RPO: wciąż powszechny problem z dostępem do lokali wyborczych dla osób z niepełnosprawnościami
Problem z dostępem do lokali wyborczych dla osób z niepełnosprawnościami jest wciąż powszechny; tylko w 14 proc. lokali nie znaleziono naruszeń przepisów w tej kwestii - wynika z kontroli Rzecznika Praw Obywatelskich. RPO apeluje do samorządów o dostosowanie lokali wyborczych na następne wybory.
W środę na stronie Rzecznika Praw Obywatelskich opublikowano wnioski z kontroli przeprowadzonej w 2024 roku w lokalach wyborczych działających podczas wyborów samorządowych i wyborów do Parlamentu Europejskiego. Kontrola dotyczyła dostępności lokali dla osób z niepełnosprawnościami; wymogi dostępności są regulowane rozporządzeniem Ministerstwa Infrastruktury z 2011 roku.
"Jednak - jak ustaliły osoby zaangażowane w kontrolę – pomimo 13 lat obowiązywania szczegółowych przepisów w tym zakresie problem z ich przestrzeganiem nadal powszechnie występuje" - czytamy. RPO wskazuje, że jedynie w 14 proc. z 487 sprawdzonych w całym kraju lokali wyborczych nie znaleziono żadnych naruszeń przepisów.
Jak czytamy, podczas kontroli wykazano, że "w otoczeniu 25 proc. lokali wyborczych znajdowały się bariery utrudniające dotarcie do budynku, w którym mieścił się lokal". "W niemal połowie (48 proc.) brakowało dodatkowego oświetlenia skierowanego bezpośrednio na miejsce do pisania. Z kolei 41 proc. lokali nie zapewniło odpowiednio dostosowanych dwóch wysokości miejsca do głosowania w przestrzeni zapewniającej tajność głosowania dla osób z niepełnosprawnościami (41 proc.)" - wyliczono w komunikacie.
Wśród innych naruszeń wskazano np. kwestie zbyt wysokich urn wyborczych, nieodpowiednich wysokości zawieszenia obwieszczeń i informacji PKW lub braku nawierzchni przeciwpoślizgowych.
"Ponadto problemem okazał się brak znajomości treści Rozporządzenia przez członków obwodowych komisji wyborczych. 24 proc. z nich stwierdziło, że podczas szkoleń nie było mowy o Rozporządzeniu, a 27 proc. przyznało, że nie zna lub nie rozumie wymogów dostępności lokalu wyborczego dla osób z niepełnosprawnościami" - zauważa również RPO.
W związku z wynikami kontroli, jak przekazało biuro RPO, zastępca Rzecznika Stanisław Trociuk zwrócił się do ponad 80 samorządów o dostosowanie lokali wyborczych podczas najbliższych wyborów - tj. wyborów prezydenckich w maju tego roku.
Autorzy raportu przygotowanego w biurze RP podkreślają "konieczność przywiązywania większej wagi do kwestii przygotowania lokalu wyborczego przez wójtów, burmistrzów i prezydentów miast. Mowa o odpowiedniej infrastrukturze i narzędziach do przeprowadzenia głosowania w sposób dostępny dla osób z niepełnosprawnościami. Istotne są również działania szkoleniowe w tym zakresie skierowane do członków obwodowych komisji wyborczych" - czytamy.
Ponadto, jak oceniono, "zmian wymagają nawet same przepisy, które powinny zostać przeformułowane, aby były w pełni zrozumiałe dla członków komisji, a także uzupełnione o kilka kwestii, których obecnie brakuje, a są poruszane przez osoby z niepełnosprawnościami".(PAP)
mml/ itm/
