Macedonia

 Republika Makedonija

Poranešna Jugoslovenska Republika Makedonija (Nazwa używana na forum międzynarodowym - akronim angielski - FYROM. Zgodnie z decyzją Rady Ministrów z dnia 23 sierpnia 2005 r. rząd Rzeczypospolitej Polskiej w stosunkach dwustronnych używa konstytucyjnej nazwy państwa macedońskiego, tj. "Republika Macedonii". Jednocześnie postanowiono, że nazwa "Była Jugosłowiańska Republika Macedonii" będzie używana przez rząd RP na forum wielostronnym do chwili rozstrzygnięcia sporu o nazwę między Republiką Macedonii i Republiką Grecką.)

obszar: 25 713 km2

ludność: 2 082 665 (III 2017)

stolica: Skopje

ludność: 668 518 (2006)

Języki urzędowe: macedoński i albański

Święto narodowe: 2 VIII - rocznica powstania ilideńskiego, wystąpienia Macedończyków przeciwko Turkom (1903)

Jednostka monetarna: 1 denar macedoński (MKD) = 100 deni

Członkostwo w ważniejszych organizacjach międzynarodowych: ONZ, IMF(MFW), WHO, ISE, WTO

 Polska

 Albania

 Andora

 Austria

  Belgia

 Białoruś

 Bośnia i Hercegowina

 Bułgaria

 Chorwacja

 Czarnogóra

 Czechy

 Dania

 Estonia

 Finlandia

 Francja

 Gibraltar

 Grecja

 Guernsey

 Hiszpania

 Holandia

 Irlandia

 Irlandia Północna

 Islandia

 Jersey

 Kosowo

 Liechtenstein

 Litwa

 Luksemburg

 Łotwa

 Macedonia

 Malta

 Mołdawia

 Monako

 Niemcy

 Norwegia

 Portugalia

 Rosja

 Rumunia

 San Marino

 Serbia

 Słowacja

 Słowenia

 Szwajcaria

 Szwecja

 Ukraina

 Watykan

 Węgry

 Wielka Brytania

 Włochy

 Wyspa Man

 Wyspy Owcze

• Afryka
• Ameryka
• Azja
• Oceania

Republika. Proklamowała niepodległość 17 IX 1991 r. Faktycznie do 15 I 1992 r. wchodziła jako republika związkowa w skład Socjalistycznej Federacyjnej Republiki Jugosławii. 8 IV 1993 r. przyjęta do ONZ pod tymczasową nazwą "Była Jugosłowiańska Republika Macedonii". Kontrowersje wokół nazwy związane są ze stanowiskiem Grecji, która uważa, iż nazwa "Macedonia" jest historyczną nazwą części terytorium Grecji.
Zgodnie z konstytucją z 17 XI 1991 r., ostatnio modyfikowaną 16 XI 2001 r., głową państwa jest prezydent wybierany w głosowaniu powszechnym na 5 lat.
Organem władzy ustawodawczej jest 1-izbowy parlament - Zgromadzenie (Sobranie). W jego skład wchodzi obecnie 123 deputowanych (120 wybieranych w wyborach powszechnych na kadencję 4-letnią i 3 przedstawicieli diaspory).
Władzę wykonawczą sprawuje rząd z premierem na czele.

prezydent - Gjorge IWANOW /niezal./ /od 12 V 2009; reelekcja 2014/

poprzedni prezydent - Branko CRWENKOWSKI /SDSM/ /12 V 2004 - 12 V 2009/

utworzony 31 V 2017 r., stan po zmianach z 4 VI 2018 r.

premier - Zoran ZAEW /SDSM/
wicepremier ds. systemu politycznego i stosunków społecznych - Hazbi LIKA
wicepremier ds. integracji europejskiej - Bujar OSMANI
ministrowie:
spraw zagranicznych - Nikoła DIMITROW
spraw wewnętrznych - Oliwer SPASOWSKI
obrony - Radmila SZEKERINSKA /kob./
finansów - Dragan TEWDOWSKI
oświaty i nauki - Arber ADEMI
rolnictwa - Ljubczo NIKOŁOWSKI
pracy i spraw społecznych - Mila CAROWSKA /kob./
kultury - Asaf ADEMI
ds. społeczeństwa informacyjnego i administracji - Damjan MANCZEWSKI
transportu i łączności - Goran SUGAREWSKI
sprawiedliwości - Renata DESKOSKA /kob./
ochrony środowiska - Sadullah DURAKU
gospodarki - Kresznik BEKTASZI
zdrowia - Arben TARAWARI
ds. samorządu lokalnego - Suhel FAZLIU
ds. diaspory - Edmond ADEMI
bez teki - Robert POPOSKI
bez teki - Koco ANGJUSZEW
bez teki - Zoran SAPURIC           
bez teki - Adnan KJAHIL
bez teki - Samka IBRAIMOWSKI
bez teki - Zorica APOSTOLOWSKA /kob./
bez teki - Ramiz MERKO
bez teki - Bardil DAUTI

 *

poprzedni p.o. premier - Emil DIMITRIEW /16 I 2016 - 31 V 2017/

przewodniczący - Talat XHAFERI /DUI/

Podział mandatów po wyborach z 11 grudnia 2016 r.: WMRO-DPMNE 51, SDSM 49, DUI 10, BESA 5, ApS 3 DPA 2, diaspora 3. Razem 123.

Socjaldemokratyczny Związek Macedonii /Socijaldemokratski Sojuz na Makedonija - SDSM/ - utworzony w 1943 r. jako Związek Komunistów Macedonii, następnie nosił nazwę: Związek Komunistów Macedonii - Partia Przemian Demokratycznych; obecną nazwę nosi od 20 kwietnia 1991 r.; przewodn.: Zoran ZAEW; sekr. gen.: Oliwer SPASOWSKI.

Wewnętrzna Macedońska Organizacja Rewolucyjna - Demokratyczna Partia Macedońskiej Jedności Narodowej /Wnatrešna Makedonska Rewolucionerna Organizacija - Demokratska Partija za Makedonsko Nacionalno Edinstwo - WMRO-DPMNE/ - partia prawicowa utworzona 17 czerwca 1990 r.; przewodn.: Hristijan MICKOSKI.

Demokratyczny Związek na rzecz Integracji /Demokratska Unija za Integracija - DUI/ - utworzony w czerwcu 2002 r. partia mniejszości albańskiej; przewodn.: Ali AHMETI.

Ruch BESA /Lëvizja BESA/ - partia albańskiej mniejszości, utworzona w listopadzie 2014 r.; przywódca: Bilall KASAMI.

Sojusz na rzecz Albańczyków /Aleanca për Shqiptarët - ApS/ - ugrupowanie reprezentujące interesy albańskiej mniejszości.

Demokratyczna Partia Albańczyków /Demokratska Partija na Albancite - DPA/ - utworzona w 1994 r. pn. Partia na rzecz Demokratycznego Dobrobytu Albańczyków /Partija za Demokratski Prosperitet na Albancite - PDPA/; w 1997 r. połączyła się z Ludową Partia Demokratyczną /Narodna Demokratska Partija - NDP; zał. 1990/; obecną nazwę nosi od 1999 r.; przewodn.: Menduh THAÇI.

Odrodzenie Narodowo-Demokratyczne /Rilindja Demokratike Kombëtare - RDK/ - partia mniejszości albańskiej, utworzona w marcu 2011 r.; przywódca: Rufi OSMANI.

Obywatelska Opcja na rzecz Macedonii /Grażdanska Opcija za Makedonija – GROM/ - utworzona w maju 2013 r.; przewodn.: Stewczo JAKIMOWSKI.

Liberalna Partia Macedonii /Liberalna Partija na Makedonija - LPM/ - utworzona w 1990r.; zreorganizowana w 2000 r.; przewodn.: Iwon WELICKOWSKI.

Socjalistyczna Partia Macedonii /Socjalisticzka Partija na Makedonija - SPM/ - utworzona w 1990 r. w wyniku oddzielenia się od Związku Komunistów Macedonii; przewodn.: Ljubisaw IWANOW-DZINGO.

Partia Liberalno-Demokratyczna /Liberalno-Demokratska Partija - LDP/ - utworzona w kwietniu 1994 r. w wyniku połączenia się części Partii Liberalnej /zał. 1990/ z Partią Demokratyczną Macedonii /zał. 1993/; przewodn.: Goran MILEWSKI.

Demokratyczna Liga Bośniaków /Demokratska Liga na Boshnjacite - DLB/ - reprezentuje interesy etnicznych Bośniaków.

Wewnętrzna Macedońska Organizacja Rewolucyjna - Partia Narodowa /Wnatrešna Makedonska Rewolucionerna Organizacija - Narodna Partija - WMRO-NP/ - utworzona w lipcu 2004 r.; przywódca: Ljubczo GEORGIEWSKI.

Nowa Partia Socjaldemokratyczna /Nova Socijaldemokratska Partija - NSDP/ - utworzona w listopadzie 2005 r. w wyniku rozłamu w Socjaldemokratycznym Związku Macedonii /SDSM/; przywódca: Tito PETKOWSKI.

Demokratyczna Odnowa Macedonii /Demokratska Obnowa na Makedonija - DOM/.

Partia Narodowo-Demokratyczna /Nacionalna Demokratska Partija - NDP/ - partia Albańczyków utworzona w marcu 2001 r.; przewodn.: Basri HALITI.

                                                                    *
"Dla Lepszej Macedonii" - narodowa, prawicowa koalicja 25 partii skupiona wokół WMRO-DPMNE; przywódca: Nikoła GRUEWSKI.

"Na rzecz Życia w Macedonii" - koalicja centrolewicowa skupiona wokół SDSM; przywódca: Zoran ZAEW.

Federacja Związków Zawodowych Macedonii - skupia 18 związków afiliowanych; przewodn.: Żiwko MITREWSKI.

Birlik - gazeta w jęz. tureckim, Skopje, zał. 1843

Fakti - dziennik w jęz. albańskim. Skopje, zał. 1998.

Nowa Makedonija - dziennik poranny, Skopje, zał. 1944.

Weczer - dziennik wieczorny, Skopje, zał. 1963.

West - dziennik, Skopje, zał. 2000.

Deło - tygodnik, Skopje, zał. 1993.

Fokus - tygodnik niezależny, Skopje.

Kapital - tygodnik, Skopje.

Makedonsko Sonce - tygodnik, Skopje, zał. 1994.

Puls - tygodnik, Skopje.

Republika - tygodnik, Skopje.

Makfax - niezależna agencja informacyjna, Skopje, zał. 1992.

MIA - agencja informacyjna, Skopje, zał. 1992.