Bułgaria

Republika Byłgarija

obszar: 110 993 km2

ludność: 6 999 000 (VII 2018)

stolica: Sofia

ludność: 1 260 120 (XII 2015) (zespół miejski)

Język urzędowy: bułgarski

Święto narodowe: 3 III - Dzień wyzwolenia Bułgarii spod niewoli tureckiej (1878)

Jednostka monetarna: 1 lew (BGN) = 100 stotinek

Członkostwo w ważniejszych organizacjach międzynarodowych: ONZ, UE, NATO, IMF(MFW), WHO, ISE, CEFTA, WT

 Polska

 Albania

 Andora

 Austria

  Belgia

 Białoruś

 Bośnia i Hercegowina

 Bułgaria

 Chorwacja

 Czarnogóra

 Czechy

 Dania

 Estonia

 Finlandia

 Francja

 Gibraltar

 Grecja

 Guernsey

 Hiszpania

 Holandia

 Irlandia

 Irlandia Północna

 Islandia

 Jersey

 Kosowo

 Liechtenstein

 Litwa

 Luksemburg

 Łotwa

 Macedonia

 Malta

 Mołdawia

 Monako

 Niemcy

 Norwegia

 Portugalia

 Rosja

 Rumunia

 San Marino

 Serbia

 Słowacja

 Słowenia

 Szwajcaria

 Szwecja

 Ukraina

 Watykan

 Węgry

 Wielka Brytania

 Włochy

 Wyspa Man

 Wyspy Owcze

• Afryka
• Ameryka
• Azja
• Oceania

Zgodnie z konstytucją, która weszła w życie 13 VII 1991 r., ostatnio modyfikowaną 9 XII 2015 r., republika. Od 15 IX 1946 r. do 15 XI 1990 r. nosiła nazwę: Ludowa Republika Bułgarii.
Głową państwa jest prezydent wybierany w wyborach powszechnych na kadencję 5-letnią.
Władza ustawodawcza należy do 1-izbowego parlamentu - Zgromadzenia Narodowego, liczącego 240 posłów wybieranych w wyborach powszechnych na 4 lata.
Władzę wykonawczą sprawuje rząd (Rada Ministrów) z premierem na czele, powoływany przez parlament.
Pod względem administracyjnym kraj podzielony jest na 28 okręgów.

prezydent - Rumen RADEW /od 22 I 2017/

wiceprezydent - Ilijana JOTOWA /kob./ /od 22 I 2017/

                                          *
poprzedni prezydent - Rosen PLEWNELIJEW  /GERB/  /22 I 2012 - 22 I 2017/

Rada Ministrów
utworzona 4 V 2017 r., stan po zmianach z 31 VIII 2018 r.

premier - Bojko BORISOW /GERB/
wicepremier - Tomisław DONCZEW
wicepremier ds. polityki gospodarczej i demograficznej - Waleri SIMEONOW
wicepremier ds. porządku publicznego i bezpieczeństwa oraz min. obrony - Krasimir KARAKACZANOW
wicepremier ds. reformy wymiaru sprawiedliwości oraz min. spraw zagranicznych - Ekaterina ZACHARIEWA /kob./

ministrowie:
spraw wewnętrznych - Walentin RADEW
sprawiedliwości - Cecka CACZEWA /kob./
rozwoju regionalnego i robót publicznych - Nikołaj NANKOW
finansów - Władisław GORANOW
turystyki - Nikolina ANGEŁKOWA /kob./
energetyki - Temenużka PETKOWA /kob./
ds. bułgarskiej prezydencji w UE w 2018 r. - Liljana PAWŁOWA /kob./
gospodarki - Emił KARANIKOŁOW
pracy i polityki socjalnej - Biser PETKOW
oświaty i nauki - Krasimir WYŁCZEW
zdrowia - Kirił ANANIEW
kultury - Boił BANOW
ochrony środowiska i zasobów wodnych - Neno DIMOW
rolnictwa i gospodarki żywnościowej - Rumen POROŻANOW
transportu, technologii informacyjnych i łączności - Iwajło MOSKOWSKI
młodzieży i sportu - Krasen KRALEW  

 *

poprzedni premier - Ognian GERDŻIKOW /NDSW/  /27 I 2017 - 4 V 2017/

przewodnicząca - Cweta KARAJANCZEWA /kob.//GERB/

Podział mandatów po wyborach z 26 marca 2017 r.: GERB 95, KB 80, OP 27, DPS 26, Wola 12.  Razem 240.

Obywatele na rzecz Europejskiego Rozwoju Bułgarii /Grażdani za Ewropejsko Razwitie na Byłgarija - GERB/ - partia centroprawicowa utworzona 3 grudnia 2006 r.; przewodn.: Bojko BORISOW.

Bułgarska Partia Socjalistyczna /Byłgarska Socialisticzeska Partija - BSP/ - utworzona 27 maja 1919 r. pn. Bułgarska Partia Komunistyczna; w 1938 r. łączy się z Bułgarską Partią Robotniczą przyjmując jej nazwę; w 1948 r. powraca do nazwy Bułgarska Partia Komunistyczna; 3 IV 1990r. zmieniła nazwę na obecną; przewodn. Rady Naczelnej: Kornelia NINOWA /kob./.

Ruch na rzecz Praw i Swobód /Dwiżenie za Prawa i Swobodi - DPS/ -  utworzony 4 stycznia 1990 r.; zrzesza mniejszość turecką i ludność muzułmańską; kierownictwo kolektywne.

Wola - partia populistyczna, utworzona 15 lipca 2007 r., poprzednio nosiła nazwy: Sojusz Liberalny i Dnes; przywódca: Weselin MARESZKI.

Bułgaria bez Cenzury /Byłgarija bez Cenzura - BBC/ - partia utworzona 25 stycznia 2014 r.; przywódca: Nikołaj BAREKOW.

Narodowy Związek "Atak" /Nacjonalen Syjuz "Ataka"/ - partia nacjonalistyczna, utworzona w 2005 r.; przewodn.: Wolen SIDEROW.

Alternatywa na rzecz Bułgarskiego Odrodzenia /Alternatiwa za Byłgarsko Wzrażdanie - ABW/ - partia centrolewicowa, utworzona w 2014 r.; przewodn.: Georgi PYRWANOW.

Ruch Narodowy na rzecz Stabilizacji i Postępu /Nacionalno Dwiżenie za Stabilnost i Wazhod - NDSW/ - partia utworzona 6 kwietnia 2002 r.; poprzednio działała jako koalicja /zał. V 2001/ z Partią Kobiet Bułgarskich /Partija na Byłgarskite Żeni - PBŻ; zał. 1997/ i Ruchem na rzecz Odrodzenia Narodowego "Oboriszcze" /Dwiżenie za Nacionalno Wyzrażdane "Oboriszcze" - DNW "Oboriszcze"; zał. 2001/; do 3 czerwca 2007 r. nosiła nazwę Ruch Narodowy Symeona II /Nacionalno Dwiżenie Simeon Wtori - NDSW/; przewodn.: Christina CHRISTOWA /kob./.

Porządek, Praworządność i Sprawiedliwość /Red, Zakonnost i Sprawedliwost - RZS/ - partia utworzona w 2005 r.; przewodn.: Jane JANEW.

Ruch Polityczny "Socjaldemokraci" /Politiczesko Dwiżenie "Sociałdemokrati" - PDS/ - ugrupowanie utworzone w 2000 r.; przewodn. Komitetu Wykonawczego: Elena NONEWA /kob./; przewodn. Rady Narodowej: Iwan STEFANOW.

Związek Sił Demokratycznych /Syjuz na Demokraticznite Sili - SDS/ - utworzony 7 grudnia 1989 r. jako ogólnokrajowy ruch społeczny partii, organizacji i bezpartyjnych; w lutym 1997r. przekształcił się w jednolitą partię polityczną; przewodn.: Bożidar ŁUKARSKI.

Partia Demokratyczna /Demokraticzeska Partija - DP/ - utworzona w grudniu 1989 r.; zarejestrowana w kwietniu 1990r.; przewodn.: Aleksandyr PRAMATARSKI.

Demokraci na rzecz Silnej Bułgarii /Demokrati za Silna Byłgarija - DSB/ - partia utworzona 30 maja 2004 r.; przywódca: Radan KANEW.

Bułgarska Partia Komunistyczna /Komunisticzeska Partija na Byłgarija - KPB/ - utworzona w kwietniu 1990 r. pn. Partia Ludu Pracującego przez część b. członków dawnej Bułgarskiej Partii Komunistycznej; od 26 czerwca 1990 r. nosi obecną nazwę; przewodn.: Aleksandyr PAŁNOW.

Bułgarscy Socjaldemokraci /Byłgarski Sociałdemokrati - BS/ - kontynuatorka partii rozwiązanej w 1948r. /zał. 1891/; reaktywowana 26 listopada 1989 r. pod nazwą Bułgarska Socjaldemokratyczna Partia Robotnicza /zjednoczona/; od 5 I 1990 do 19 I 2003 nosiła nazwę Bułgarska Partia Socjaldemokratyczna /Byłgarska Sociałdemokraticzeska Partija - BSDP/; przewodn.: Georgi ANASTASOW.

Bułgarski Ludowy Związek Chłopski /Byłgarski Zemedełski Naroden Syjuz - BZNS/ - utworzony w listopadzie 1992 r.; zarejestrowany 4 maja 1993 r.; sekr. gen.: Georgi PINCZEW.

Związek Chłopski im. Aleksandra Stambolijskiego /Zemedełski Syjuz "Aleksandyr Stambolijski" - ZS-AS/ - partia zarejestrowana we wrześniu 1993 r. pod nazwą Bułgarski Ludowy Związek Chłopski im. Aleksandra Stambolijskiego /Byłgarski Zemedełski Naroden Syjuz "Aleksandyr Stambolijski" - BZNS-AS/; obecną nazwę nosi od 2005 r. przewodn.: Spas PANCZEW.

Narodowy Ruch na rzecz Praw i Swobód /Nacionalno Dwiżenie za Prawa i Swobodi - NDPS/ - utworzony w lutym 1999r. w wyniku rozłamu w Ruchu na rzecz Praw i Swobód /DPS/.

Demokraci na rzecz Odpowiedzialności, Sprawiedliwości i Tolerancji /DOST/ - partia tureckiej mniejszości, utworzona 10 kwietnia 2016 r.; przewodn.: Lutfi MESTAN.

Zielona Partia Bułgarii /Zelena Partija w Byłgarija - ZPB/ - utworzona 28 grudnia 1989r.; zarejestrowana 15 lutego 1990r.; przewodn.: Aleksandyr KARAKACZANOW.

Związek Wolnych Demokratów /Syjuz na Swobodnite Demokrati - SSD/ - partia utworzona w grudniu 2001 r.; przywódca: Milan MILANOW.

Bułgaria dla Obywateli /Byłgarija na Grażdanite - BnG/ - partia utworzona 1 lipca 2012 r.; przewodn.: Meglena KUNEWA /kob./.

*

BSP na rzecz Bułgarii /BSP za Byłgarija - KB/ -  koalicja lewicowa utworzona w styczniu 2001 r.; pod nazwą Koalicja na rzecz Bułgarii /Koalicija za Byłgarija - KB/; obecnie w jej skład wchodzą m.in.: Bułgarska Partia Socjalistyczna /BSP/, Związek Chłopski im. Aleksandra Stambolijskiego /ZS-AS/, Bułgarska Partia Komunistyczna /BKP/; przywódca: Kornelia NINOWA /kob./.

Blok Reformatorski /Reformatorski Błok - RB/ - centroprawicowy sojusz wyborczy, utworzony 20 grudnia 2013 r.; w jego skład wchodzą m. in. Związek Sił Demokratycznych, Bułgaria dla Obywateli i Bułgarski Ludowy Związek Chłopski.

Zjednoczeni Patrioci /Obedineni Patrioti - OP/ - nacjonalistyczny sojusz wyborczy utworzony 28 lipca 2016 r. przez 3 partie nacjonalistyczne WMRO, NFSB i "Atak"; jego bazą był Front Patriotyczny /Patrioticzen Front - PF; nacjonalistyczny sojusz wyborczy, utworzony 3 VIII 2014 r./; rzecznicy: Wolen SIDEROW, Krasimir KARAKACZANOW, Waleri SYMEONOW.

Konfederacja Niezależnych Syndykatów Bułgarii /Konfederacija na Nezawisimite Sindikati w Byłgarija - KNSB/ - utworzona w lutym 1990 r. z przekształcenia się Niezależnych Bułgarskich Związków Zawodowych /poprzednio Centralna Rada Bułgarskich Związków Zawodowych - zał. 1945/; liczy ok. 400 000 członków; przewodn.: Płamen DIMITROW.

Konfederacja Pracy "Poparcie" /Konfederacija na Truda "Podkrepa" - KT "Podkrepa"/ - utworzona 18 marca 1989 r. z przekształcenia się Niezależnej Federacji Pracy "Podkrepa" /zał. 28 X 1989/, ktra powstała z Niezależnego Związku Zawodowego "Podkrepa" /zał. II 1989/; liczy 150 000 członków skupionych w 36 związkach afiliowanych i 30 związkach branżowych; przewodn.: Dimitr MANOŁOW.

Krajowy Związek Zawodowy "Przemiana" /Syjuz na Sindikatite "Promjana"/ - utworzony 5 stycznia 1992 r. w wyniku rozłamu w KT "Podkrepa"; liczy 72 000; przewodn.: Pantczo MUTAFCZIJEW.

Bulgaria Dnes - Sofia.

Dnewnik – ekonomiczny, Sofia, zał. II 2001.

Duma /Słowo/ - poranny, Sofia, zał. 1990 zamiast "Rabotniczesko Deło" /zał. 1897/; nie ukazywał się w 2001 r.; wznowiony XI 2001.

24 Czasa – tabloid, lewicowy, Sofia, zał. 1 IV 1991.

19 Minuti – największy dziennik w Sofii, zał. 2008.

Novinar - ogólnoinformacyjny, Sofia, zał. XII 1992.

Sega - Sofia, zał. 1997.

Standart - polityczno-gospodarczo-kulturalny, Sofia, zał. 1992.

Telegraf - Sofia.

Trud - Sofia, zał. 1 III 1936, w latach 1994-2008 ukazywał się pt. "Dnewen Trud".

Banker – tygodnik ekonomiczny, Sofia.

Faktor - tygodnik gospodarczy, Sofia, zał. 2002.

Kapitał - tygodnik gospodarczy, Sofia, zał. 1992.

168 Czasa - tygodnik poświęcony biznesowi, polityce i rozrywce, Sofia, zał. 1990.

Sofia Echo - tygodnik w jęz. angielskim, Sofia.

Byłgarska Telegrafna Agencija /BTA/ - agencja państwowa, Sofia, zał. 1898.

"Novinite" /Sofia News Agency/ - angielskojęzyczna agencja informacyjna, Sofia, zał. 1 III 2001; popularyzuje wiadomości o Bułgarii za granicą.

Pressclub Information Agency /PIA/ - Sofia, zał. 8 XII 2008.