Spotkanie Trumpa z Putinem. Ekspert: Europa zepchnięta na margines rozmów o zakończeniu wojny Rosji z Ukrainą
Kraje europejskie zostały zepchnięte na margines rozmów o zakończeniu wojny Rosji przeciwko Ukrainie, ponieważ nie mają one znaczącej siły politycznej ani militarnej – ocenił w rozmowie z PAP dr Neil Melvin z brytyjskiego think tanku, Royal United Services Institute (RUSI).
Dyrektor jednostki zajmującej się bezpieczeństwem międzynarodowym w RUSI zwrócił uwagę, że utworzona w marcu z inicjatywy Wielkiej Brytanii i Francji tzw. koalicja chętnych miała wnieść ważną rolę w ostatecznym rozwiązaniu konfliktu, ale z czasem „stały się oczywiste poważne ograniczenia możliwości Europy w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa Ukrainie”.
W ocenie Melvina, „nie mogąc wnieść wiele do negocjacji pokojowych, europejscy przywódcy zostali zepchnięci na margines, zaś sama Unia Europejska jest postrzegana przez (prezydenta USA Donalda) Trumpa i (przywódcę Rosji Władimira) Putina jako w dużej mierze nieistotna”.
Ekspert przypomniał, że europejscy sojusznicy Ukrainy mogą przekazać Trumpowi swoje pomysły dotyczące negocjacji pokojowych, ale to USA poinformują ich o wynikach piątkowego szczytu na Alasce.
„Europa stoi na stanowisku, że wynik konfliktu w Ukrainie jest negocjowany ponad jej głową, a sami przywódcy pełnią w zasadzie rolę obserwatora”.
Rozmówca PAP zauważył, że także na marginesie rozmów pokojowych znalazł się sekretarz generalny NATO Mark Rutte, który nie bierze udziału w negocjacjach. To oznacza, że „Trump będzie działał i podejmował decyzje bez konsultacji z kierownictwem NATO”.
Szczyt na Alasce. Jakie skutku przyniesie rozmowa Trumpa z Putinem?
W opinii eksperta RUSI szczyt na Alasce został zorganizowany w momencie, gdy zarówno USA, jak i Rosja „potrzebują wyjścia z narzuconego przez prezydenta Trumpa harmonogramu zakończenia konfliktu”. Melvin nie ma wątpliwości, że strona rosyjska dąży do kontynuowania wojny przeciwko Ukrainie, a sam Putin wierzy, że może ją wygrać. Jego zdaniem, rosyjskiemu przywódcy zależy na opóźnieniu działań Stanów Zjednoczonych i powstrzymaniu wszelkich dalszych nacisków, w tym nałożeniu kolejnych sankcji i ceł.
Trump zaś - w ocenie Melvina - nadal koncentruje się na zakończeniu wojny, aby wzmocnić swój wizerunek rozjemcy i postrzega szczyt jako sposób na zademonstrowanie, że proces ten postępuje.
„Najbardziej prawdopodobnym rezultatem spotkania Trump-Putin będzie ogłoszenie, że zostaną podjęte pewne kroki naprzód, ale wojna będzie trwała”.
Zapytany przez PAP jakie znaczenie dla Europy będzie miało zamrożenie wojny lub zawarcie porozumienia pokojowego, Melvin odpowiedział, że wynik będzie bardzo podobny, bo „zakończenie walk w Ukrainie nie oznacza końca konfrontacji z Rosją”.
Ekspert RUSI przewiduje, że w przyszłości „kraje europejskie będą musiały się dozbroić i nadal dostarczać Ukrainie broń oraz wsparcie gospodarcze, aby Kijów był w stanie przeciwstawić się przyszłej rosyjskiej agresji”. W jego ocenie zakończenie walk w Ukrainie może oznaczać rozszerzenie konfrontacji na wschodnią flankę Europy, zwłaszcza na regiony bałtyckie i nordyckie oraz Daleką Północ.
„Ani zamrożony konflikt, ani porozumienie pokojowe nie przyniosą stabilizacji bezpieczeństwu europejskiemu, ponieważ wojna może łatwo wybuchnąć ponownie, gdyż Rosja nadal dąży do podporządkowania sobie Ukrainy, a także fragmentacji europejskiego porządku bezpieczeństwa”.
Melvin jest zdania, że samo utworzenie tzw. koalicji chętnych świadczy o tym, że „główne instytucje wspólnoty euroatlantyckiej nie są obecnie w stanie zapewnić rozwiązań politycznych i bezpieczeństwa, których potrzebuje Europa”.
Według niego jest to przykład „doraźnego mechanizmu (…), aby zapewnić przywództwo i podstawę do szybkich działań”. Ekspert przypomniał, że niedawno powstały jeszcze inne doraźne grupy jak Weimar Plus czy Nordycko-Bałtycka Ósemka (NB8), które są – zdaniem Melvina – „wynikiem frustracji w osiągnięciu postępów w ramach UE lub NATO”. W ocenie rozmówcy PAP, jest to znak „rosnącej fragmentaryzacji europejskiego bezpieczeństwa”.
Z Londynu Marta Zabłocka (PAP)
mzb/ ap/ mow/ grg/