Himalajskie lodowce topnieją dwukrotnie szybciej
Ocieplenie klimatu znacznie przyspieszyło topnienie lodowców w Himalajach – według nowego badania od 2000 roku znikają one w dwa razy szybszym tempie niż wcześniej.
Opublikowane w ”Science Advances” wyniki nowej analizy pokazują, jak spowodowane działalnością człowieka zmiany klimatu i rosnące na świecie temperatury niszczą himalajskie lodowce.
Jej autorzy odkryli, że od początku XXI wieku tempo topnienia lodowców w tym regionie wzrosło dwukrotnie w porównaniu z poprzedzającym okresem 1975-2000. Obecnie z Himalajów każdego roku znika ok. 8 mld ton lodu, którego nie uzupełniają opady śniegu. Oznacza to, że lodowce w tym regionie tracą średnio ok. pół metra grubości lodu rocznie, ale ich niżej położone części mogą co roku tracić nawet pięciometrową warstwę lodu, alarmują naukowcy.
Podkreślają też, że tak szybko zachodzące zmiany stanowią zagrożenie nie tylko dla wysokogórskiego krajobrazu, ale też dla setek milionów mieszkańców południowej Azji, dla których wypływające z Himalajów rzeki są głównymi zasobami wody.
Na potrzeby badania analizowano zdjęcia satelitarne ok. 650 lodowców rozmieszczonych wzdłuż rozciągającego się na 2 tys. km pasma górskiego na terytorium Indii, Chin, Nepalu i Bhutanu. Współczesne dane naukowcy połączyli z odtajnionymi niedawno zdjęciami tego obszaru z lat 70., wykonanymi przez amerykańskie satelity szpiegowskie.
Wyniki analizy pokazują, że w ostatnich 40 latach z Himalajów zniknęła ponad jedna czwarta całego tamtejszego lodu. Lodowce traciły rocznie średnio 22 cm grubości lodu w okresie 1975-2000, ale po 2000 roku już ok. 43 cm rocznie.
Wcześniejsze badania sugerowały, że topnienie mogą przyspieszać m.in. zmiany w opadach czy osadzająca się na lodzie sadza ze spalania przez azjatyckie państwa dużych ilości paliw kopalnych. Autorzy nowego badania są jednak zdania, że czynniki te mają jedynie ograniczony, lokalny wpływ.
Lodowce kurczą się w podobnym tempie wzdłuż całego pasma, co według naukowców wskazuje na istnienie wspólnej, dominującej przyczyny. Jest nią wzrost temperatur powietrza wskutek spowodowanych przez człowieka zmian klimatu na Ziemi.
Jak obliczyli badacze, średnie roczne temperatury w regionie po 2000 roku były średnio o 1 st. Celsjusza wyższe niż w okresie 1975-2000. W najwyższych górach świata zalega obecnie ok. 600 mld ton lodu.
Wcześniejsze badania sugerowały, że nawet dwie trzecie z tego może zniknąć już przed 2100 rokiem. Proces ten przypomina sytuację w europejskich Alpach, gdzie temperatury zaczęły rosnąć nieco wcześniej, już w latach 80. Himalaje nie topnieją wprawdzie w tak szybkim tempie jak Alpy, ale według autorów publikacji zjawisko ma podobny przebieg.
W analizie nie uwzględniono pobliskich wysokogórskich pasm, jak Pamir czy Hindukusz, ale wyniki licznych badań dają wskazówki, że zachodzą tam podobne procesy. „To najdokładniejszy dotąd obraz tego, jak szybko topniały lodowce himalajskie w tym okresie i dlaczego” – mówi Joshua Maurer z Uniwersytetu Columbia (USA) o badaniu, którym kierował. Publikację można znaleźć tutaj: https://advances.sciencemag.org/content/5/6/eaav7266 (PAP)
dwo/ agt/
