Większe wynagrodzenia dla autorów i wydawców książek za wypożyczenia w bibliotekach
Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego poinformowało, że podnosi kwotę wynagrodzeń za wypożyczenia biblioteczne z 5 do 10 proc. wartości zakupów bibliotek publicznych z poprzedniego roku. W efekcie do twórców i wydawców trafi ponad 10 mln zł.
Nowelizacja ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz aktualizacja rozporządzenia dotyczącego wynagrodzeń za wypożyczenia biblioteczne były tematem spotkania zespołu ds. pola literackiego, które odbyło się w środę w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
"Zespół ds. pola literackiego, po konsultacjach z Departamentem Prawa Autorskiego i Filmu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz przedstawicielami Stowarzyszenie Autorów i Wydawców Copyright Polska, podjął uchwałę o przedstawieniu ministrze Hannie Wróblewskiej rekomendacji podniesienia kwoty w systemie poprzez zwiększenie podstawy wyliczenia z 5 proc. do 10 proc. wartości zakupów bibliotek publicznych z poprzedniego roku kalendarzowego" - podał resort.
Jak podkreślono, ministra Wróblewska zaakceptowała rekomendację zespołu i podjęła decyzję o przystąpieniu do aktualizacji rozporządzenia w tej sprawie. Dzięki temu kwota, która trafi do twórców, twórczyń oraz wydawców zwiększy się dwukrotnie i wyniesie ponad 10 mln zł.
Prace nad ewaluacją i zmianą systemu wynagrodzeń za wypożyczenia biblioteczne prowadzone są w MKiDN od roku. Przeprowadzono m.in. konsultacje z ekspertami z innych resortów oraz spotkania z przedstawicielkami i przedstawicielami strony społecznej.
"W wyniku tych działań od 1 stycznia 2025 roku liczba bibliotek, które dostarczają informacje o wypożyczeniach, została zwiększona z 60 do 100. Dzięki podpisanej przez Hannę Wróblewską w 2024 r. aktualizacji rozporządzenia dotyczącego systemu wynagrodzeń za wypożyczenia biblioteczne system objął wszystkie regiony Polski, zapewniając widoczność także twórcom i twórczyniom literatury regionalnej" - dodało MKiDN.
Wynagrodzenia za wypożyczenia w bibliotekach
Program wynagrodzeń za wypożyczenia biblioteczne (ang. Public Lending Right, PLR) ma na celu zrekompensowanie autorom i wydawcom potencjalnej utraty dochodów ze sprzedaży ich książek, gdy są one za darmo udostępniane czytelnikom w bibliotekach publicznych. W Polsce system wynagrodzeń za wypożyczenia biblioteczne dla polskich pisarzy, tłumaczy, ilustratorów i wydawców został wprowadzony w 2016 r. na podstawie ustawy z 11 września 2015 r. nowelizującej prawo autorskie. Obejmuje twórców, tłumaczy i wydawców książek powstałych lub opublikowanych w języku polskim wypożyczanych w bibliotekach publicznych.
Za podział i wypłaty wynagrodzeń odpowiada Stowarzyszenie Autorów i Wydawców Copyright Polska wyznaczone przez MKiDN w drodze konkursu. Środki na wynagrodzenia pochodzą z Funduszu Promocji Kultury.
Zgodnie z ustawą 75 proc. wynagrodzeń jest wypłacanych twórcom utworu, a 25 proc. wydawcom. Wysokość wynagrodzeń jest obliczana na podstawie danych dotyczących wypożyczeń zebranych w danym roku w wybranych bibliotekach publicznych.(PAP)
akn/ miś/ ał/