Weszło w życie zawieszenie broni w Strefie Gazy
Izraelska armia poinformowała, że od południa w piątek (godz. 11 w Polsce) obowiązuje zawieszenie broni w Strefie Gazy, a żołnierze wycofali się na ustaloną linię wewnątrz tego terytorium. Hamas powinien teraz w ciągu 72 godzin uwolnić wszystkich izraelskich zakładników.
To realizacja pierwszej fazy planu pokojowego prezydenta USA Donalda Trumpa, która została zatwierdzona w czwartek przez Hamas i Izrael.
„O godz. 12 wojska Sił Obronnych Izraela zajęły pozycje na zaktualizowanych liniach rozmieszczenia, zgodnie z planem zawieszenia broni i porozumieniem w sprawie zwrotu zakładników” – przekazało wojsko. Dodało, że żołnierze będą jednak „kontynuować działania w celu wyeliminowania wszelkich bezpośrednich zagrożeń”.
Izraelskie wojsko kontroluje teraz około połowy Strefy Gazy, wcześniej zajmowało ok. 75 proc. Żołnierze nadal kontrolują cały pas przygraniczny, w tym przy granicy z Egiptem, zajmują też północ Strefy Gazy, w tym miasta Bajt Lahija i Bajt Hanoun. Wycofali się jednak z obleganego miasta Gazy i jego okolic oraz z części miast Rafah i Chan Junus na południu.
Mieszkańcy Strefy Gazy mogą swobodnie poruszać się z południa na północ, ale nie powinni zbliżać się do wojsk izraelskich - ostrzegł rzecznik armii płk Awichaj Adrai.
Media informują o dziesiątkach tysięcy Palestyńczyków, którzy wracają do ruin swoich domów w obleganej przez blisko miesiąc Gazie. Mieszkańcy zachodnich i północnych dzielnic miasta są oszołomieni skalą zniszczeń, które zastali po wycofaniu się Izraelczyków - przekazała BBC.
Przed rozpoczęciem inwazji w Gazie mieszkało ok. miliona osób. Izraelska armia poleciła im opuszczenie miasta, co zrobiło 700-800 tys. osób. Wielu z nich chce teraz wrócić.
Palestyńska obrona cywilna przekazała, że w piątek w Gazie wyciągnięto osiem ciał spod gruzów budynku, zawalonego w czwartek w wyniku izraelskiego ataku.
Izraelska armia podała, że w czwartek po południu w Gazie snajper Hamasu zastrzelił jednego z jej żołnierzy.
Kolejne etapy planu Trumpa
Według zaakceptowanego przez strony harmonogramu po pierwszej fazie wycofania się wojska Hamas ma teraz 72 godziny na uwolnienie 20 żyjących zakładników i wydanie ciał 28 zabitych. Porwani powinni więc zostać uwolnieni do południa (czasu miejscowego, godz. 11 w Polsce) w poniedziałek.
Hamas informował wcześniej, że nie może zlokalizować wszystkich zwłok, co może doprowadzić do opóźnień.
Zgodnie z porozumieniem natychmiast powinien zostać zwiększony napływ pomocy humanitarnej do Strefy Gazy.
Po uwolnieniu porwanych Izrael zwolni 250 Palestyńczyków skazanych na dożywotnie pozbawienie wolności i 1700 mieszkańców Strefy Gazy zatrzymanych po wybuchu wojny dwa lata temu.
Kolejne zapisy 20-punktowego planu Trumpa obejmują m.in. złożenie broni przez Hamas, przekazanie władzy w półenklawie tymczasowej administracji palestyńskiej pod nadzorem międzynarodowym, a także odbudowę Strefy Gazy.
Te kwestie nie zostały jeszcze omówione. Według mediów katarskich rozmowy na ten temat mają się zacząć dzień po uwolnieniu zakładników.
Turcja gotowa do udziału w misji pokojowej w Strefie Gazy
Tureckie siły zbrojne są gotowe do podjęcia każdej misji powierzonej im w ramach operacji pokojowych w Strefie Gazy - poinformowało ministerstwo obrony Turcji, cytowane przez agencję Anadolu.
„Nasze siły zbrojne, doświadczone w zaprowadzaniu i utrzymywaniu pokoju, są gotowe do podjęcia każdego powierzonego im zadania” – zapewnił przedstawiciel tureckiego resortu obrony w rozmowie z dziennikarzami.
Cytowany w piątek przez Anadolu minister spraw zagranicznych Turcji Hakan Fidan zaznaczył, że jego kraj opowiada się za tym, by „odbudową i administracją Gazy kierowali Palestyńczycy i to oni sprawowali kontrolę nad siłami bezpieczeństwa” w Strefie Gazy. Minister ostrzegł, żeby „nie polegać, zwłaszcza w kwestii pokoju” na premierze Izraela Benjaminie Netanjahu.
Prezydent Turcji Recep Tayyip Erdogan poinformował w czwartek, że Ankara dołączy do grupy zadaniowej, która będzie monitorować wdrażanie zawieszenia broni w Gazie.
„Jesteśmy bardzo zadowoleni z osiągnięcia zawieszenia broni. Kluczowe jest zapewnienie dostępu pomocy humanitarnej do Strefy Gazy i natychmiastowa wymiana więźniów i zakładników” – zaznaczył turecki przywódca.
Administracja USA ogłosiła w czwartek, że Centralne Dowództwo USA zorganizuje siły zadaniowe, które będą nadzorować przestrzeganie rozejmu w Strefie Gazy. W skład misji wejdzie ok. 200 amerykańskich żołnierzy.
Prezydent Donald Trump ogłosił w nocy ze środy na czwartek, że Izrael i Hamas zatwierdziły pierwszy etap jego planu pokojowego mającego zakończyć wojnę w Strefie Gazy. Porozumienie to zakłada m.in., że gdy tylko Izrael i Hamas zaakceptują jego warunki, pomoc humanitarna zostanie wysłana niezwłocznie do Strefy Gazy. Izraelski rząd zatwierdził w nocy z czwartku na piątek pierwszą fazę planu pokojowego, dając początek obowiązywaniu zawieszenia broni.
Z Jerozolimy Jerzy Adamiak (PAP)
jbw/ adj/ mal/ ap/ ał/