Prezydent: 100-lecie odzyskania niepodległości wpisało się w świadomość

2023-01-09 16:04 aktualizacja: 2023-01-10, 09:19
Andrzej Duda, Fot. PAP/Mateusz Marek
Andrzej Duda, Fot. PAP/Mateusz Marek
100-lecie odzyskania przez Polskę niepodległości mocno wpisało się w naszą świadomość, zamknęło się czasem wojny. Rosjanie napadli na wolną, niepodległą, suwerenną Ukrainę - powiedział w poniedziałek prezydent Andrzej Duda. To pokazuje, że "niepodległość nie jest dana raz na zawsze" - dodał.

W poniedziałek w Pałacu Prezydenckim prezydent Andrzej Duda wraz z małżonką Agatą Kornhauser-Dudą uczestniczyli w uroczystości Polonia Rediviva, która zwieńczyła Narodowe Obchody Setnej Rocznicy Odzyskania Niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej realizowane w latach 2018-2022 w celu upamiętnienia i uroczystego uczczenia wydarzeń oraz osób związanych z odzyskaniem i utrwaleniem przez Polskę niepodległości.

"Na samym początku, kiedy debatowaliśmy, dyskutowaliśmy na temat obchodów stulecia odzyskania przez Polskę niepodległości, przyświecało nam kilka idei. Uważaliśmy, że to powinny być takie obchody społeczne, nie takie państwowe, tylko i wyłącznie w sensie celebry na tym najwyższym poziomie przez prezydenta, premiera, marszałków, ministrów, posłów, ale że to właśnie powinny być takie obchody, które będą się odbywały w każdej miejscowości, że tylko wtedy one będą nasze. W tym znaczeniu, że każdy w naszym kraju będzie sobie uświadamiał, że to jest nasza niepodległość, naszej Polski, naszego kraju, nasze stulecie. Bardzo nam na tym zależało" - powiedział prezydent.

Jak mówił, "trzeba było zrealizować kilka czynników".

"Tym pierwszym pomysłem było to, że te obchody muszą trwać, bo one muszą też uświadomić, że to był cały proces, że to się nie stało od tak, 11 listopada 1918 r., że Polska odzyskała niepodległość. Ale, że to odzyskanie niepodległości to była cała walka o to polskie państwo, żeby ono powstało (...), żeby było zdolne trwać, żeby miało szanse rozwojowe, żeby było w stanie zaspokoić potrzeby swoich obywateli i swoje ambicje odradzającego się państwa w tej właśnie części świata, także z punktu widzenia jego przyszłego bezpieczeństwa" - wskazał prezydent.

Przypomniał, że początkowo obchody miały trwać 4 lata, ale później na skutek "twardego domagania się ludu śląskiego przerodziły się ostatecznie w 5-letnie obchody". W tym dodatkowym roku obchodzono rocznicę przyłączenia części Górnego Śląska do Polski.

"5 grudnia 2017 r. zebrało się Zgromadzenie Narodowe, aby ten okres obchodów stulecia odzyskania przez Rzeczpospolitą niepodległości rozpocząć. Po to właśnie, by trwały one do końca 2022 r." - powiedział prezydent. Dodał, że w trakcie obchodów zachęcano, by szukać bohaterów swojej niepodległości u siebie. "Bohaterowie to pień, z którego sami wyrośliście, to jest wasza niepodległość - taka była idea" - mówił prezydent.

Zwracając się do uczestników uroczystości podkreślił, że to dzięki nim udało się to zrealizować.

"Że w tylu polskich miastach, miasteczkach, wioskach i miejscach te obchody były realizowane, że w tylu miejscach rozmawiano, zwłaszcza z ludźmi młodymi, organizowano tych młodych ludzi, dzieci, młodzież po to, by o tym mówili, by przychodzili, pamiętali, by odgrzebywali ślady swoich dziejów, często rodzinnych i swojej także i lokalnej historii, która w sumie jest historią państwową" - podkreślił dziękując za wszystkie wydarzenia i uroczystości.

Wymieniając najważniejsze inicjatywy zainaugurowane po 2017 r. wymienił m.in. otwarcie Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku i rozpoczęcie przygotowań do odbudowy Pałacu Saskiego i Pałacu Brühla. Jako szczególnie cenną pamiątkę obchodów stulecia obchodów odzyskania przez Polskę niepodległości wymienił ustanowione w ostatnich latach święta narodowe – Narodowy Dzień Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego oraz Narodowy Dzień Powstań Śląskich. Przypomniał, że początkowo obchody miały trwać cztery lata, ale później na skutek „twardego domagania się ludu śląskiego przerodziły się ostatecznie w pięcioletnie obchody”. W tym „dodatkowym” roku obchodzono rocznicę przyłączenia części Górnego Śląska do Polski w czerwcu 1921 r. Prezydent wskazał, że instytucje powołane z okazji stulecia odzyskanej niepodległości będą wyznaczały dla kolejnych pokoleń zadanie dbania o odziedziczoną niepodległość i wzmacniania „poczucia świadomości tego czym jest niepodległość”.

Prezydent zwrócił uwagę na współczesny kontekst obchodów niepodległości. Podkreślił, że agresja Rosji na Ukrainę z lutego 2022 r. uświadomiła wagę suwerenności oraz poświęcenia na rzecz jej obrony.

„Pod koniec naszych obchodów Rosjanie napadli na wolną, niepodległą, suwerenną Ukrainę. Po to właśnie, by niepodległość odebrać, by ją wydrzeć, jakiż to dla nas wszystkich wstrząs, że dzisiaj w tym XXI w. niepodległość nie jest dana raz na zawsze, że może ktoś nagle przyjść i chcieć zabrać twoją ziemię, zburzyć twój dom, zamordować kogoś z twoich bliskich czy po prostu zabić ciebie” – powiedział prezydent. Prezydent także o wsparciu udzielanym przez Polskę Ukrainie w celu odparcia napaści i pomocy ludności cywilnej. „W jakże dramatyczny sposób te obchody się kończą – wsparciem, którego dzisiaj cały czas udzielamy naszym sąsiadom, bezpośrednim, które realizuje każdy z nas Polaków dając serce, pomoc – materialną, duchową, różną czy wreszcie, jakiego udzielamy na poziomie politycznym, państwowy, także i militarnym, przekazując broń na Ukrainę jej obrońcom po to, by swoją niepodległość utrzymali, po to, by byli w stanie wrócić do granic swojego państwa uznanych międzynarodowo, po to, by wyparli agresorów, okupantów” - dodał.

Uroczystość w Pałacu Prezydenckim uświetniło odczytanie fragmentów utworów przygotowanej w 2018 r. „Antologii Niepodległości”. Antologię tworzą 44 teksty – powieści, dramaty, wiersze pieśni, wspomnienia – ukazujące przewodnie idee jubileuszu niepodległości. Wśród odczytanych fragmentów dzieł były między innymi utwory Jarosława Marka Rymkiewicza, Adama Mickiewicza, Czesława Miłosza i Leopolda Staffa. Poezji towarzyszyła muzyka w wykonaniu zespołu Janusz Prusinowski Kompania. Zespół wykonał m.in. „Mazurka Dąbrowskiego” w stylizacji folkowej.

Prezydent odznaczył osoby zasłużone dla organizacji Narodowych Obchodów Setnej Rocznicy Odzyskania Niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej. Ustanowionym w 2018 r. Medalem Stulecia Odzyskanej Niepodległości prezydent odznaczył m.in. wiceministra kultury i dziedzictwa narodowego Jarosława Sellina, ks. Bogdana Bartołda, dyrektora Biura Programu „Niepodległa” Wojciecha Kirejczyka, dyrektora Narodowego Centrum Kultury Rafała Wiśniewskiego, córkę rotmistrza Pileckiego Zofię Pilecką-Optułowicz, muzyka Włodzimierza Pawlika i aktorkę Ewę Błaszczyk.

Uroczystość Polonia Rediviva wieńczyła Narodowe Obchody Setnej Rocznicy Odzyskania Niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej realizowane w latach 2018-2022. Ich celem było upamiętnienie wydarzeń oraz osób związanych z odzyskaniem i utrwaleniem przez Polskę niepodległości. Całość obchodów była objęta honorowym patronatem prezydenta Andrzeja Dudy.(PAP)

Autor: Katarzyna Krzykowska, Michał Szukała

kw/