Przyszłość tańca w Polsce - kluczowe wnioski z Kongresu Tańca
IV Kongres Tańca, który odbył się w Warszawie w dniach 15-17 listopada 2025 roku w Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski, stał się wydarzeniem o szczególnej wadze dla polskiego środowiska tanecznego. Zgromadził artystów, pedagogów, menedżerów, badaczy i przedstawicieli instytucji z całego kraju, tworząc przestrzeń do rozmowy o przyszłości polskiego tańca i jego roli w życiu społecznym oraz kulturalnym.
Kongres miał charakter wielowymiarowy: poprzedziły go szerokie konsultacje regionalne i ogólnopolski projekt badawczy „Taniec w Polsce 2025”, zaś część stacjonarna stała się platformą debat. Istotna była również publikacja „Raportu o stanie tańca w Polsce” i powiązanych analiz. Po raz pierwszy tak obszerne i rzetelne dane pozwoliły precyzyjnie opisać ekosystem tańca - od finansowania i infrastruktury po edukację, uczestnictwo publiczności i geograficzne zróżnicowania w dostępie do oferty tanecznej dla Polaków.
Wyniki badań potwierdziły zarówno ogromny potencjał tańca, jak i skalę wyzwań: niedofinansowanie w porównaniu z innymi sztukami performatywnymi, ograniczony dostęp Polaków do spektakli oraz brak odpowiednich przestrzeni do pracy i edukacji. Można było zobaczyć także olbrzymie zainteresowanie publiczności, a także szybko rosnący potencjał biznesowy tańca (także artystycznego i niekomercyjnego), które mogłoby zostać w pełni wykorzystane przy zwiększeniu dostępności działań tanecznych w całym kraju.
Szczególne znaczenie miała wypowiedź Marty Cienkowskiej - minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego, która jako pierwsza osoba pełniąca ten urząd tak jednoznacznie wskazała na potrzebę strategicznego wzmocnienia sektora tańca: inwestycji infrastrukturalnych, stabilnych mechanizmów finansowania, wzmocnienia instytucjonalnego oraz oparcia polityk publicznych na danych. Jej deklaracje spotkały się z szerokim uznaniem środowiska.
Wśród rekomendacji kongresu znalazły się: stworzenie długofalowej strategii rozwoju tańca, powołanie krajowego centrum wiedzy i praktyki choreograficznej, modernizacja systemu grantowego, rozwój narzędzi wspierających mobilność i obecność międzynarodową oraz budowa spójnej polityki edukacyjnej. Podkreślano także potrzebę inkluzywności oraz tworzenia bezpiecznych, dostępnych przestrzeni do uczestnictwa dla osób o różnych doświadczeniach, możliwościach i poziomach zaawansowania tanecznego.
Z entuzjazmem przyjęto pomysł stworzenia Narodowego Programu Rozwoju Tańca, wzorowanego na sprawdzonych programach strategicznych, takich jak Narodowy Program Rozwoju Czytelnictwa. Byłby to krok porządkujący priorytety, integrujący działania edukacyjne, infrastrukturalne i promocyjne oraz stabilizujący sytuację całego sektora.
IV Kongres Tańca pokazał środowisko dojrzałe, świadome swoich potrzeb i gotowe do współpracy. Wybrzmiała jasno wizja przyszłości: taniec w Polsce wymaga stabilnych fundamentów, większej widoczności oraz mądrego, opartego na danych planowania. Pierwszym etapem powinno być tworzenie miejsc tańca w każdym województwie - przestrzeni prezentacji, edukacji i profesjonalnej praktyki, które umożliwią budowę trwałej publiczności oraz bardziej zrównoważony rozwój całego ekosystemu tańca.
IV Kongres Tańca zorganizował Narodowy Instytut Muzyki i Tańca. Finansowanie ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Wydarzenie pod patronatem honorowym Ministra Edukacji.
Partnerami strategicznymi wydarzenia byli: Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski, Narodowe Centrum Kultury, Centrum Edukacji Artystycznej, Instytut Adama Mickiewicza, CIOFF Polska Sekcja, Stowarzyszenie Autorów ZAIKS, Związek Artystów Scen Polskich ZASP, Fundacja Rozwoju Teatru NOWA FALA.
