Serbia
Flaga
Godło Republika Serbii
Republika Srbija
obszar: 77 474 km2
ludność: 8 780 787 (2017)
stolica: Belgrad
ludność: 1 659 440 (2013)
Język urzędowy: serbski
Święto narodowe: 15 II - Dzień Państwowości (15 II 1804 - pierwsze powstanie antytureckie; 15 II 1835 - pierwsza konstytucja)
Jednostka monetarna: 1 dinar serbski (RSD) = 100 para
Członkostwo w ważniejszych organizacjach międzynarodowych: ONZ, NAM, WHO
Polska
Albania
Andora
Austria
Belgia
Białoruś
Bośnia i Hercegowina
Bułgaria
Chorwacja
Czarnogóra
Czechy
Dania
Estonia
Finlandia
Francja
Gibraltar
Grecja
Guernsey
Hiszpania
Holandia
Irlandia
Irlandia Północna
Islandia
Jersey
Kosowo
Liechtenstein
Litwa
Luksemburg
Łotwa
Macedonia
Malta
Mołdawia
Monako
Niemcy
Norwegia
Portugalia
Rosja
Rumunia
San Marino
Serbia
Słowacja
Słowenia
Szwajcaria
Szwecja
Ukraina
Watykan
Węgry
Wielka Brytania
Włochy
Wyspa Man
Wyspy Owcze
Pozostałe kontynenty
Ustrój
Republika proklamowana 5 VI 2006 r. jako spadkobierczyni państwa pod nazwą Serbia i Czarnogóra, które rozpadło się po proklamowaniu niepodległości przez Czarnogórę 3 VI 2006 r.
Serbia i Czarnogóra, jako związek dwóch republik, została proklamowana 4 II 2003 r.; zastąpiła utworzoną 27 IV 1992 r. Federalną Republikę Jugosławii, w której skład wchodziły Republika Serbii i Republika Czarnogóry, a która z kolei powstała po rozpadzie (15 I 1992) Socjalistycznej Federacyjnej Republiki Jugosławii.
Zgodnie z konstytucją proklamowaną 8 XI 2006 r., zaaprobowaną w referendum z 28-29 X 2006 r., głową państwa jest prezydent wybierany w wyborach powszechnych na kadencję 5-letnią.
Władza ustawodawcza należy do 1-izbowego parlamentu - Zgromadzenia Narodowego Republiki Serbii, w którego skład wchodzi 250 deputowanych wybieranych w wyborach powszechnych na 4 lata.
Władzę wykonawczą sprawuje rząd, na którego czele stoi premier mianowany przez parlament. Członków rządu, na wniosek premiera, powołuje parlament.
Konstytucja Serbii określa Kosowo jako integralną część Serbii. Od połowy 1999 r. Kosowo stanowiło autonomiczny region Serbii administrowany przez ONZ. Wielomiesięczne negocjacje na temat statusu Kosowa nie przyniosły rezultatu. 17 II 2008 r. parlament Kosowa przyjął przez aklamację deklarację niepodległości. 18 II 2008 r. parlament Serbii "anulował" proklamację niepodległości Kosowa. 26 II 2008 r. Polska uznała niepodległość Kosowa.
prezydent - Aleksandar VUČIĆ /SNS/ /od 31 V 2017/
poprzedni prezydent - Tomislav NIKOLIĆ /31 V 2012 - 31 V 2017/
Rządutworzony 29 VI 2017 r., stan po zmianach z 29 V 2018 r.
premier - Ana BRNABIĆ /kob./ /niezal./
I wicepremier oraz min. spraw zagranicznych - Ivica DAČIĆ
wicepremier oraz min. spraw wewnętrznych - Nebojša STEFANOVIĆ
wicepremier oraz min. budownictwa, transportu i infrastruktury - Zorana MIHAJLOVIĆ /kob./
wicepremier oraz min. handlu zagranicznego, turystyki i telekomunikacji - Rasim LJAJIĆ
sekretarz generalny - Novak NEDIĆ
ministrowie:
obrony - Aleksandar VULIN
gospodarki - Goran KNEŽEVIĆ
finansów - Siniša MALI
rolnictwa, leśnictwa i gospodarki wodnej - Branislav NEDIMOVIĆ
ochrony środowiska - Goran TRIVAN
górnictwa i energetyki - Aleksandar ANTIĆ
ds. integracji europejskiej - Jadranka JOKSIMOVIĆ /kob./
sprawiedliwości - Nela KUBUROVIĆ /kob./
pracy, zatrudnienia, ds. weteranów i polityki społecznej - Zoran DJORDJEVIĆ
administracji państwowej i samorządu lokalnego - Branko RUŽIĆ
oświaty, nauki i rozwoju technologicznego - Mladen ŠARČEVIĆ
zdrowia - Zlatibor LONČAR
ds. młodzieży i sportu - Vanja UDOVIČIĆ
kultury i ds. mediów - Vladan VUKOSAVLJEVIĆ
bez teki -ds. polityki ludnościowej - Slavica DJUKIĆ-DEJANOVIĆ /kob./
bez teki ds. rozwoju regionalnego i koordynacji pracy przedsiębiorstw państwowych - Milan KRKOBABIĆ
bez teki ds. innowacji i technologii - Nenad POPOVIĆ
*
poprzedni p.o. premier - Ivica DAČIĆ /SPS/ /30 V 2017 - 29 VI 2017/
Parlament Zgromadzenie Narodowe Republiki Serbii /Narodna Skupština Republike Srbije/przewodnicząca - Maja GOJKOVIĆ /kob./ /SNS/
Podział mandatów po wyborach z 24 kwietnia 2016 r.: SNS-SDPS-PUPS-NS-SPO-PS-PSS 131, SPS-JS-ZS-KP 29, SRS 22, DS-NSt-RS-DSHV-ZZS 16, "Wystarczy" 16, LDP-LSV-SDS 13, "Drzwi"-DSS 13, SVM-DSVM 4, SDAS 2, inne 4. Razem 250.
Socjaldemokratyczna Partia Serbii /Socijaldemokratska Partija Srbije - SDPS/ - utworzona 18 października 2009 r.; przewodn.: Rasim LJAJIĆ.
Partia Zjednoczonych Emerytów Serbii /Partija Ujedinjenih Penzionera Srbije - PUPS/ - utworzona 10 maja 2005 r.; przywódca: Milan KRKOBABIĆ.
Nowa Serbia /Nova Srbija - NS/ - partia utworzona 10 sierpnia 1998 r.; przewodn.: Velimir ILIĆ.
Serbski Ruch Odnowy /Srpski Pokret Obnove - SPO/ - partia utworzona 14 marca 1990 r.; prawicowa, nacjonalistyczna; przywódca: Vuk DRAŠKOVIĆ.
Ruch Socjalistów /Pokret Socijalista - PS/ - partia utworzona 7 sierpnia 2008 r.; przewodn.: Aleksandar VULIN.
Ruch Siła Serbii /Pokret Snaga Srbije - PSS/ - utworzony 20 maja 2004r.; przywódca: Bogoljub KARIĆ; przewodn.: Dragomir KARIĆ.
Socjalistyczna Partia Serbii /Socijalistička Partija Srbije - SPS/ - utworzona 17 lipca 1990 r. z połączenia Komunistycznej Partii Serbii i Socjalistycznego Związku Ludu Pracującego Jugosławii; przewodn.: Ivica DAČIĆ.
Zjednoczona Serbia /Jedinstwena Srbija - JS/ - partia utworzona 15 lutego 2004 r.; przywódca: Dragan MARKOVIĆ.
Zieloni Serbii /Zeleni Srbije - ZS/ - partia utworzona 14 września 2007r.; przewodn.: Ivan KARIĆ.
Partia Komunistyczna /Komunistička Partija - KP/ - utworzona 28 listopada 2010 r.; przewodn.: Josip Joška BROZ.
Serbska Partia Radykalna /Srpska Radikalna Stranka - SRS/ - skrajnie prawicowa partia neoczetników, tworzona 23 lutego 1991 r.; przewodn.: Vojislav ŠEŠELJ.
Partia Demokratyczna /Demokratska Stranka - DS/ - utworzona w 1990 r.; po wyborach w grudniu 2003 r. połączyła się z Centrum Demokratycznym /Demokratski Centar - DC, zał. 1996/; przewodn.: Bojan PAJTIĆ.
Nowa Partia /Nova Stranka - NSt/ - utworzona 7 kwietnia 2013 r.; przewodn.: Zoran ŽIVKOVIĆ.
Partia Reformatorska /Reformistička Stranka - RS/ - utworzona w 2005 r.; przywódca: Aleksandar VIŠNJIĆ.
Demokratyczna Wspólnota Chorwatów w Wojwodinie /Demokratski Savez Hrvata u Vojvodini - DSHV/ - partia polityczna Chorwatów w Wojwodinie, utworzona 15 lipca 1990 r.; przywódca: Petar KUNTIĆ.
Razem na rzecz Serbii /Zajedno za Srbiju - ZZS/ - partia utworzona w 2012 r.; przywódca: Dušan PETROVIĆ.
Wystarczy - Restart /Dosta je bilo - Restart - DJB/ - ruch polityczny utworzony 27 stycznia 2014 r.; przewodn.: Saša RADULOVIĆ.
Liberalna Partia Demokratyczna /Liberalno Demokratska Partija - LDP/ - utworzona 5 listopada 2005 r. przez grupę b. członków Partii Demokratycznej /DS/; 7 kwietnia 2007r. w jej skład wszedł Obywatelski Sojusz Serbii /Gradjanski Savez Srbije - GSS; zał. 1992/; przywódca: Čedomir JOVANOVIĆ.
Socjaldemokratyczna Liga Wojwodiny /Liga Socijaldemokrata Vojvodine - LSV/ - utworzona w lipcu 1990r.; przewodn.: Nenad ČANAK.
Partia Socjaldemokratyczna /Socijaldemokratska Stranka - SDS/ - utworzona 4 października 2014 r.; przewodn.: Boris TADIĆ.
"Drzwi" /"Dveri"/ - skrajnie prawicowa partia, utworzona 28 czerwca 2015 r.; przewodn.: Boško OBRADOVIĆ.
Demokratyczna Partia Serbii /Demokratska Stranka Srbije - DSS/ - utworzona w 1992 r. w wyniku rozłamu w Partii Demokratycznej /DS/; przewodn.: Sanda RAŠKOVIĆ IVIĆ /kob./.
Wspólnota Węgrów w Wojwodinie /Savez Vojvodjanskih Madjara - SVM/ - partia utworzona w 1993 r. w wyniku rozłamu w Demokratycznej Wspólnocie Węgrów Wojwodiny; honorowy przewodn.: József KASZA; przewodn.: István PÁSZTOR.
Demokratyczna Partia Węgrów w Wojwodinie /Demokratska Stranka Vojvodjanskih Madjara - DSVM/ - partia węgierskiej mniejszości etnicznej w Wojwodinie utworzona w 1997 r., konserwatywna; przywódca: András ÁGOSTON.
Partia Demokratycznej Akcji Sandżaku /Stranka Demokratske Akcije Sandžaka - SDAS/ - partia utworzona 29 lipca 1990 r.; reprezentuje interesy bośniackiej mniejszości; przywódca: Sulejman UGLJANIN.
Chrześcijańsko-Demokratyczna Partia Serbii /Demohriščanska Stranka Srbije - DHSS/ - utworzona w maju 1997 r.; przewodn.: Olgica BATIĆ /kob./.
Unia Socjaldemokratyczna /Socijaldemokratska Unija - SDU/ - utworzona w 1998 r.; przewodn.: Miloš ADAMOVIĆ.
*
Serbia Wygrywa - koalicja partii: SNS, SDPS, PUPS, NS, SPO, PS, PSS.
Dla Sprawiedliwej Serbii - koalicja, w której skład wchodzą: DS, NSt, RS, DSHV, ZZS.
Sojusz na rzecz Lepszej Serbii - koalicja partii: LDP, LSV, SDS.
Związki zawodowe
Zrzeszenie Niezależnych Związków Zawodowych Serbii /Savez Samostalnih Sindikata Srbije - SSSS/ - założone w maju 2003 r.; liczy ok. 850 członków zrzeszonych w 30 związkach.
Zjednoczone Związki Zawodowe Niezależność /Ujedinjeni Granski Sindikati Nezavisnost - UGS Nezavisnost/ - założone w 1991 r.; liczy ok. 500 000 członków skupionych w 14 związkach zawodowych.
Stowarzyszenie Wolnych i Niezależnych Związków Zawodowych Serbii /Asocijacija Slobodnih i Nezavisnih Sindikata Srbije - ASNS/ - założone w 1996 r.; liczy 300 000 członków.
Alo! - tabloid, Belgrad, zał. 2007.
Blic - niezależny, Belgrad, zał. 1996.
Danas - centro-lewicowy, Belgrad, zał. 1997.
Dnevnik - poranny, Nowy Sad, zał. 1942 pt. "Slobodna Vojvodina".
Informer - tabloid, Belgrad, zał. 2012.
Kurir - tabloid, Belgrad, zał. 2003.
Magyar Szó - w jęz. węgierskim, Subotica, zał. 1944.
Politika - poranny, Belgrad, zał. 1904.
Večernje Novosti - wieczorny, Belgrad, zał. 1953.
Ekonomist - organ Towarzystwa Ekonomicznego, Belgrad, zał. 1948, kwartalnik.
Ekonomska Politika - tygodnik gospodarczy, Belgrad, zał. 1952.
Medjunarodna Politika - dwutygodnik, Belgrad, zał. 1950, ukazuje się w jęz. angielskim, francuskim, hiszpańskim, niemieckim, rosyjskim i serbsko-chorwackim.
Medjunarodni Problemi - kwartalnik wyd. przez Instytut Polityki Międzynarodowej i Ekonomii, Belgrad, zał. 1949.
NIN /Nedeljne Informativne Novine/ - niezależny tygodnik ogólnoinformacyjny, Belgrad, zał. 26 I 1935; nie ukazywał się od IX 1935 do I 1951.
Novi Glasnik - magazyn wojskowy, ukazuje się 2 razy w roku, Belgrad, zał. 1993.
Vreme - tygodnik niezależny, Belgrad, zał. X 1990.
Tanjug - zał. 5 XI 1943 w Jajce pn. Telegrafska Agencija Nova Jugoslavija /Tanjug/; od 1944 r. w Belgradzie.
Beta Novinska Agencija - niezależna, prywatna agencja prasowa, Belgrad, zał. 1994.
Novinska Agencija FoNet - niezależna agencja informacyjna, Belgrad, zał. 1994.
