Prezydenci Nawrocki i Nauseda: obecność Amerykanów w regionie kluczowa dla bezpieczeństwa
Obecność żołnierzy USA w naszym regionie, w Polsce i na Litwie jest kluczowa dla naszego bezpieczeństwa - zgodzili się prezydenci Karol Nawrocki i Gitanas Nauseda. Nawrocki ocenił, że prezydent USA Donald Trump to jedyny lider, który jest w stanie nakłonić Putina do negocjacji i wstrzymania agresji.
W poniedziałek prezydent Nawrocki od spotkania z prezydentem Nausedą rozpoczął wizytę w Wilnie.
Na wspólnej konferencji prasowej po spotkaniu Nawrocki powiedział, że Litwa jest sprawdzonym sojusznikiem Polski w UE i NATO, stąd jedną ze swych pierwszych wizyt zagranicznych składa właśnie w Wilnie, a z prezydentem Nausedą ma stały kontakt. Podkreślił, że Polska i Litwa, a także cały region Morza Bałtyckiego, państwa skandynawskie i Europa Środkowo-Wschodnia, budują solidarność wobec zagrożenia ze strony Rosji.
Prezydent Nawrocki zaznaczył, że to zagrożenie jest wspólnym doświadczeniem Polski i Litwy. - Jesteśmy nie tylko tym zaniepokojeni, bo znamy oczywiście ducha Federacji Rosyjskiej, ale potrafimy też na to wspólnie reagować i tego dotyczyło także nasze spotkanie: wspólnych reakcji naszych państw w obliczu wojny hybrydowej, która toczy się tuż przy naszych granicach - powiedział.
Amerykańskie wsparcie w Europie
W tym kontekście Nawrocki zwrócił uwagę na swoją niedawną wizytę w Waszyngtonie, w trakcie której padła deklaracja prezydenta Trumpa o utrzymaniu, a nawet możliwym wzmocnieniu amerykańskiej obecności wojskowej w Polsce. Zaznaczył, że o przebiegu tej wizyty poinformował w poniedziałek prezydenta Litwy.
Deklaracja Trumpa o obecności żołnierzy USA w Polsce zbiegła się w czasie z doniesieniami o wycofaniu finansowania dla amerykańskiego programu mającego na celu wspieranie - przede wszystkim szkoleniami - rozwoju wojsk europejskich sojuszników. Beneficjentami tego programu, nazywanego Sekcją 333, były przede wszystkim trzy kraje bałtyckie - Litwa, Łotwa i Estonia.
Pytany o tę kwestię Nawrocki ocenił, że należy to rozumieć jako kolejną formę presji wywieranej przez USA i Trumpa na europejskich sojusznikach, by ci konsekwentnie inwestowali we wzmacnianie własnych zdolności obronnych - tak jak się do tego zobowiązali na niedawnym szczycie NATO w Hadze.
Prezydent dodał, że kwestia państwa bałtyckich pojawiła się w jego rozmowie z Trumpem. - Myślę, że deklaracja prezydenta Trumpa o utrzymaniu wojsk amerykańskich w Polsce i ewentualnej możliwości rozwijania tych sił, jest dobrą informacją dla całej Europy Środkowej, także dla państw bałtyckich - stwierdził, podkreślając jednocześnie znaczenie budowy wspólnych relacji państw całego regionu z USA.
Prezydent Nauseda z kolei wyraził nadzieję, że deklaracja o amerykańskiej obecności w Polsce wiąże się z utrzymaniem zainteresowania USA bezpieczeństwem i stabilnością całego regionu. Dodał, że priorytetem dla Litwy jest także obecność tam wojsk europejskich państw NATO, w tym Niemiec.
- Trzeba powiedzieć jasno, że wiele państw w Europie jechało w kwestii bezpieczeństwa na gapę. (...) Bardzo się cieszę, że zdrowy rozsądek prezydenta USA, ale także nas - prezydenta Polski i prezydenta Litwy, innych przywódców europejskich, doprowadził do sytuacji, w której w sposób kolektywny chcemy wydawać 5 proc. PKB na zbrojenia i budujemy naszą odpowiedzialność za Europę Środkową - dodał.
Nauseda powiedział, że "bardzo ważna jest obecność wojskowa USA w naszym regionie". - Stałą obecność sił zbrojnych USA na Litwie i w Polsce stanowi istotny czynnik odstraszający - stwierdził. Dodał, że jego kraj zamierza dalej ściśle współpracować w Polską w zakresie bezpieczeństwa, w tym m.in. rozwijać programy ochrony granic i obrony powietrznej.
Wojna w Ukrainie
Prezydent Nawrocki stwierdził, że obaj doszli także do wniosku, że „prezydent Donald Trump jest jedynym liderem wolnego świata, który jest gotowy skłonić Władimira Putina do negocjacji i do zakończenia wojny (w Ukrainie)”. Prezydent Nauseda podkreślił, że długotrwały pokój w regionie będzie możliwy tylko wtedy, jeżeli Ukraina będzie miała własną silną armię i wiarygodne gwarancje bezpieczeństwa.
Litewski prezydent podkreślił także znaczenie nakładania dalszych sankcji na Rosję - jak mówił, powinny dotknąć m.in. rosyjską bankowość, flotę cieni i rosyjski państwowy koncern atomowy Rosatom. Zwrócił też uwagę na potrzebę zaostrzania sankcji wobec reżimu białoruskiego, przetrzymującego ponad 1000 więźniów politycznych.
Prezydent Litwy zaznaczył, że rozmawiali również o wsparciu Ukrainy, zarówno militarnym jak i w dążeniu tego kraju do UE, planach przeznaczania 5 proc. PKB na obronność, zaostrzeniu, problemie nielegalnej migracji oraz wspólnej pamięci historycznej, m.in. upamiętnieniu w Pustelniku pod Warszawą kluczowego dla litewskiej kultury kompozytora i malarza Mikalojusa Konstantinasa Cziurlionisa , który spędził tam ostatnie miesiące życia i zmarł 10 kwietnia 1911 roku.
W ramach wizyty na Litwie prezydent Nawrocki wraz z prezydentem Nausedą odwiedzi jeszcze wileńską Ostrą Bramę, a także historyczne cmentarze na Antokolu i Rossie; spotka się także z desygnowaną na premier Litwy Ingą Ruginiene, a także z przewodniczącym litewskiego Seimasu Sauliusem Skvernelisem, a po południu - także z przedstawicielami polskiej mniejszości na Litwie na uroczystości w ambasadzie RP.
Wieczorem Nawrocki z Wilna uda się na kolejną wizytę zagraniczną - do Finlandii.
Z Wilna Mikołaj Małecki. (PAP)
mml/ mok/ grg/
