„Mistrz Apokalipsy”. Noblista Krasznahorkai wygłosił wykład o aniołach, wojnie i nadziei
Węgierski pisarz László Krasznahorkai, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury 2025 roku, wygłosił w niedzielę w Sztokholmie wykład publiczny, w którym mówił m.in. o aniołach, wojnie i nadziei. W USA zyskał uznanie krytyki, a Susan Sontag nazwała go „mistrzem Apokalipsy”.
Wykład odbył się w ramach tygodnia noblowskiego, podczas którego laureaci Nagrody Nobla organizują konferencje prasowe i wygłaszają prelekcje przed uroczystym wręczeniem prestiżowych nagród - przypomina agencja AP.
Anioły, godność i nadzieja
Krasznahorkai mówił po węgiersku, poruszając obecne w jego twórczości wątki, takie jak: stare i nowe anioły, godność ludzka, nadzieja lub jej brak, bunt oraz obserwacje z perspektywy bezdomnego w berlińskim metrze.
– Odbierając Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury, początkowo pragnąłem podzielić się swoimi przemyśleniami na temat nadziei, ale ponieważ moje zapasy nadziei definitywnie się wyczerpały, teraz będę mówić o aniołach – wyznał autor „Szatańskiego tanga”.
Pisarz wyjaśnił, że w przeciwieństwie do aniołów dawnych, nowi aniołowie, nie mają skrzydeł, ale też nie niosą żadnego przesłania. „Są po prostu tutaj wśród nas w swoim zwykłym codziennym ubraniu, nierozpoznawalni, jeśli tylko tego pragną. Po prostu stoją tam i patrzą na nas, szukają naszego spojrzenia, a w tym poszukiwaniu jest prośba, byśmy spojrzeli im w oczy i sami mogli przekazać im przesłanie. Tylko, niestety, my nie mamy dla nich żadnego przesłania”.
Laureat literackiego Nobla
Jak przypomina AP, gdy w październiku przedstawiciele Szwedzkiej Akademii ogłosili, że laureatem Nagrody Nobla w dziedzinie literatury został László Krasznahorkai, określili go mianem „wielkiego pisarza epickiego”, którego twórczość charakteryzuje się absurdyzmem i groteskową przesadą.
„Mistrz Apokalipsy”
Krasznahorkai zyskał w USA uznanie krytyki, choć nie jest szeroko znany. Pisarka Susan Sontag nazwała go „mistrzem Apokalipsy”. James Wood z magazynu „The New Yorker” po przeczytaniu jego powieści „Wojna i wojna” wyznał, że było to „jedno z najbardziej głęboko niepokojących doświadczeń, jakie kiedykolwiek miałem jako czytelnik”.
W przekładzie na język polski ukazały się książki Krasznahorkai'ego „Szatańskie tango”, „Melancholia sprzeciwu”, „Wojna i wojna” oraz „A świat trwa”.
Kiedy wręczenie nagród?
Uroczyste wręczenie laureatom Nagród Nobla odbędzie się 10 grudnia, w rocznicę śmierci Alfreda Nobla w 1896 roku, w Sztokholmie i Oslo.
Z Nowego Jorku Andrzej Dobrowolski (PAP)
ad/ san/ know/
