Orlen Synthos Green Energy ma współpracować z Kanadyjczykami przy SMR-ach

Orlen Synthos Green Energy i kanadyjska firma Ontario Power Generation podpisały w poniedziałek list intencyjny o współpracy przy budowie małych reaktorów jądrowych (SMR). Wiceszef OSGE Bartosz Fijałkowski dodał, że wkrótce też dojdzie do nowego porozumienia między właścicielami OSGE.

Paweł Gajda: jest to ważne partnerstwo. Fot. X/ORLEN Synthos Green Energy

Orlen Synthos Green Energy (OSGE) - spóła Synthosu należącego do Michała Sołowowa i Orlenu wyjaśniła, że porozumienie otwiera kanadyjskiej firmie drogę do świadczenia na rzecz OSGE szeregu usług niezbędnych do wdrożenia, a następnie bezpiecznej eksploatacji w Polsce małych modułowych reaktorów jądrowych BWRX-300.

Paweł Gajda: jest to ważne partnerstwo

Podczas konferencji prasowej dyrektor Departamentu Energii Jądrowej w Ministerstwie Przemysłu Paweł Gajda podkreślił, że jest to ważne partnerstwo dodając, że planowana duża elektrownia jądrową, która ma powstać na północy kraju w lokalizacji Lubiatowo-Kopalino, nie oznacza końca rozwoju takiego rodzaju energetyki w kraju. - Nasze ambicje są większe i dotyczą rozwoju małej energetyki jądrowej - powiedział.

Pełnomocnik rządu ds. strategicznej infrastruktury energetycznej Wojciech Wrochna zapewnił, że tak na poziomie unijnym jak i krajowym będą trwały prace nad przygotowaniem ram dla rozwoju energetyki jądrowej.

- Po stronie kanadyjskiej ten projekt tak naprawdę od kwietnia tego roku nabrał kształtu. Zostały stworzone wszystkie procedury, oni są już na takim etapie, że zaczynią dużo wiedzieć o tym projekcie i mają pomysł jak ma być on realizowany. To jest dla Polski bezcenna wiedza, żebyśmy po naszej stronie nie dublowali błędów, które oni popełnili, bo jeśli mamy być drudzy na świecie i pierwsi w Europie z tą technologią, to musimy to wykorzystać - podkreślił wiceprezes OSGE Bartosz Fijałkowski.

Zwrócił uwagę, że taka jest m.in idea poszerzonego dokumentu o współpracy pomiędzy OSGE i OPG, który podpisano w poniedziałek. - W tym momencie jesteśmy na etapie zacieśnienia współpracy, wymiany personelu, szkoleń, wizytacji, pracy naszych inżynierów z Kanadyjczykami - przekazał wiceprezes.

Fijałkowski: budowa jednego reaktora SMR nie powinna trwać dłużej niż 36 miesięcy

Ocenił, że budowa jednego reaktora SMR nie powinna trwać dłużej niż 36 miesięcy. - Najpóźniej w 2028 r. powinniśmy dostać od polskiego regulatora pozwolenie na budowę i już rozpocząć budowę części nuklearnej - wskazał Fijałkowski. - Najprawdopodobniej teraz wszystkie siły zostaną skierowane na Włocławek przy zakładach Anwilu. Tam zgodnie strategią Grupy Orlen do 2035 r. powinniśmy mieć te dwa SMR-y już działające, zapewniające energia elektryczną i ciepło dla zakładu. Fijałkowski zaznaczył, że prace w lokalizacji Włocławek i Stawy Manowskie trwają już od 1,5 roku. - (...) W Stawach Manowskich mamy już warunki przyłączenia. W tej chwili występujemy do PSE (Polskich Sieci Elektroenergetycznych - PAP) dla Włocławka - poinformował. Dodał też, że prowadzone są m.in. pogłębione analizy sejsmiczne w tych lokalizacjach. - Za 1,5 roku najpóźniej powinniśmy rozpocząć tam solidne prace budowlane - zapowiedział wiceprezes OSGE.

W styczniu br. premierzy Kanady i Polski, Justin Trudeau i Donald Tusk podpisali umowę o współpracy w obszarze pokojowego wykorzystania energii jądrowej, która umożliwia transfer technologii jądrowych do Polski. Dwustronna umowa Nuclear Cooperation Agreement (NCA) pomiędzy rządami Kanady i Polski umożliwia też współpracę polskiego oraz kanadyjskiego przemysłu jądrowego.

8 maja br. rząd prowincji Ontario w Kanadzie podjął decyzję inwestycyjną ws. budowy pierwszego reaktora BWRX-300 w elektrowni jądrowej Darlington. Operatorem elektrowni i inwestorem jest należąca w całości do prowincji firma Ontario Power Generation (OPG). OPG zarządza 75 elektrowniami, w tym m.in. 66 elektrowniami wodnymi, dwiema elektrowniami jądrowymi. Kanadyjska firma zajmuje się także magazynowaniem energii i elektryfikacją transportu samochodowego.

Cały kanadyjski projekt zakłada budowę czterech tego typu reaktorów. Jak informowały władze prowincji, koszt budowy pierwszego bloku wyniesie 6,1 mld dol. kanadyjskich, a infrastruktury - 1,6 mld dol., przy czym infrastruktura ta będzie wykorzystywana także przez kolejne bloki. W sumie całość ma kosztować 20,9 mld dol., co oznacza, że kolejne trzy bloki miałyby średnio kosztować po 4,4 mld dol. Pierwszy blok miałby ruszyć w 2030 r.

Orlen Synthos Green Energy planuje budowę floty reaktorów GE-Hitachi BWRX-300 w Polsce

Orlen Synthos Green Energy planuje budowę floty reaktorów GE-Hitachi BWRX-300 w Polsce. Pierwsze wskazane lokalizacje to Włocławek, Stawy Monowskie koło Oświęcimia i Ostrołęka.

Reaktory jądrowe BWRX-300 konstrukcji firmy GE-Hitachi Nuclear Energy należą do rodziny reaktorów wodno-wrzących (BWR). Ten reaktor ze względu na stosunkowo niewielką moc - 300 MWe, jest zaliczany do tzw. SMR - małych reaktorów modułowych.

Fijałkowski przekazał w poniedziałek w rozmowie z dziennikarzami, że Synthos oraz Orlen rozmawiają na temat nowego porozumienia, dotyczącego spółki Orlen Synthos Green Energy.

- Jesteśmy na ostatniej prostej. Warunki komercyjne zostały już ustalone. Myślę, że to kwestia najbliższych dni, może 2-3 tygodni i to finalne porozumienie będzie między spółkami zawarte. Jest wola po obu stronach porozumienia się - powiedział wiceprezes OSGE.

Dodał, że porozumienie dotyczyłoby m.in. harmonogramu, które projekty będą realizowane i w jakiej kolejności, kwestii dostępu do technologii oraz funkcjonowania spółki OSGE.

- Zgodnie z nową wizją wspólników i ich obecnym stanem wiedzy musieliśmy po prostu zaproponować zmiany. Jednym z elementów tego porozumienia jest model biznesowy funkcjonowania tego podmiotu, pośrednio też sposób dokapitalizowania spółki - jak będzie realizowała te projekty (SMR-y - PAP) - poinformował Fijałkowski.

Na pytanie PAP, czy Orlen zamierza zwiększyć swój udział w spółce OSGE, Fijałkowski odpowiedział, że "jest to elementem rozmów".

7 grudnia 2023 r. Minister Klimatu i Środowiska wydał sześć decyzji zasadniczych dotyczących budowy sześciu obiektów energetyki jądrowej w technologii BWRX-30 dla spółki Orlen Synthos Green Energy. OSGE to firma, w której po połowie udziałów mają Orlen oraz prywatny chemiczny koncern Synthos, należący do Michała Sołowowa. W procesie uzyskiwania decyzji zasadniczej konieczna jest opinia Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Opinia ABW dla projektów OSGE była negatywna.

Wnioski o decyzje zasadnicze OSGE złożyła 27 kwietnia 2023 r. Natomiast 13 listopada 2023 r. spółka złożyła wniosek o odtajnienie uzasadnienia opinii przygotowanej przez szefa ABW tak, aby firma mogła się odnieść do zawartych w niej informacji, ale spotkało się to z odmową.

W lutym 2024 r. Ministerstwo Aktywów Państwowych zapowiedziało audyt OSGE przez nowe władze Orlenu. Ministerstwo klimatu poinformowało z kolei o audycie decyzji podejmowanych w tej sprawie przez poprzednie władze MKiŚ, zastrzegając, że kontrola obejmuje wyłącznie strukturę właścicielską w tym projekcie, a nie samą technologię.

"Amerykańska technologia tak, ale spółka odpowiedzialna za inwestycję musi gwarantować jej bezpieczne prowadzenie. Pracujemy nad tym i liczymy na osiągnięcie porozumienia” – tak o przyszłości Orlen Synthos Green Energy i rozwoju SMR mówił w sierpniu 2024 r. prezes Orlenu Ireneusz Fąfara. (PAP)

ab/ mick/gn/