Polska liderem NATO w wydatkach na obronność
Polska jest w NATO liderem pod względem nakładów na obronność w relacji do PKB. W tym roku Polska wyda na ten cel 4,48 proc. PKB. Druga jest Litwa, która na zbrojenia planuje przeznaczyć 4 proc. PKB, a trzecia - Łotwa z wynikiem 3,73 proc. PKB - wynika z zestawienia opublikowanego przez Sojusz.
Spośród 32 państw członkowskich NATO ponad 3 proc. PKB na obronność przeznaczą także: Estonia, Norwegia, Stany Zjednoczone i Dania. Wszyscy członkowie Sojuszu wydadzą w tym roku co najmniej 2 proc. PKB na ten cel.
Jeśli tak się stanie, będzie to historyczny moment, bo w 2014 roku na szczycie w Walii państwa NATO zobowiązały się do przeznaczania co najmniej 2 proc. PKB. Wielu sojusznikom poziom ten długo wydawał się nieosiągalny, jednak podejście do tej kwestii zmieniło się po pełnoskalowej agresji Rosji na Ukrainę w 2022 r.
Obecny cel wydatków obronnych, ustalony z inicjatywy USA na tegorocznym szczycie NATO w Hadze, jest bardziej ambitny, bo zakłada osiągnięcie poziomu 5 proc. PKB. 3,5 proc. to bezpośrednie wydatki wojskowe, a pozostałe 1,5 proc. to inwestycje związane z bezpieczeństwem, np. z cyberbezpieczeństwem i budową infrastruktury, która będzie wykorzystywana w czasie pokoju i będzie niezbędna w razie potencjalnego konfliktu.
Z opublikowanego w czwartek zestawienia wynika też, że Polska w NATO jest liderem także w kwestii wydatków na sprzęt wojskowy. Stanowią one 54,5 proc. całkowitych inwestycji kraju na obronność. Na kolejnych miejscach są Luksemburg (53,5 proc.) i Finlandia (46 proc.). Na końcu tej listy znalazła się Belgia, która na sprzęt wojskowy przeznacza tylko 14,5 proc. swoich wydatków na obronność.
NATO zbiera dane dotyczące wydatków obronnych od państw członkowskich i regularnie je publikuje. Ministerstwo obrony każdego kraju przekazuje bieżące i prognozowane przyszłe wydatki obronne według wspólnej metodologii. Kwoty te oznaczają płatności dokonywane przez rząd kraju w trakcie roku budżetowego na potrzeby własnych sił zbrojnych, sojuszników lub samego Sojuszu.
W swoich tabelach i zestawieniach NATO korzysta także z danych ekonomicznych i demograficznych Komisji Europejskiej, Międzynarodowego Funduszu Walutowego oraz Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju.
Ze względu na różnice między tymi źródłami a krajowymi prognozami PKB, a także różnice w definiowaniu wydatków obronnych między NATO a państwami Sojuszu, dane zawarte w raporcie mogą odbiegać od publikowanych przez media i władze krajowe czy ujętych w budżetach narodowych.
Wydatki na sprzęt obejmują zarówno zakupy dużego uzbrojenia, jak i badania oraz rozwój tego uzbrojenia. Wydatki na personel obejmują również emerytury wypłacane byłym żołnierzom.
Z Brukseli Łukasz Osiński (PAP)
luo/ akl/ lm/ sma/
