Ma też nie być przedłużenia możliwości zwiększenia - ponad określone w przepisach - liczb dzieci, w oddziale przedszkola lub oddziale przedszkolnym, w klasach I-III szkoły podstawowej, w oddziałach i klasach integracyjnych i specjalnych oraz na zajęciach świetlicowych.
Nie będzie także możliwości przyjęcia do przedszkola specjalnego, oddziału przedszkolnego w szkole podstawowej specjalnej, szkoły specjalnej, specjalnego ośrodka szkolno-wychowawczego lub specjalnego ośrodka wychowawczego dziecka lub ucznia niepełnosprawnego, na podstawie oświadczenia rodzica lub osoby sprawującej opiekę nad tym dzieckiem lub uczniem o złożeniu do publicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym publicznej poradni specjalistycznej, wniosku o wydanie orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego.
Nie będzie też możliwości zatrudnienia w publicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym publicznej poradni specjalistycznej, w uzasadnionych przypadkach i za zgodą kuratora oświaty, osoby niebędącej nauczycielem posiadającej przygotowanie uznane przez dyrektora poradni za odpowiednie do realizacji określonych przez dyrektora poradni zadań.
Projektowana nowelizacja rozporządzenia ma wejść w życie z dniem 31 sierpnia 2025 r. (PAP)
dsr/ jann/gn/