Pierwszy polski śmigłowiec BŻ-1 GIL po renowacji w Muzeum Lotnictwa Polskiego
Zakończyła się kompleksowa renowacja pierwszego polskiego eksperymentalnego śmigłowca BŻ-1 GIL ze zbiorów Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie. Eksponat wrócił już na swoje miejsce ekspozycji. Będzie można go oglądać, gdy muzeum zostanie ponownie otwarte.
Maszyna została wyremontowana w ostatnich miesiącach dzięki przyznanemu dofinansowaniu przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu Wspieranie Działań Muzealnych. Wraz z nią do renowacji skierowano w tym roku także inny śmigłowiec ze zbiorów MLP – SM-1.
Jak mówiła PAP Ewa Cuber-Strutyńska, kierownik Działu Inwentaryzacji Muzealiów MLP, renowacja miała charakter kompleksowy, obejmująca zarówno powłokę zewnętrzną, jak i wnętrza kabin.
Pierwszy polski eksperymentalny śmigłowiec BŻ-1 GIL, został skonstruowany pod koniec lat 40. w Głównym Instytucie Lotnictwa w Warszawie. Jego nazwa pochodzi od inicjałów nazwiska głównego konstruktora - inż. Bronisława Żurakowskiego i instytucji, w której powstał. W tym czasie śmigłowce były jeszcze nowością i w Polsce nie było wyszkolonych pilotów śmigłowcowych. Oblotu dokonał 4 kwietnia 1950 r. inż. Żurakowski, wykonując jednocześnie pierwszy w życiu lot śmigłowcem.
Do 1957 r. GIL wykonał ponad 300 lotów doświadczalnych. Po skasowaniu w 1960 r. trafił do Muzeum Techniki w Warszawie, skąd w 1963 r. został przekazany do powstającego wówczas Muzeum Lotnictwa w Krakowie.
Powstałe w 1963 roku Muzeum Lotnictwa Polskiego chroni i prezentuje polskie oraz światowe dziedzictwo lotnicze. Jest jednym z największych europejskich muzeów tego rodzaju. Zbiory liczą ponad 200 samolotów, szybowców, śmigłowców, ponad 140 silników lotniczych i zestawy rakietowe. W muzeum jest też zbiór książek o lotnictwie, ponad 20 tys. zdjęć oraz kolekcja orderów i odznaczeń licząca ponad 2 tys. eksponatów.
Krakowskie muzeum mieści się w wyjątkowym historycznie miejscu: zajmuje fragmenty dawnego lotniska wojskowego Rakowice-Czyżyny, jednego z najstarszych lotnisk w Europie. Już w 1892 r. na tym terenie stacjonowały balony obserwacyjne armii austro-węgierskiej, a po przejęciu go od zaborców w 1918 r. lotnisko stało się pierwszą bazą lotniczą niepodległej Polski. Odbudowane po II wojnie światowej funkcjonowało do 1963 r. (PAP)
autor: Rafał Grzyb
