Spółdzielnia sprzedała 186 mieszkań wraz z lokatorami. Jak to w ogóle było możliwe?
Sąd Okręgowy w Katowicach unieważnił umowę dotyczącą 186 mieszkań, sprzedanych blisko 13 lat temu wraz z lokatorami przez spółdzielnię mieszkaniową "Sokolnia" w Sosnowcu. Spółdzielnia z naruszeniem prawa sprzedała wówczas ponad 900 mieszkań, mimo ustawowego prawa lokatorów do ich nieodpłatnego nabycia.
Prokuratura Okręgowa w Katowicach, która prowadziła w tej sprawie śledztwo, wspiera pozbawionych prawa pierwokupu najemców. Działając w formule sprawy pozakarnej, śledczy złożyli w sądzie pozwy dotyczące unieważnienia zawartych wówczas z naruszeniem prawa umów. W ostatnich dniach zapadł wyrok w jednej z takich spraw, dotyczącej 186 sprzedanych wówczas mieszkań.
"10 marca 2023 r. w Sądzie Okręgowym w Katowicach zapadł wyrok w sprawie z powództwa prokuratora o ustalenie nieważności umowy sprzedaży z 3 grudnia 2010 r. zawartej w formie aktu notarialnego pomiędzy Spółdzielnią Mieszkaniową +Sokolnia+ w Sosnowcu, jako sprzedającym, a Ryszardem Sz. Sąd w całości uwzględnił powództwo prokuratury, ustalając umowę za nieważną" - poinformowała w środę PAP rzeczniczka katowickiej prokuratury okręgowej Marta Zawada-Dybek.
W wyniku pracy zespołu prokuratorów, łącznie skierowano do sądu 39 powództw, z których jak dotąd 16 zostało uwzględnionych - w pięciu sprawach wyroki są już prawomocne. Trzy lokale mieszkalne powróciły do zasobów spółdzielni, będącej obecnie w likwidacji.
Prokuratura Okręgowa w Katowicach w ramach specjalnie powołanego zespołu prokuratorów od wielu lat bada sprawę przejęcia przez tzw. hurtowych nabywców 905 zasiedlonych mieszkań, sprzedanych przez spółdzielnię "Sokolnia". W większości przypadków najemcom przysługiwało ustawowe prawo do nieodpłatnego nabycia mieszkań.
Sąd potwierdził nieprawidłowości
Niespełna cztery lata temu, w maju 2019 roku, Sąd Okręgowy w Katowicach potwierdził nieprawidłowości w sosnowieckiej spółdzielni i wymierzył jej b. wiceprezesowi Jerzemu W. karę roku i 10 miesięcy więzienia, zaś nabywcę mieszkań Ryszarda S. skazał na trzy lata więzienia. Obu mężczyznom sąd wymierzył także kary finansowe.
Sprawa karna dotyczyła m.in. wyłudzania prawa własności na szkodę lokatorów i najemców oraz kilkumilionową niegospodarność. Jak ustaliła prokuratura, członkowie zarządu spółdzielni sprzedali mieszkania z naruszeniem prawa – lokale były zbywane bez sporządzania operatów szacunkowych, określających ich wartość, w zasadniczej części po zaniżonej wartości, z naruszeniem prawa pierwokupu lokatorów. Jednocześnie - mimo że nabywcy za część nabytych mieszkań nie płacili - członkowie zarządu nie podejmowali egzekucji zapłaty. Nieprawidłowości dotyczyły ponad stu mieszkań.
Jerzy W. został skazany za to, że od czerwca 2009 do 2011 r. jako wiceprezes w celu osiągnięcia korzyści majątkowej przez inne osoby nie dopełnił obowiązków i wyrządził szkodę spółdzielni – wziął udział w przywłaszczeniach prawa własności nieruchomości, wprowadzając przy tym w błąd notariuszy. W konsekwencji mieszkania spółdzielni były nieodpłatnie zbywane osobom nieuprawnionym, z pominięciem prawa najemców do pierwszeństwa zakupu, zgodnie z ustawą o spółdzielniach mieszkaniowych. Łączną wartość zbytych przez wiceprezesa mieszkań oszacowano 663 tys. zł.
Karę łączną trzech lat więzienia, a także ponad 110 tys. zł grzywny, sąd wymierzył nabywcy mieszkań - przedsiębiorcy Ryszardowi Sz. oskarżonemu o to, że jako pełnomocnik spółdzielni działał na jej szkodę. Ten mężczyzna odpowiadał też za przywłaszczenie praw majątkowych, poświadczenie nieprawdy w dokumentach i oszustwa. Poza karą pozbawienia wolności i grzywny sąd zobowiązał go do naprawienia szkody – chodzi o łączną kwotę ponad 1,5 mln zł.
Prowadząca śledztwo w tej sprawie Prokuratura Okręgowa w Katowicach, wspierając pozbawionych prawa pierwokupu najemców, złożyła pozwy dotyczące unieważnienia umów. Niedawny wyrok katowickiego sądu jest kolejnym w tej sprawie - wcześniej sąd uwzględnił powództwo i unieważnił umowę sprzedaży budynków o wartości ok. 1,5 mln zł. Przed sąd trafiły też inne zainicjowane przez prokuraturę postępowania ws. "Sokolni" - m.in. dotyczące unieważnienia umowy zamiany udziałów w lokalach mieszkalnych o wartości ponad 150 tys. zł oraz zasądzenia na rzecz najemców kwot przekazanych spółdzielni na poczet niezrealizowanego wykupu zajmowanych mieszkań. (PAP)
mar/
