Azerbejdżan

Flaga

Godło Republika Azerbejdżanu
Azerbaycan Respublikasi
obszar: 86 600 km2
ludność: 9 962 787 (I 2017)
stolica: Baku
ludność: 2 725 000 (2012) (zespół miejski)
Język urzędowy: azerski
Święto narodowe: 28 V - Dzień Niepodległości (1918).
Jednostka monetarna: 1 manat (AZN) = 100 gopików
Członkostwo w ważniejszych organizacjach międzynarodowych: ONZ, IMF(MFW), WHO.
Azja
Afganistan
Arabia Saudyjska
Armenia
Azerbejdżan
Bahrajn
Bangladesz
Bhutan
Brunei
Chiny
Cypr
Filipiny
Gruzja
Indie
Indonezja
Irak
Iran
Izrael
Japonia
Jemen
Jordania
Kambodża
Katar
Kazachstan
Kirgistan
Korea Południowa
Koreańska Republika Ludowo-Demokratyczna
Kuwejt
Laos
Liban
Malediwy
Malezja
Mjanma
Mongolia
Nepal
Oman
Pakistan
Singapur
Sri Lanka
Syria
Tadżykistan
Tajlandia
Tajwan
Timor Wschodni
Turcja
Turkmenistan
Uzbekistan
Wietnam
Zjednoczone Emiraty Arabskie
Pozostałe kontynenty
Ustrój
Republika niepodległa od 28 V 1918 r. 5 V 1920 r. proklamowana jako Azerbejdżańska Socjalistyczna Republika Radziecka. W 1922 r. weszła w skład Zakaukaskiej Republiki Federacyjnej i wraz z nią 30 XII 1922 r. w skład ZSRR. Od 1936 r. samodzielna republika związkowa. 6 II 1991 r. przyjęto uchwałę o zmianie nazwy państwa na Republika Azerbejdżanu; 18 X 1991 r. proklamowano deklarację niepodległości uchwaloną 30 VIII 1991 r.
24 IX 1993 r. Azerbejdżan przystąpił formalnie do Wspólnoty Niepodległych Państw (od 7 X 1992 r. posiadał status obserwatora przy WNP).
Zgodnie z konstytucją zaaprobowaną w referendum 12 XI 1995 r., która weszła w życie 27 XI 2000 r., ostatnio modyfikowaną w referendum 26 IX 2016 r., głową państwa jest prezydent wybierany w głosowaniu powszechnym na kadencję 7-letnią /do 2016 r. 5-letnią/. Prezydent posiada szerokie uprawnienia w zakresie władzy ustawodawczej i wykonawczej.
Organem władzy ustawodawczej jest 1-izbowy parlament - Zgromadzenie Narodowe, w którego skład wchodzi 125 deputowanych wybieranych w wyborach powszechnych na kadencję 5-letnią.
Władzę wykonawczą sprawuje rząd powoływany przez prezydenta. Pracami rządu kieruje premier.
Głowa państwa
prezydent - Ilham Hejdar ogły ALIJEW /YAP/ /od 31 X 2003; reelekcje: 2008, 2013, 2018/
I wiceprezydent - Mehriban Arif gizi ALIJEWA /kob./ /YAP//od 21 II 2017/
*
poprzedni prezydent - Hejdar Alirza ogły ALIJEW /YAP/ /10 X 1993 - 31 X 2003/
Rządutworzony 21 IV 2018 r.
premier - Nowruz Ismaił ogły MAMMADOW /YAP/I wicepremier - Jakub Abdulla ogły EJUBOW
wicepremier - Ali Dżawad ogły AHMADOW
wicepremier - Ali Szamil ogły HASANOW
wicepremier - Hadżibala Ibrahim ogły ABUTALIBOW
ministrowie:
spraw zagranicznych - Elmar Maharam ogły MAMMADIAROW
spraw wewnętrznych - Ramil Idris ogły USUBOW
obrony - Zakir Asgar ogły HASANOW
energetyki - Parwiz Ogtaj ogły SZAHBAZOW
sprawiedliwości - Fikret Faruch ogły MAMMADOW
pracy i opieki społecznyej - Salim Rafig ogły BABAJEW
ds. sytuacji nadzwyczajnych - Kamalladin Fatah ogły HEJDAROW
gospodarki - Szahin Abdulla ogły MUSTAFAJEW
rolnictwa - Inam Imdad ogły KARIMOW
finansów - Samir Rauf ogły SZARIFOW
transportu, łączności i technologii informacyjnych - Ramin Namig ogły GULUZADE
ds. podatków - Michaił Czyngiz ogły DŻABBAROW
przewodn. Państwowego Komitetu ds. Bezpieczeństwa Narodowego - Madat Gazanfar ogły GULIJEW
przewodn. Państwowego Komitetu ds. Wywiadu - Orchan Sejdar ogły SUŁTANOW
przewodn. Państwowego Komitetu ds. Służb Granicznych - Elczin Isaga ogły GULIJEW
przewodn. Państwowego Komitetu ds. Uchodźców - Rowszan Szukur ogły RZAJEW
przewodn. Państwowego Komitetu ds. Urbanizacji i Architektury - Samir Rafig ogły NURIJEW
*
poprzedni premier - Artur Tahir ogły RASI-ZADE /31 X 2003 - 21 IV 2018/
Parlament Zgromadzenie Narodowe /Milli Medżlis/przewodniczący - Ogtaj Sabir ogły ASADOW
Podział mandatów po wyborach z 1 listopada 2015 r.: YAP 70, VHP 2, ADIP 1, AVP 1, ASDP 1, inne 7, niezależni 43. Razem 125.

Partie
Partia Nowy Azerbejdżan /Yeni Azerbaycan Partiyasi - YAP/ - partia prezydencka, utworzona 23 listopada 1992 r.; przewodn.: Ilham Hejdar ogły ALIJEW.
Partia Solidarności Obywatelskiej /Vetendas Hemreyliyi Partiyasi - VHP/ - przywódca: Sabir RUSTAMCHANLI.
Ludowy Front Azerbejdżanu /Azerbaycan Halk Cänhesi - AHC/ - utworzony w lipcu 1989 r. jako organizacja społeczno-polityczna; przywódca: Ali KARIMLI.
Komunistyczna Partia Azerbejdżanu /Azerbaycan Kommunist Partiyasi - AKP/ - utworzona w 1920 r.; 14 IX 1991 r. rozwiązała się, 2 XI 1993 r. wznowiła działalność.
Muzułmańska Partia Demokratyczna /Musawat/ - utworzona 2 czerwca 1992r.; nawiązuje do tradycji partii działającej w l. 1911-1920.
Partia Niepodległości Narodowej Azerbejdżanu /Azerbaycan Milli Istiklal Partiyasi - AMIP/ - utworzona w 1990 r.
Liberalna Partia Azerbejdżanu /Azerbaycan Liberal Partiyasi - ALP/ - zarejestrowana 16 sierpnia 1995 r.; przewodn.: Awaz TEMIRCHAN.
Demokratyczna Partia Azerbejdżanu /Azerbaycan Demokrat Partiyasi - ADP/ - utworzona 26 stycznia 1991 r.; przywódca: Sardar DŻALALOGLU.
Partia Reform Demokratycznych /Azerbaycan Demokratik Islahatlar - ADIP/ - utworona 27 maja 2005 r.; przewodn.: Asim MOLLAZADE.
Partia Równości Narodowej Azerbejdżanu /PRNA/ - utworzona w 1911r.; zdelegalizowana w 1920 r.; do 2 VII 1992 r. działała w podziemiu.
Ojczyzna /Ana Vatan Partiyasi - AVP/ - partia utworzona w 1990 r.; przywódca: Fazaił AGAMALI.
Socjaldemokratyczna Partia Azerbejdżanu /Azerbaycan Sosial-Demokrat Partiyasi - ASDP/ - utworzona w 1989 r.; przywódca: Ajaz MUTALIBOW
Azerbaycan/Azerbajdżan - w jęz. azerskim i rosyjskim, Baku, zał. 1918, ukazuje się 5 razy w tygodniu.
Azadliq /Wolność/ - organ Ludowego Frontu Azerbejdżanu, Baku, zał. 1989.
Bakinskij Raboczyj - gazeta społeczno-polityczna, w jęz. rosyjskim, Baku, zał. V 1906; poprzednio organ KP Azerbejdżanu, Rady Najwyższej i Rady Ministrów.
Chalk Gazeti - Baku, zał. 1919.
Hajat - Baku, zał. 1991.
Panorama - Baku, zał. 1995.
Wyszka - niezależny, społeczno-polityczny, w jęz. rosyjskim, Baku, zał. 1928, ukazuje się 4 razy w tygodniu.
Yeni Musawat - organ Muzułmańskiej Partii Demokratycznej.
Baku Sun - czasopismo w jęz. angielskim, Baku, zał. 1998.
Dialog - dwutygodnik w jęz. azerskim i rosyjskim, Baku, zał. 1989.
Kend Hajat - miesięcznik wyd. przez Min. Rolnictwa, Baku, zał. 1952.
Kirpi - dwutygodnik satyryczny, Baku, zał. 1952.
Litieraturnyj Azerbajdżan - miesięcznik literacki, w jęz. rosyjskim, Baku, zał. 1931.
Riespublika - organ rządu, tygodnik, Baku, zał. 1990; nakł. 4630.
Ulus - miesięcznik, Baku.
Weten Sesi - tygodnik, Baku, zał. 1990.
Azerbaycan Dövlat Telegraf - AZERTAC - państwowa agencja informacyjna, Baku, zał. 1 III 1920.
Turan Informasiya Agentliyi -Turan - niezależna prywatna agencja informacyjna, Baku, zał. V 1990; nadaje serwisy w jęz. azerskim, angielskim i rosyjskim