Ograniczenia sprzedaży alkoholu w nocy. Tak poszczególne kraje walczą z nadmiernym piciem
W krajach nordyckich obowiązują ogólnokrajowe ograniczenia dotyczące sprzedaży alkoholu w nocy. We Francji czy Belgii decyzje w tej kwestii pozostawiane są lokalnym samorządom, które wprowadzają restrykcje ze względu na kwestie porządku publicznego.
Od 1 sierpnia Łotwa wprowadziła nowe ograniczenia dotyczące sprzedaży napojów alkoholowych, które miały na celu zmniejszenie najwyższego w UE poziomu ich spożycia, przypadającego na osobę. Napoje te dostępne są w sklepach wyłącznie w godz. 10-20 od poniedziałku do soboty oraz w godz. 10-18 w niedziele (poprzednio sprzedaż kończyła się o godz. 22). Przepisy dotyczą również sprzedaży online i za pośrednictwem aplikacji, a dostawy są dozwolone dopiero po sześciu godzinach od zapłaty. Ma to na celu ograniczenie tzw. zakupów impulsywnych.
Ograniczenia sprzedaży alkoholu w nocy
Od 2016 r. również Litwa wdrożyła wiele reform, by zaradzić wysokiemu wskaźnikowi spożycia alkoholu. Oprócz podniesienia akcyzy na napoje alkoholowe, jednym z kluczowych działań było ograniczenia godzin sprzedaży alkoholu. Obecnie tego typu napoje można kupić w punktach sprzedaży na Litwie od godz. 10 do 20 w dni robocze i soboty oraz od godz. 10 do godz. 15 w niedziele.
W Irlandii alkohol może być sprzedawany od poniedziałku do soboty od godz. 10.30 do 22, a w niedzielę – i w irlandzkie święto narodowe, Dzień Świętego Patryka, przypadające 17 marca – od godz. 12.30 do godz. 23.
Podobne regulacje obowiązują też w krajach nordyckich. W Szwecji, gdzie istnieją najsurowsze przepisy w zakresie sprzedaży alkoholu w UE, zakup trunków o zawartości powyżej 3,5 proc. alkoholu możliwy jest jedynie w sieci państwowych sklepów monopolowych, Systembolaget. Punkty te są otwarte w dni powszednie na ogół od godz. 10 do godz. 19, a w soboty - do godz. 15. W niedziele są zamknięte. Od czerwca możliwy jest również zakup alkoholu do godz. 20 bezpośrednio w gorzelniach, browarach i winnicach, pod warunkiem zwiedzania tych miejsc.
Ograniczenia sprzedaży alkoholu. Kraje nordyckie
W Finlandii, gdzie z kolei opodatkowanie napojów alkoholowych jest na najwyższym poziomie w UE, wyłączne prawo sprzedaży napojów o zawartości powyżej 5,5 proc. alkoholu, czyli wódek, likierów czy większości win, ma państwowe przedsiębiorstwo monopolowe Alko. Jego punkty otwarte są w godz. 9-21, a w soboty - do godz. 18. W sklepach spożywczych, gdzie możliwa jest sprzedaż jedynie napojów alkoholowych o zawartości do 8 proc. alkoholu, napoje o zawartości powyżej 2,8 proc. alkoholu można kupić do godz. 21.
W Norwegii państwowa sieć sklepów monopolowych, w których sprzedawane są napoje alkoholowe o zawartości powyżej 4,75 proc. alkoholu, to Vinmonopolet. Punkty te otwarte są od poniedziałku do piątku od godz. 10 do 18, a w sobotę - do godz. 16. W niedzielę są zamknięte. Również wyłącznie w tych godzinach można odebrać paczkę z zakupami alkoholowymi dokonanymi przez internet. Napoje z mniejszą zawartością alkoholu dostępne są od poniedziałku do piątku do godz. 20, a w soboty - do godz. 18. Ograniczenia te wprowadzano stopniowo od 1927 r. w miejsce pełnej prohibicji, obowiązującej od 1916 r.
Dania ma najbardziej liberalne przepisy alkoholowe w Skandynawii. W specjalnych strefach wyznaczonych przez policję zabroniona jest sprzedaż alkoholu jedynie osobom poniżej 18. roku życia pomiędzy godz. 22 a godz. 8 rano. W Danii szesnasto- i siedemnastolatkowie mogą kupić napoje o zawartości alkoholu do 6 proc.
Tak poszczególne europejskie kraje walczą z nadmiernym piciem
We Włoszech obowiązuje zakaz sprzedaży alkoholu od północy do godz. 7 rano, ale władze lokalne mogą zaostrzyć przepisy ze względów bezpieczeństwa przy okazji ważnych wydarzeń. Temat ograniczeń sprzedaży alkoholu w nocy jest przedmiotem dyskusji w niektórych miastach, szczególnie w kontekście walki z hałasem i zakłóceniami porządku publicznego.
We Francji brak regulacji w tym zakresie na poziomie krajowym, ale samorządy mogą wprowadzać własne przepisy. Na przykład w trzech paryskich dzielnicach obowiązuje zakaz sprzedaży alkoholu w sklepach od godz. 17 do godz. 8.30 rano. Ponadto w całej Francji nie wolno sprzedawać napojów zawierających alkohol na stacjach benzynowych od godz. 18 do godz. 8 rano.
W Słowenii zakaz sprzedaży alkoholu obowiązuje w godzinach od 21 do 6 rano.
W Holandii supermarkety mogą oferować piwo i wino do godz. 22, a mocniejsze trunki dostępne są tylko w sklepach monopolowych, które zamykają się zwykle między godz. 20 a 22. Później trunki można kupić jedynie w sklepikach osiedlowych, otwartych czasem do północy, ale oferujących wyłącznie napoje o niższej zawartości alkoholu.
W Belgii sprzedaż alkoholu regulowana jest lokalnie i mniej restrykcyjnie niż w Holandii. Supermarkety sprzedają piwo, wino i mocniejsze trunki niemal cały dzień, a alkohol dostępny jest także na stacjach benzynowych. Ważną rolę odgrywają sklepy nocne, czynne zwykle do godz. 1-2 w nocy. Można tam kupić również mocniejsze napoje.
Przepisy dotyczące obrotu alkoholem, obowiązujące od 2013 r. w Portugalii, przewidują zakaz sprzedaży napojów alkoholowych pomiędzy północą a godz. 8 rano. Niektóre miasta, m.in. Porto, wprowadziły jednak własne ograniczenia. Główne miasto północnej Portugalii ograniczyło w czerwcu 2025 r. godziny obrotu trunkami w miejscach publicznych do okresu pomiędzy godz. 21 a 8 rano. Uzasadniono to narastającą liczbą przestępstw popełnianych pod wpływem upojenia alkoholowego, w tym szczególnie po imprezach organizowanych przez młodzież na ulicach i w parkach miejskich.
W tych państwach nie obowiązuje zakaz sprzedaży alkoholu
W Wielkiej Brytanii nigdy w historii nie wprowadzono ogólnokrajowego zakazu sprzedaży alkoholu. Kiedy w 1854 r. próbowano wdrożyć ograniczenia dotyczące otwarcia pubów i barów w niedzielę, oburzeni Brytyjczycy wyszli na ulice i prawo szybko przestało obowiązywać.
Ogólnokrajowych regulacji nie ma również w Niemczech, Czechach i na Słowacji.
Zakaz sprzedaży alkoholu w sklepach w nocy obowiązuje w wielu miastach i regionach Ameryki Południowej, m.in. w prowincji Buenos Aires w Argentynie - formalnie od godz. 21 do 10 rano. W wielu miejscach dodatkowe ograniczenia obowiązują w czasie wyborów. W Peru w mieście Tuti sprzedaż i spożycie alkoholu są zakazane od 40 lat, z wyjątkiem dwóch dni w roku – rocznicy założenia miasta i święta jego patronki.
W Izraelu sprzedaż alkoholu w sklepach jest zakazana między godz. 23 a 6 rano. W czwartki i dni poprzedzające święta żydowskie można też kupić wino po godz. 23, ale wyjątek ten dotyczy tyko dużych supermarketów i klientów, którzy, poza winem, kupują też inne produkty. Ma to ułatwić przygotowania do tradycyjnych obchodów szabatu i innych żydowskich świąt.
Sprzedaż alkoholu w nocy w Australii różni się w zależności od stanu i terytorium, ale, generalnie, jest dozwolona do godzin wieczornych lub nocnych. W większości stanów sprzedaż w sklepach kończy się o godz. 23, choć może się to różnić w zależności od lokalizacji i licencji. (PAP)
mzb/ awl/ tdj/ pmk/ zat/ wia/ sw/ cmm/ zys/ adj/ baj/ kbm/ jpn/
