Podpisano umowę o przekazaniu oryginału Raportu Juergena Stroopa Muzeum Getta Warszawskiego
Doszliśmy jednak do wniosku, że warto pokazać Raport Stroopa w Muzeum Getta Warszawskiego - powiedział w czwartek podczas konferencji prasowej nt. umowy o przekazaniu oryginału Raportu Juergena Stroopa Muzeum Getta Warszawskiego wiceprezes IPN Mateusz Szpytma.
"Spotykamy się, żeby poinformować o bardzo ważnej decyzji IPN, na podstawie której przekażemy w przyszłości tę niezwykle cenną rzecz Muzeum Getta Warszawskiego (MGW). Jest to dokument stworzony przez niemieckich okupantów, który miał za zadanie okazać chwałę gen. Stroopa i pokazać chwałę jego podkomendnych" - mówił w czwartek w stołecznym Centrum Edukacyjnym IPN Mateusz Szpytma.
Raport Stroopa trafił do Muzeum Getta w Warszawie
Zwrócił uwagę, że w istocie "Raport pokazuje ofiarę i zbrodnię niemieckich okupantów na warszawskich Żydach". "Ale też ten dokument pokazuje męstwo Żydów warszawskich, którzy stanęli do walki wiosną roku 1943. Mimo że z góry wiedzieli, że jest to przedsięwzięcie skazane na porażkę, chcieli jednak godnie umrzeć w walce i zadać jak najwięcej strat okupantowi" - ocenił Szpytma.
Wiceprezes IPN przyznał, że Raport Stroopa jest "jednym z najcenniejszych dokumentów, które zgromadził IPN". "Dlatego nie ukrywam, że decyzja, aby przekazać w depozyt MGW ten materiał była dla nas dosyć trudna. (...) Doszliśmy jednak do wniosku, współpracując z dyrekcją, że warto go pokazać w tej nowej placówce, placówce bardzo ważnej, która właśnie powstaje i będzie jedną z najważniejszych placówek pokazujących historię polskich Żydów w czasie II wojny światowej" - powiedział.
Szpytma przypomniał, że IPN "wiele lat temu postarał się, aby ten materiał został wydany w całości drukiem". Zaprezentował to wydawnictwo z 2009 r. ze wstępem ówczesnego prezesa IPN dr hab. Janusza Kurtyki. "To publikacja, która została wydana we współpracy z Żydowskim Instytutem Historycznym" - wyjaśnił.
"Dla mnie ten dokument jest mocnym dowodem (...) na to, że Holokaust był przedsięwzięciem państwowym Rzeszy Niemieckiej" - ocenił.
Zwrócił uwagę, że "to są też materiały, które są bardzo dobrze znane światu". "Jeśli wyobrażenie okupacji niemieckiej, Zagłady Żydów zwłaszcza w Warszawie - widzimy często właśnie przez pryzmat tych zdjęć. One funkcjonują w przestrzeni medialnej, bardzo często są nawet niepodpisane, że pochodzą z tego Raportu, ale wiele z tych zdjęć jest ikoną tego, co działo się w czasie II wojny światowej" - przekonywał Szpytma.
Dyrektor MGW Albert Stankowski przypomniał, że dwa lata temu w ścisłym gronie osób tworzących przyszłe MGW rozmawiano "o czekających nas wyzwaniach". "Oczywistym wydawało się, że najtrudniejszym z nich będzie zdobycie obiektów na wystawę stałą Muzeum" - wyjaśnił.
"Ponad 70 lat po zakończeniu wojny nie wydawało się prawdopodobnym odkrycie nowych, nieznanych reliktów historii Getta Warszawskiego, zaś istniejące były już wykorzystywane przez inne, wcześniej powstałe instytucje" - mówił. "Mogliśmy liczyć głównie na życzliwość i wsparcie naszych partnerów - muzeów i instytucji, zajmujących się tematyką II wojny światowej i Holokaustu" - dodał Stankowski.
Przyznał, że miał nadzieję, że "pomoc nadejdzie ze strony organizacji żydowskich, które od lat czekały na powstanie Muzeum opowiadającego tragiczną historię warszawskiego Getta".
Raport Stroopa wpisany na Listę Pamięci Świata UNESCO
"Dziś mam zaszczyt (...) uczestniczyć w przekazaniu dwóch najważniejszych obiektów, jakie pojawią się na wystawie stałej MGW. Pierwszym z nich jest udostępnione Muzeum, dzięki życzliwości IPN, jest oryginał Raportu Juergena Stroopa, kata warszawskiego Getta, wpisany na Listę Pamięci Świata UNESCO" - podkreślił dyrektor MGW.
Stankowski podziękował też prezesowi Fundacji Rodziny Nissenbaumów Gideonowi Nissenbaumowi, dzięki którym "w zbiorach MGW znajdzie się oryginalny wózek do przewożenia zwłok, wykorzystywany w Getcie warszawskim podczas okupacji".
"Chciałbym przy tej okazji ogłosić oficjalne rozpoczęcie publicznej, ogólnoświatowej zbiórki pamiątek i reliktów związanych z Gettem warszawskim i innymi gettami na terenie Polski okupowanej przez Trzecią Rzeszę" - powiedział dyrektor MGW.
Raport gen. SS Juergena Stroopa, dokumentujący tłumienie przez Niemców powstania w getcie warszawskim w 1943 r., trafi na wystawę stałą Muzeum Getta Warszawskiego. Cenny dokument muzealnikom wypożyczą archiwiści IPN.
Współpraca IPN z powstającym Muzeum Getta Warszawskiego realizowana jest na mocy umowy podpisanej 19 kwietnia 2019 r.
Raport Stroopa pozwala poznać przebieg powstania w getcie warszawskim
Raport Juergena Stroopa - likwidatora zbrojnego oporu żydowskiego w Getcie warszawskim - został napisany w maju 1943 r. To przeznaczone dla szefa SS Heinricha Himmlera sprawozdanie z walk w getcie, którego niemiecki tytuł brzmi "Es gibt keinen juedischen Wohnbezirk - in Warschau mehr!". Dokument liczy 126 kart i zawiera 31 meldunków dziennych Stroopa oraz 53 fotografie. Raport pozwala poznać przebieg żydowskiego powstania, sił i uzbrojenia Niemców, a także realia prowadzenia walki w getcie. Zachowany w urzędowym tonie raport Stroopa ukazuje również niemiecki sposób myślenia w kontekście tragedii narodu żydowskiego.
Z raportem i jego opracowaniem w wersji cyfrowej można zapoznać się na stronie IPN http://pamiec.pl/ftp/ilustracje/Raport_STROOPA.pdf. (PAP)
