Pakistan
Flaga
Godło Islamska Republika Pakistanu
Islamic Republic of Pakistan - Islami Dżumhurijat Pakistan
obszar: 803 940 km2
ludność: 212 742 631 (2017)
stolica: Islamabad
ludność: 1 740 000 (2009)
Języki urzędowe: angielski i urdu
Święto narodowe: 23 III - Dzień Pakistanu, rocznica proklamowania republiki (1956)
Jednostka monetarna: 1 rupia pakistańska (PKR) = 100 pajsa
Członkostwo w ważniejszych organizacjach międzynarodowych: ONZ, IMF(MFW), NAM, WTO, WHO
Afganistan
Arabia Saudyjska
Armenia
Azerbejdżan
Bahrajn
Bangladesz
Bhutan
Brunei
Chiny
Cypr
Filipiny
Gruzja
Indie
Indonezja
Irak
Iran
Izrael
Japonia
Jemen
Jordania
Kambodża
Katar
Kazachstan
Kirgistan
Korea Południowa
Koreańska Republika Ludowo-Demokratyczna
Kuwejt
Laos
Liban
Malediwy
Malezja
Mjanma
Mongolia
Nepal
Oman
Pakistan
Singapur
Sri Lanka
Syria
Tadżykistan
Tajlandia
Tajwan
Timor Wschodni
Turcja
Turkmenistan
Uzbekistan
Wietnam
Zjednoczone Emiraty Arabskie
Pozostałe kontynenty
Ustrój
Federacyjna republika od 23 III 1956 r. Poprzednio kolonia, a następnie dominium Wielkiej Brytanii. Niepodległa od 14 VIII 1947 r. Od 1 X 1989 r. ponownie członek brytyjskiej Wspólnoty Narodów (wystąpił 1 I 1972); 18 X 1999 r. zawieszony w prawach członkowskich; 22 V 2004 r. powrócił do pełnego członkostwa, następnie od 22 XI 2007 r. do 12 V 2008 r. ponownie zawieszony.
Zgodnie z konstytucją z 14 VIII 1973 r., zawieszoną 12 X 1999 r. w wyniku zamachu stanu, a następnie znacząco zmodyfikowaną dekretem prezydenta i reaktywowaną 16 XI 2002 r. (ostatnia modyfikacja 6 I 2015), głową państwa jest prezydent, wybierany na kadencję 5-letnią przez kolegium elektorskie.
Organem władzy ustawodawczej jest 2-izbowy parlament, który składa się z 342-osobowej izby niższej - Zgromadzenia Narodowego (272 deputowanych wybieranych w głosowaniu powszechnym oraz 60 kobiet i 10 przedstawicieli mniejszości religijnych) oraz 104-osobowego Senatu złożonego z przedstawicieli zgromadzeń prowincjonalnych. Kadencja Zgromadzenia Narodowego trwa 5 lat, natomiast Senatu - 6. Połowa składu Senatu jest odnawiana co 3 lata.
Władza wykonawcza należy do rządu, na którego czele stoi premier powoływany przez parlament. Organem konsultacyjnym rządu w kwestiach o znaczeniu strategicznym jest Narodowa Rada Bezpieczeństwa powoływana przez prezydenta.
Pod względem administracyjnym kraj jest podzielony na 4 prowincje: Beludżystan, Pendżab, Północno-Zachodnia Prowincja Graniczna i Sinda.
prezydent - Arif-ur-Rehman ALVI /PTI/ /od 9 IX 2018/
poprzedni prezydent - Mamnoon HUSSAIN /PML-N/ /9 IX 2013 - 9 IX 2018/
utworzony 20 VIII 2018 r.
premier oraz min. spraw wewnętrznych - Imran KHAN /PTI/ /od 18 VIII 2018/
ministrowie:
spraw zagranicznych - Shah Mehmood QURESHI
obrony - Pervez KHATTAK
ds. produkcji zbrojeniowej - Zubaida JALAL KHAN /kob./
finansów, ds. budżetu i gospodarki - Asad UMAR
oświaty i szkolnictwa zawodowego - Shafqat MAHMOOD
ds. ropy naftowej - Ghulam SARWAR KHAN
ds. krajowej służby zdrowia, przepisów prawnych i koordynacji - Aamir Mehmood KIYANI
budownictwa mieszkaniowego i robót publicznych - Ali Amin Khan GANDAPUR
ds. praw człowieka - Shireen Mehrunnisa MAZARI /kob./
informacji, środków przekazu i dziedzictwa narodowego - Fawad Ahmed CHAUDHRY
technologii informacyjnej i telekomunikacji - Khalid Maqbool SIDDIQUI
ds. koordynacji miedzy prowincjami - Fahmida MIRZA /kob./
prawa i sprawiedliwości - Mohammad Farogh NASEEM
ds. religii i harmonii międzywyznaniowej - Noor-ul-Haq QADRI
ds. stanów i regionów przygranicznych - Chaudhry Tariq BASHIR CHEEMA
ds. kolei - Sheikh Rasheed AHMAD
ds. zasobów wodnych - Makhdoom Khusro BAKHTIAR
*
poprzedni premier - Nasirul MULK /niezal./ /1 VI 2018 - 18 VIII 2018/
Parlament Zgromadzenie Narodowespiker - Asad QAISER /PTI/
Podział mandatów po wyborach z 25 lipca 2018 r.: PTI 116, PML-N 64, PPP 43, MMA 12, MQM 6, PML-Q 4, BAP 4, BNP 3, inne 5, niezależni 13, vacat 2, kobiety 60, mniejszości religijne 10. Razem 342.
przewodniczący - Muhammad Sadiq SANJRANI /PML-N/
Wybory do Senatu ostatnio odbyły się 3 marca 2018 r.
PartiePakistański Ruch na rzecz Sprawiedliwości /Pakistan Tehreek-e-Insaf - PTI/ - partia utworzona 25 kwietnia 1996 r.; przewodn: Imran KHAN; sekr. gen.: Mairaj Mohammad KHAN.
Pakistańska Liga Muzułmańska Nawaz /Pakistan Muslim League Nawaz - PML-N/ - frakcja Pakistańskiej Ligi Muzułmańskiej /PML, zał. 1906/ popierająca premiera Mian Mohammada Nawaza Sharifa; przywódca: Mian Mohammad Shehbaz SHARIF; przewodn.: Raja Muhammad ZAFAR-ul-HAQ .
Pakistańska Partia Ludowa /Pakistan People's Party - PPP/ - utworzona 30 listopada 1967 r.; przywódcy: Asif Ali ZARDARI i Bilawal Bhutto ZARDARI; sekr. gen.: Nayyar Hussain BUKHARI.
Zjednoczona Rada Działania /Muttahida Majlis–e–Amal - MMA/ - sojusz konserwatywnych partii religijnych i prawicowych, utworzony w 2018 r; przywódca: Maulana Fazl-ur-REHMAN.
Zjednoczony Ruch Narodowy /Mutahida Qaumi Mahaz - MQM/ - utworzony w 1978 r. jako Ogólnopakistański Studencki Związek Mohadżirów, od 1984 r. nosił nazwę Ruch Narodowy Mohadżirów /Mohajir Qaumi Mahaz - MQM/, 27 lipca 1997 r. zmienił nazwę na obecną; reprezentuje interesy uchodźców muzułmańskich z Indii, dzieli się na kilka frakcji; przywódca: Altaf HUSSAIN.
Pakistańska Liga Muzułmańska Quaid-e-Azam /Pakistan Muslim League Quaid-e-Azam - PML-Q/ - frakcja Pakistańskiej Ligi Muzułmańskiej /PML, zał. 1906/; przewodn.: Chaudhry Shujaat HUSSAIN.
Ludowa Partia Beludżystanu /Balochistan Awami Party - BAP/ - utworzona 29 marca 2018 r. przez dysydentów z PML-N i PML-Q; przywódca: Jam Kamal KHAN.
Narodowa Partia Beludżystanu /Balochistan National Party - BNP/ - utworzona w 1996 r.; przywódca: Akhtar MENGAL; przewodn.: Sardar Ataullah Khan MENGAL.
Ludowa Partia Narodowa Pakistanu /National Awami Party Pakistan - NAPP/ - utworzona w 1986 r. w wyniku połączenia Narodowej Partii Demokratycznej /National Democratic Party - zał. 1976/, Pakistańskiej Partii Narodowej /Pakistan National Party - zał. 1979/ oraz trzech mniejszych partii lewicowych; przewodn.: Asfandyar Wali KHAN.
Jamaat-e-Islami Pakistan /JIP/ - partia fundamentalistów muzułmańskich, utworzona w 1941 r.; przewodn.: Qazi Hussain AHMAD; sekr. gen.: Syed Munawar HASAN.
Narodowa Partia Ludowa /National People's Party - NPP/ - utworzona w 1986 r. przez grupę b. członków Pakistańskiej Partii Ludowej; przewodn.: Ghulam Mustafa JATOI.
Jamaat-e-Ulema-e-Islam /JUI/ - partia fundamentalistów muzułmańskich utworzona w 1950 r.; przewodn.: Maulana ASMATULLAH.
Jamaat-e-Ulema-e-Pakistan /JUP/ - partia fundamentalistów muzułmańskich utworzona w 1968 r.
Partia Jamhuri Watan /Jamhuri Watan Party - JWP/ - przywódca: Nawab Akbar BUGTI.
Pakistańska Partia Demokratyczna /Pakistan Democratic Party - PDP/ - utworzona w 1969 r.; przewodn.: Mehbooba Mufti SAYEED.
Ruch Jedności /Tehreek-e-Ittehad/ - utworzony w 1995r.; przywódca: Hameed GUL.
Partia Millat /Millat Party - MP/ - utworzona w sierpniu 1998r.; przywódca: Sardar Farooq Ahmad Khan LEGHARI.
Pakistańska Krajowa Federacja Związków Zawodowych /Pakistan National Federation of Trade Unions - PNFTU/ - założona w 1962 r.; zrzesza 177 związków; liczy 218 400 członków; przewodn.: Muhammad SHARIF.
Ogólnopakistańska Federacja Związków Zawodowych /All Pakistan Federation of Trade Unions - APFTU/ - założona w 1947 r.; liczy 602 000 członków; sekr. gen.: Khurshid AHMED.
Ogólnopakistańska Federacja Pracy /All Pakistan Federation of Labour - APFOL/ - założona w 1951 r.; przewodn.: Talib NAWAZ.
Ogólnopakistański Kongres Związków Zawodowych /All Pakistan Trade Union Congress - APTUC/ - przewodn.: Sarwari KHAN.
Aghaz - wieczorny, w jęz. urdu, Karaczi, zał. 1963.
Alfalach - w jęz. urdu i pusztu, Peszawar, zał. 1939.
Amn - w jęz. urdu, Karaczi.
Business Recorder - ekonomiczny, w jęz. angielskim, Karaczi, zał. 1965.
Daily Awam - wieczorny, w jęz. urdu, Islamabad, zał. 1989.
Daily Jang - niezależny, poranny, w jęz. urdu, zał. 1939 w Delhi, przeniesiony do Karaczi w 1947; wychodzi również w Rawalpindi, Kweta, Lahore i Londynie oraz 11 innych miastach.
Daily News - wieczorny, w jęz. angielskim, Karaczi, zał. 1962.
Daily Times - w jęz. angielskim, Karaczi, wychodzi również w Lahore i Islamabadzie, zał. 2002.
Dawn - w jęz. angielskim i gudżarati, Karaczi, zał. 1941 w Delhi jako organ Ligi Muzułmańskiej; przeniesiony do Karaczi w 1947; /w jęz. gudżarati wychodzi pt. "Watan"/; niedzielne wydanie ukazuje się pt. "Evening Star".
Financial Post - w jęz. angielskim, Karaczi, zał. 1994.
The Frontier Post - dziennik w jęz. angielskim, Peszawar, zał. 1985.
Hilal-e-Pakistan - w jęz. sindhi, Karaczi, zał. 1946.
Imruz - poranny, w jęz, urdu, Lahore, zał. 1947, wydawany także w Karaczi, od 2016 dostępny online.
Leader - wieczorny, w jęz. angielskim, Karaczi, zał. 1958.
Maszrik - w jęz. urdu, Lahore, zał. 1963; wychodzi również w Karaczi, Peszawarze i Kweta.
Mazdur - w jęz. urdu, Karaczi, zał. 1984.
Millat - niezależny, w jęz. gudżarati i urdu, Karaczi, zał. 1946.
Nawa-i-Waqt/Voice of the Time - w jęz. urdu i angielskim, Lahore, zał. 23 III 1940; wychodzi także w Karaczi, Rawalpindi i Multanie.
The Nation - w jęz. angielskim, Lahore, zał. 1986.
The News International - w jęz. angielskim, Karaczi, zał. 1991; wychodzi również w Lahore i Rawalpindi.
Pakistan Observer - niezależny, w jęz. angielskim, Islamabad, zał. 1988, publikowany także w Karaczi i Lahore.
Pakistan Times - liberalny, w jęz. angielskim, Lahore, zał. 1947; wychodzi również w Islamabadzie i Rawalpindi.
Pakistan Today - w jęz. angielskim, Lahore, zał. 2010.
Zamana - w jęz. urdu, Kweta.
Czasopisma
Economic Review - miesięcznik gospodarczy, Karaczi, zał. 1969.
Export Times - czasopismo gospodarcze, w jęz. angielskim, Karaczi, zał. 1995.
The Friday Times - tygodnik w jęz. angielskim, Lahore, zał. 1989.
The Herald - miesięcznik w jęz. angielskim, Karaczi, zał. 1969.
Hilal - tygodnik ilustrowany, w jęz. urdu, Rawalpindi, zał. 1951; nakł. 90 000.
Nur-e-Dżahan - tygodnik kulturalny, w jęz. urdu, poświęcony sprawom filmu, Karaczi, zał. 1948.
Pakistan and Gulf Economist - tygodnik, w jęz. angielskim, Karaczi, zał. 1977.
Qaumi Digest - miesięcznik, w jęz. urdu, Lahore.
Associated Press of Pakistan /APP/ - Islamabad, zał. 1947; od 1961 agencja rządowa.
Independent News of Pakistan /INP/ - Islamabad, zał. 1991.
National News Agency /NNA/ - Islamabad.
News Network International /NNI/- Islamabad.
Pakistan Press International /PPI/ - agencja prywatna, Karaczi, zał. 1956 jako Pakistan Press Association /PPA/, od 1968 pod obecną nazwą.
United Press of Pakistan /UPP/ - agencja prywatna, Karaczi, zał. 1949.
