Widmo sankcji na Iran. Te kraje są gotowe, aby je przywrócić
Francja, Niemcy i Wielka Brytania przywrócą sankcje na Iran, jeśli do końca sierpnia Teheran nadal będzie naruszał warunki porozumienia nuklearnego JCPOA z 2015 r. – zapowiedział we wtorek w Brukseli szef francuskiego MSZ Jean-Noel Barrot.
Iran złamał zobowiązania podjęte dziesięć lat temu w ramach negocjacji nuklearnych. Francja i jej partnerzy mają więc prawo do ponownego zastosowania globalnego embargo – m.in. na broń, usługi finansowe i sprzęt jądrowy – które zostało zniesione w wyniku umowy
Bez wyraźnego, weryfikowalnego i trwałego zobowiązania ze strony Iranu uruchomimy ten proces najpóźniej do końca sierpnia
Francja, Niemcy i Wielka Brytania są sygnatariuszami tzw. Wspólnego Kompleksowego Planu Działania (JCPOA), który miał ograniczyć irański program wzbogacania uranu w zamian za zniesienie części międzynarodowych sankcji. Porozumienie podpisano również z udziałem Rosji, Chin i Stanów Zjednoczonych. USA wycofały się jednak z układu w 2018 r., za pierwszej prezydentury Donalda Trumpa.
Sprawa sankcji na Iran. Te kraje deklarują ich przywrócenie
Z powodu tej decyzji Waszyngton nie może samodzielnie uruchomić tzw. mechanizmu „snapback”, czyli przywrócenia sankcji w przypadku stwierdzenia naruszeń umowy przez Iran. Mechanizm ten jest jednak nadal dostępny dla pozostałych stron JCPOA, a jego zastosowanie pozostaje możliwe do 18 października – daty formalnego wygaśnięcia kluczowych postanowień porozumienia.
Tymczasem według Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej (MAEA) Iran znacząco przekroczył limity określone w umowie. Z raportu agencji z jesieni 2024 r. wynika, że kraj ten zwiększył zapasy wzbogaconego uranu, w tym materiału o czystości 60 proc. – bliskiej poziomowi 90 proc., potrzebnemu do produkcji broni jądrowej.
Po czerwcowych atakach Izraela na irańskie instalacje nuklearne i wojskowe oraz uderzeniach USA na trzy obiekty irańskiego programu jądrowego Iran zawiesił współpracę z MAEA i wydalił jej inspektorów.
Szef irańskiej dyplomacji Abbas Aragczi oświadczył 12 lipca, że Teheran jest gotów wznowić negocjacje nuklearne ze Stanami Zjednoczonymi, jeśli otrzyma gwarancje bezpieczeństwa i zapewnienie, że nie dojdzie do kolejnych ataków na jego infrastrukturę.
Z Brukseli Maria Wiśniewska (PAP)
mws/ szm/ pap/
