Boris Kudlička: w dzisiejszym świecie nadinformacji teatr może być schronieniem
W dzisiejszym świecie cyfrowej nadinformacji teatr może być schronieniem. Opera i balet mogą leczyć, być azylem - powiedział w Kulturalnym Piątku w Studiu PAP nowy dyrektor Teatru Wielkiego - Opery Narodowej w Warszawie Boris Kudlička.
W rozmowie z PAP Boris Kudlička przypomniał, że jego ścieżka zawodowa rozpoczęła się 30 lat temu. „Od tego czasu jestem związany także z Teatrem Wielkim – Operą Narodową. Dobrze znam tę instytucję, sposób jej funkcjonowania i strukturę” - dodał.
Zaznaczył, że Teatr Wielki dał mu szansę. „Stworzyłem, głównie z Mariuszem Trelińskim, kilka spektakli, które stały się pretekstem do zapraszania nas w różne miejsca na świecie. Sukces tych realizacji był oczywiście również naszym sukcesem. Dzięki temu zdobyłem duże doświadczenie w zagranicznych instytucjach. Od zawsze interesował mnie sposób ich funkcjonowania, zarówno pod względem wizji artystycznej, logistyki, jak i administracji” – powiedział.
Kudlička przypomniał, że jest także architektem. Dzięki temu, że współtworzy biuro architektoniczne, nauczył się prowadzenia zespołu, projektów oraz budżetów. „'Architekt' to dobre określenie na to, co robię. Bo 'architekton' to główny budowniczy. I to nie tylko miejsca, ale również treści i programu” – podkreślił.
Powiedział, że świadomie zdecydował się podjąć wyzwanie pracy w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej. Zarządza i kieruje nim zarówno od strony artystycznej, jak i administracyjnej oraz technicznej. „To składa się na sukces tak ważnej instytucji, jaką jest Teatr Wielki, oraz dwóch pięknych zespołów, jakimi są jej opera i balet” – dodał.
Myślę, że marzeniem wszystkich, którzy lubią teatr i operę, jest mieć u nas wiedeńską Staatsoper, nowojorską Metropolitan Opera czy londyńską Royal Ballet and Opera. To wielkie instytucje o wielkiej tradycji i renomie, które dzisiaj tworzą top światowej opery. Teatr Wielki nie jest wcale tak oddalony od tej czołówki
„Niektóre obszary wymagają rozwoju”
Zaznaczył jednak, że niektóre obszary teatru wymagają rozwoju. Szczególną uwagę chce poświęcić muzyce – będzie ją wzmacniać i rozwijać w strukturach teatru. Według niego należy dążyć do tego, by Teatr Wielki – Opera Narodowa znalazł się w czołówce teatrów w Europie i na świecie. „Jestem przekonany, że potencjał i talent już mamy” – powiedział Kudlička. Podkreślił, że wraca do teatru z ambicją, by uczynić z niego lidera światowej opery i baletu, a także zbudować silny zespół i ciekawy program artystyczny.
Nowy dyrektor Teatru Wielkiego – Opery Narodowej mówił również o wyzwaniach, jakie przed nim stoją. „Mamy widownię, jednak gramy trochę za mało. Musimy zwiększyć liczbę granych spektakli i pozycji w repertuarze. To oznacza więcej premier” – podkreślił. Wskazał także, że ten teatr musi być bardziej inkluzywny, dostępny i otwarty, nie ma tworzyć „symbolicznej twierdzy w centrum miasta”.
Jego zdaniem repertuar i dramaturgia muzyczna powinny być różnorodne – od klasyków i przedstawień zachowawczych aż po ekstremalne i nowoczesne. „To samo wiąże się z tytułami, które wybieram. Są one od muzyki dawnej po opery i balety twórców współczesnych” – powiedział.
Edukacja, współpraca międzynarodowa - na co jeszcze stawia Kudlička
Kudlička podkreślił, że kierowana przez niego instytucja musi też rozszerzyć program edukacyjny. „Kształtowanie wrażliwości na muzykę, sztukę, plastykę, słowo i głos jest obowiązkiem jednej z największych instytucji kulturalnych w Polsce. Są to elementy, które tworzą otwartość” – dodał, wskazując jednocześnie, że konieczne jest również wyjście poza ramy Teatru Wielkiego. „Chodzi o to, aby grać i budować program nie tylko w siedzibie teatru, ale również wychodzić do innych instytucji, współtworzyć z nimi projekty zarówno w Warszawie, jak i pozostałej części kraju. Nie mówię już o potrzebie współpracy międzynarodowej” – powiedział.
Zapewnił także, że w nadchodzącym sezonie artystycznym w TW-ON nie zabraknie emocji. „Emocja i żywioł artystyczny są podstawą. Teatr to miejsce, gdzie możemy się przejrzeć w dramaturgii jak w lustrze. W dzisiejszym świecie cyfrowej nadinformacji teatr może być schronieniem” – powiedział. „Opera i balet mogą leczyć, być azylem we współczesnym, dość złożonym i wymagającym świecie” – dodał.
W najbliższym czasie podczas Baltic Opera Festivalu widzowie będą mogli zobaczyć scenografię Borisa Kudlički w operze „Salome”, którą reżyserował Romuald Wicza-Pokojski.
Kim jest nowy dyrektor Teatru Wielkiego - Opery Narodowej
Boris Kudlička urodził się 5 grudnia 1972 r. w Rużomberku w środkowej Słowacji. Ukończył scenografię w Katedrze Projektowania Scenografii i Kostiumu na Wydziale Teatralnym Akademii Sztuk Pięknych w Bratysławie oraz Akademii Sztuk Pięknych w Groningen. W 1995 r. trafił do Teatru Wielkiego - Opery Narodowej. Początkowo był współpracownikiem i asystentem Andrzeja Majewskiego, następnie został naczelnym scenografem.
W 1999 r. rozpoczął współpracę z Mariuszem Trelińskim. Zaowocowała ona realizacją scenografii do kilkunastu tytułów operowych, w tym „Madame Butterfly”, „Króla Rogera”, „Otella”, „Don Giovanniego”, „Oniegina”, „Orfeusza i Eurydyki”, „Tristana i Izoldy”, „Borysa Godunowa”, „Traviaty” oraz „Mocy przeznaczenia”. Kudlička ma również na koncie współpracę z innymi teatrami operowymi na świecie, m.in. z Royal Opera House w Londynie, Staatsoper Berlin, Washington Opera, Los Angeles Opera, San Francisco Opera, Theater an der Wien, Tokyo Bunka Kaikan oraz Operą Królewską w Sztokholmie i w Kopenhadze.
Ważna dla artysty jest też działalność wystawiennicza i projektowa. Kudlička zaprojektował ekspozycje „Guercino. Triumf baroku. Arcydzieła z Cento, Rzymu i kolekcji polskich” oraz „Brescia. Renesans na północy Włoch. Moretto-Savoldo-Moroni. Rafael-Tycjan-Lotto” dla Muzeum Narodowego w Warszawie, a także wystawę stałą w Domu Urodzenia Fryderyka Chopina w Żelazowej Woli. Współtworzył koncepcje polskich pawilonów na Expo w Hanowerze w 2000 r. i w Szanghaju w 2010 r.
Jest laureatem wielu nagród i wyróżnień. Dwukrotnie uhonorowano go słowacką Nagrodą Teatralną Dosky oraz Złotym Medalem na Praskim Quadriennale. W 2005 r. został odznaczony Brązowym, w 2015 r. - Srebrnym, a w 2025 r. - Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. W 2016 r. razem z Trelińskim otrzymał statuetkę Culture.pl Superbrands przyznawaną twórcom, którzy najskuteczniej wspierają obecność polskiej kultury za granicą. (PAP)
akr/ miś/ js/ know/
