Umowa koalicyjna podpisana. Babisz premierem Czech
Trzy ugrupowania, które utworzą nowy rząd Czech, podpisały w poniedziałek umowę koalicyjną i przedstawiły program nowego gabinetu. Ustalono też podział stanowisk w rządzie, którego premierem będzie Andrej Babisz. Na inauguracyjnej sesji posłowie złożyli ślubowania.
Populistyczny ruch ANO Babisza, jednego z najbogatszych Czechów, wygrał wybory do Izby Poselskiej, które odbyły się 3 i 4 października. Jego koalicjantami będą: prawicowa, eurosceptyczna partia Zmotoryzowani (Motoristie) oraz radykalnie prawicowa, antyunijna i antyimigrancka Wolność i Demokracja Bezpośrednia (SPD).
Umowa koalicyjna w Czechach stała się faktem. Co się w niej znajduje?
Umowa koalicyjna przewiduje, że ANO będzie miało premiera i obejmie osiem resortów. Lider ruchu ANO kierował już gabinetem w latach 2017-2021. Zmotoryzowani będą mieli czterech ministrów, a SPD – trzech. Umowę koalicyjną podpisali liderzy trzech ugrupowań oraz przewodniczący klubów parlamentarnych. Podpisali ją także wszyscy posłowie, zobowiązując się do popierania gabinetu i jego projektów ustaw.
W projekcie programu, który ma realizować koalicja, partie uznały za strategiczne priorytety: tańszą energię i bezpieczeństwo energetyczne; dostępną opiekę zdrowotną; mieszkalnictwo postrzegane jako interes publiczny; sprawiedliwe emerytury i bezpieczeństwo.
Dokument potwierdza m.in. odrzucenie unijnych regulacji uprawnień do emisji ETS2 i zakłada rozwój energetyki jądrowej. Partie zakładają ograniczenie wieku emerytalnego do 65 lat, utrzymanie korony czeskiej oraz przywrócenie elektronicznego rejestru sprzedaży (EET).
W części poświęconej sprawom zagranicznym projekt programu rządu zapewnia, że Czechy chcą pozostać w strukturach Sojuszu Północnoatlantyckiego i Unii Europejskiej, ale tę drugą instytucję zamierzają zreformować od wewnątrz. Nowy rząd domaga się wzmocnienia współpracy w Grupie Wyszehradzkiej. Chce trwałych stosunków z USA, a także chce zachować tradycyjnie przyjazne stosunki z Izraelem. W programie jest zapis o wspieraniu działań dyplomatycznych prowadzących do zakończenia wojny na Ukrainie, ale nie wspomniano o Rosji.
Co z polityką migracyjną?
Przyszły rząd chce zaostrzyć politykę azylową i migracyjną. Jest mowa o „zerowej tolerancji dla nielegalnej migracji”. Ponadto rząd będzie dążył do odrzucenia paktu migracyjnego, a azyl planuje przyznawać tylko w wyjątkowych i jasno określonych przypadkach.
W poniedziałek na początku inauguracyjnej sesji izby niższej czeskiego parlamentu przysięgę złożyli posłowie wybrani 3 i 4 października br. Wybrano także członków komisji regulaminowej i spraw poselskich. W programie tej sesji jest także wybór przewodniczącego Izby Poselskiej, co zaplanowano na środę. Podpisy wszystkich 108 posłów koalicji z 200-osobowej Izby mają być gwarancją, że w tajnym głosowaniu to stanowisko przypadnie liderowi SPD Tomio Okamurze. Usłyszał on zarzuty podżegania do nienawiści, ale po jego ponownym wyborze do Izby Poselskiej postępowanie zostało zawieszone.
Po podpisaniu umowy koalicyjnej Babisz powiedział, że liczy na uchwalenie budżetu do 17 grudnia br., co pozwoli uniknąć prowizorium budżetowego. Wyraził nadzieję, że prezydent Czech Petr Pavel powoła nowy gabinet do połowy grudnia. Najprawdopodobniej kończący pracę gabinet Petra Fiali złoży dymisję w czwartek. Będzie pracować aż do powołania nowego rządu.
Z Pragi Piotr Górecki (PAP)
ptg/ mhr/ ppa/gn/
