Europejskie media bez optymizmu po spotkaniu Trump-Zełenski: brak przełomu
W trakcie spotkania prezydenta USA Donalda Trumpa z prezydentem Ukrainy Wołodymyrem Zełenskim nie poczyniono znaczących postępów – oceniły tuż po zakończeniu rozmów brytyjskie media. Pomimo wypowiedzi prezydentów USA i Ukrainy o szansach na osiągnięcie pokoju, portugalskie media z dużym sceptycyzmem odnoszą się do możliwego zakończenia działań wojennych. Włoska prasa komentując spotkanie na Florydzie zwróciła uwagę na słowa o tym, że jest bliżej do porozumienia. Gazety odnotowały podkreśliły jednocześnie, że nie doszło do przełomu.
Amerykański korespondent brytyjskiej stacji Sky News Mark Stone, powiedział, że po godzinach rozmów między przywódcami nie nastąpiła żadna istotna zmiana stanowiska u żadnej ze stron.
– Tak naprawdę trudno jest stwierdzić, co się naprawdę wydarzyło, ponieważ na pierwszy rzut oka nie widać żadnego postępu – stwierdził.
– A jednocześnie obaj przywódcy mówili o wielkim postępie. Trump z dużą pewnością, Zełenski, może trochę mniejszą, ale nie wydaje się, żeby zmienili cokolwiek w którejkolwiek z kluczowych kwestii – dodał dziennikarz Sky News.
Stone podkreślił, „z pewnością (prezydenci) nie cofnęli się” w prowadzonych negocjacjach pokojowych. Według niego, „to już samo w sobie jest pozytywne”.
W podobny sposób spotkanie na Florydzie skomentowała stacja BBC, zauważając, że obaj liderzy mówili o postępach, ale nie poinformowali o żadnych szczegółach.
Bez konkretnych terminów
„Warto zaznaczyć, że ani Trump, ani Zełenski nie podali też żadnych konkretnych terminów, obiecując jedynie, że ich zespoły spotkają się ponownie w nadchodzących tygodniach” – zauważył brytyjski nadawca, dodając, że ukraiński prezydent zasugerował, że kolejne spotkanie w Waszyngtonie może odbyć się przy współudziale europejskich przywódców.
Dziennik „Financial Times” uznał za najważniejsze, że między przywódcami „nie doszło do żadnych uszczypliwości, przynajmniej publicznie”. „To zostanie uznane za sukces w Kijowie” – podkreśliła redakcja, nawiązując do spotkania w lutym w Białym Domu, kiedy to doszło do kłótni między politykami wywołanej przez Trumpa.
„FT” stwierdził, że „Zełenski wciąż ma przed sobą trudne zadanie by przekonać prezydenta USA, iż (rosyjski przywódca Władimir) Putin jest prawdziwą przeszkodą dla pokoju i że potrzeba zwiększonej presji USA na Rosję, aby zmienić podejście Kremla”.
Portugalia: optymizm co do pokoju nieuzasadniony
Według komentatorów portugalskiej telewizji SIC optymizm w sprawie rychłego pokoju w Ukrainie jest na razie nieuzasadniony. Wskazują oni, że władze Rosji wielokrotnie już „robiły nadzieję” na pokój, po czym odmawiały zawieszenia broni.
Lizbońska stacja dostrzega wysiłki Kijowa i Waszyngtonu w sprawie zakończenia konfliktu w Ukrainie podkreślając jednak, że głównym decydentem jest Moskwa „zwodząca negocjatorów”.
Sceptyczna po spotkaniu Trumpa i Zełenskiego jest także telewizja CNN Portugal, której komentatorzy wątpią, by „postępom amerykańskich i ukraińskich negocjatorów towarzyszyła chęć zawarcia pokoju przez władze Rosji”.
Stacja twierdzi, że podejmowane w ostatnich miesiącach przez Ukrainę, USA i UE próby doprowadzenia do zawieszenia broni napotykały na opór Kremla, który ich zdaniem „nie jest obecnie zainteresowany zakończeniem wojny”.
Według CNN Portugal władze UE przestały się liczyć w negocjacjach z Rosją w sprawie zawieszenia broni w Ukrainie, a także oddały inicjatywę Donaldowi Trumpowi w mediacjach między Moskwą i Kijowem.
Komentatorzy portugalskiej stacji zarzucają Unii Europejskiej zbyt chwiejną postawę wobec Kremla, przejawiającą się ich zdaniem m.in. ociąganiem się w przekazaniu Ukrainie najlepszego możliwego uzbrojenia, lękiem przed wykorzystaniem zamrożonych aktywów rosyjskich, a także niechęcią wobec dalszego zaostrzania sankcji na Rosję.
- Przypomina nam się spolegliwość zachodniego świata w 1938 r., kiedy zlekceważył groźby wysuwane przez Trzecią Rzeszę pod adresem Czechosłowacji i Polski. Zachód obudził się wtedy zbyt późno – podsumowała CNN Portugal, przestrzegając przed aktualnym zagrożeniem ze strony Rosji dla Europy.
Włochy: kroki naprzód, ale wciąż brak przełomu
„La Repubblica” w nagłówku zaznaczyła: „Porozumienie jest bliżej, Donbas ostatnią kwestią do rozwiązania”. Dodała, że według prezydenta Trumpa sfinalizowanie porozumienia możliwe jest w ciągu kilku tygodni.
Publicysta gazety napisał: „Prezydent Trump zadzwonił do Putina zanim przyjął Zełenskiego, a to już wiele mówi. Logiczna jest rozmowa z liderem na Kremlu, bo bez jego zgody nie można zaprowadzić pokoju na Ukrainie. Ale po raz kolejny przywódca z Białego Domu dyskutował z rywalem z Moskwy jeszcze przed sojusznikiem z Kijowa wywołując wrażenie, że role powinny zostać odwrócone”.
„To Donald i Władimir są zgodni co do swoich interesów oraz sposobów, w jakie zamierzają zakończyć konflikt, i współpracują, by zmusić Wołodymyra do ich zaakceptowania” - stwierdził autor komentarza.
Również na łamach tego rzymskiego dziennika były premier Włoch, były komisarz UE Paolo Gentiloni podkreślił: „Spotkanie z Zełenskim zamyka rok 2025, który minął pod znakiem Donalda Trumpa”. Jak zauważył, przywódca Ukrainy został przyjęty w Mar-a-Lago w zupełnie inny sposób niż w Gabinecie Owalnym, gdzie „doznał upokorzenia”, a podstawą dyskusji nie były już punkty planu, opracowanego miesiąc wcześniej, w którym- jak dodał- wyraźny był wpływ Kremla.
„Powtórzył się ten sam scenariusz”
„Zobaczymy, czy będzie się negocjować kroki naprzód, osiągnięte także dzięki europejskim decyzjom, czy też wszystko rozbije się o mur Putina. Amerykański prezydent prezentuje się w równym dystansie od stron konfliktu, tak, jakby chciał zignorować to, co było początkiem wojny, którą chce zatrzymać”- ocenił były centrolewicowy włoski premier.
„La Stampa” pisząc o tym, że „Moskwa i Kijów są bliskie porozumienia” zwróciła uwagę: „znów powtórzył się ten sam scenariusz: Donald dzwoni najpierw do Władimira, a potem przyjmuje Wołodymyra”.
Publicysta turyńskiej gazety ocenił, że obecna sytuacja bardziej niż negocjacje przypomina „ciągłe kręcenie się w kółko”.
„Amerykański prezydent wielokrotnie podkreślał, że droga do pokoju na Ukrainie prowadzi przez wzajemne ustępstwa, ale przede wszystkim ukraińskie, ponieważ Kijów gra słabszą ręką. Wczoraj jednak nie powtórzył, jak w lutym, że Zełenski nie ma kart. Wręcz przeciwnie, pogratulował mu. Nie wyznaczył żadnych terminów. Pojednawczy Zełenski odwdzięczył się tym samym”- zauważył komentator.
Ocenił następnie: „Za zamkniętymi drzwiami rozmowa musiała być jednak znacznie bardziej skomplikowana. Moskwa nie traci czasu, by wystosować kolejne ultimatum dotyczące przekazania całego Donbasu przez Ukrainę. Co gorsza, włożyła je w usta także Trumpowi”.
Jak napisał publicysta, w ten sposób ożywiony został „scenariusz niesprawiedliwego pokoju narzuconego Kijowowi przez duet Moskwa–Waszyngton”.
Zwrócił też uwagę na to, że Wołodymyr Zełenski wylądował na Florydzie, gdy rosyjskie drony atakowały Kijów.
„To było jego pierwsze spotkanie z Donaldem Trumpem w Mar-a-Lago, zwykle zarezerwowanym dla zaprzyjaźnionych przywódców. To dobry znak ze strony amerykańskiej. Ale sygnał ze strony rosyjskiej był już jednoznacznie zły. Władimir Putin odrzuca spotkanie trójstronne — opcję, którą Amerykanie sondowali, lecz z powodu bomb i ukraińskich ofiar cywilnych staje się on trzecim nieproszonym uczestnikiem między Trumpem a Zełenskim”- zaznaczono na łamach „La Stampy”.
Komentator dodał: "Być może Zełenski liczył na rozczarowanie Trumpa rosyjskim prezydentem, które ten czasem wyrażał w przeszłości. Aby nie urazić wrażliwości Władimira, Donald jednak milczał. Nie wiadomo, czy poruszył ten temat w godzinnej rozmowie telefonicznej z Putinem przed spotkaniem z Zełenskim. Można w to wątpić”.
„Trump naciska, ale przełomu nie ma”
„Corriere della Sera” następująco podsumowało spotkanie prezydentów USA i Ukrainy: "Trump naciska, ale przełomu nie ma”. Jako rezultat rozmów wymieniło poczynione kroki naprzód.
Dziennik poinformował, że po tej rozmowie prezydent Trump jest optymistą i ufa, że tak Moskwa, jak i Kijów chcą pokoju i są bliżej tego celu.
„Ale niezależnie od słów, stanowiska pozostają wciąż odległe” - oceniła gazeta. Położyła nacisk, że najtrudniejszą kwestią pozostaje przyszłość terytoriów, przede wszystkim Donbasu.
„Amerykański prezydent po raz pierwszy powiedział, że jest gotów pojechać na Ukrainę i wystąpić w parlamencie w Kijowie. Wydaje się, że ścieżka dyplomatyczna przyspieszyła. Ale jej los zależy po raz kolejny od Moskwy”- konstatuje włoska gazeta.
Francja: po spotkaniu Trumpa z Zełenskim droga do pokoju pozostaje niepewna
Francuski dziennik „Le Monde” ocenia, że po spotkaniu prezydentów USA i Ukrainy, Donalda Trumpa i Wołodymyra Zełenskiego, perspektywa zawieszenia broni między Rosją i Ukrainą nadal wydaje się daleka, a droga do pokoju pozostaje niepewna.
Gazeta cytuje wypowiedzi obu przywódców dla prasy: według Trumpa osiągnięto postęp, a zdaniem Zełenskiego było to bardzo dobre spotkanie. Niemniej nie osiągnięto „żadnych decydujących przełomów” - podkreśla „Le Monde”. „Droga do podpisania planu pokojowego między Ukrainą i Rosją, prawie cztery lata po rozpoczęciu wojny, wydaje się niepewna” - dodaje.
„Nadzieje na to, że po spotkaniu w Palm Beach nastąpi cudowne zbliżenie poglądów Stanów Zjednoczonych, Ukrainy i krajów europejskich zmniejszyły się na kilka minut przed przybyciem Zełenskiego do (posiadłości Trumpa w tym mieście - PAP) Mar-a-Lago. Krótko przed przyjęciem gościa (...) Donald Trump poinformował, że odbył »bardzo owocną« rozmowę z (przywódcą Rosji) Władimirem Putinem. To zły znak dla europejskich dyplomatów, którzy wiedzą, do jakiego stopnia amerykański prezydent jest wrażliwy na argumenty gospodarza Kremla” - zauważa „Le Monde”.
Dziennik cytuje wypowiedź ukraińskiego parlamentarzysty Ołeksandra Mereżki, który uznał, że „gdy Trump rozmawia z Putinem, to zawsze jest to zła wiadomość”.
„Le Monde” dodaje jednak, że Ukraina i jej europejscy sojusznicy „mogą znaleźć w niedzielnym spotkaniu kilka powodów do nadziei”. Jednym z nich jest to, że spotkanie prezydentów nie potoczyło się źle (jak rozmowy Trumpa i Zełenskiego w Białym Domu w lutym - PAP).
Niemniej, nadal są powody do niepokoju. „Amerykański prezydent znów postawił na jednej płaszczyźnie kraj, który dokonał napaści, i kraj zaatakowany”, i wydaje się, że darzy Putina „pełnym zaufaniem, uważając, że ten gorąco chce pokoju” - zwraca uwagę „Le Monde”.
Niemcy: brak konkretów, trudno mówić o przełomie
Dziennik „Sueddeutsche Zeitung” ocenia, że ostatnie w tym roku spotkanie Trumpa i Zełenskiego „przebiegło bardziej harmonijnie” niż to w lutym, gdy podczas rozmów obu przywódców w Białym Domu doszło między nimi do publicznego sporu. Z drugiej strony po spotkaniu w niedzielę „trzymali się ogólników, gdy pytano ich o konkretne postępy w poszczególnych kwestiach”.
Rozmowy mają być kontynuowane w nadchodzących tygodniach, ale Trump tym razem nie podał żadnego terminu ostatecznego porozumienia - odnotowuje „SZ”.
„Frankfurter Allgemeine Zeitung” zauważa, że choć przywódcy mówili o postępach, to żaden z nich „nie zdradził, na czym dokładnie one polegają”. Trump w przeszłości często sięgał po podobne sformułowania, m.in. o „dobrej drodze” i gotowości obu stron wojny do zawarcia pokoju.
Co z Donbasem?
Jedną z głównych kwestii, w których szczegóły pozostają nieustalone, jest przyszłość Donbasu - przypomina dziennik. Kijów odmawia oddania Rosji terenów, których ta nie zdobyła, a USA jako kompromis proponują utworzenie w tym regionie „wolnej strefy ekonomicznej”.
W „FAZ” czytamy, że zespoły negocjacyjne mają kontynuować rozmowy już w przyszłym tygodniu. W styczniu planowane ma być natomiast w Waszyngtonie kolejne spotkanie z udziałem Ukrainy i państw europejskich.
Gazeta odnotowuje też, że w niedzielę „ukraiński prezydent zareagował śmiechem, gdy (na wspólnej konferencji prasowej - PAP) Trump stwierdził, że (przywódca Rosji Władimir) Putin powiedział, iż zależy mu na dobrobycie Ukrainy”.
Tygodnik „Der Spiegel”, podsumowując rozmowy na Florydzie, pisze: „Przełom? Nie ma. Szczegóły uzgodnień? Prawie nie padają”. „Nadal nie ma też porozumienia między Amerykanami a Ukraińcami w sprawie statusu Zaporoskiej Elektrowni Jądrowej, a jeszcze bardziej problematyczna jest kwestia podziału terytorium” - dodaje.
W ocenie „Spiegla” ukraiński prezydent „najpewniej nie ma złudzeń, że obecny, w dużej mierze uzgodniony z USA plan pokojowy mógłby być dla Putina do zaakceptowania”. Zamiast tego Zełenski liczy, że Trump wywrze na Rosję większą presję, jeśli Putin odrzuci kompromis - co, jak pisze gazeta, ukraiński prezydent miał przekazać w sobotę w rozmowie z europejskimi przywódcami.
Z Londynu Marta Zabłocka, z Lizbony Marcin Zatyka, z Rzymu Sylwia Wysocka, z Paryża Anna Wróbel, Mateusz Obremski (PAP)
mzb/ zat/ sw/ jm/ awl/ mobr/ akl/ know/
