"Kobieta" - wystawa zainspirowana postacią XIX-wiecznej malarki Anny Bilińskiej w Radomiu
Wystawę "Kobieta. Współczesne artystki i artyści pamięci Anny Bilińskiej" będzie można od piątku oglądać w Muzeum im. Jacka Malczewskiego w Radomiu. Inspiracją dla twórców ekspozycji była postać jednej z najwybitniejszych malarek polskich XIX wieku - Anny Bilińskiej-Bohdanowiczowej.
W dwóch salach radomskiego muzeum umieszczono 40 dzieł autorstwa 26 współczesnych twórców: obrazy, rzeźby oraz projekt modowy.
"Inspiracją do wystawy były słowa Anny Bilińskiej, polskiej artystki malarki, która w XIX wieku zdobyła akademickie wykształcenie i międzynarodową sławę" – poinformowała pomysłodawczyni i kuratorka wystawy Małgorzata Ziewiecka.
4 lutego 1883 r. Bilińska w swoim dzienniku napisała: "Od jakiegoś czasu snuje mi się po głowie cykl kompozycji. Tytuł – Kobieta. Chciałabym przedstawić ją w różnych fazach życia ze strony dodatniej i ujemnej: obowiązki kobiety i jej rola w rodzinie i społeczeństwie. Nie wiem, czy to może mieć wpływ jaki, gdyby mi jednak udało się chociaż jednej kobiecie w rozterce pomóc, wskazać drogę – byłabym z tego niewymownie szczęśliwa".
Większość prac, które od piątku będzie można obejrzeć w muzeum w Radomiu, powstała specjalnie na tę wystawę. Zadaniem zaproszonych artystów było stworzenie prac, które będą odpowiedzią na pomysł Bilińskiej sprzed 139 lat. "Dobór prac na wystawę nie jest przypadkowy, podobnie jak układ dzieł, które zobaczą zwiedzający w muzealnych salach" – podkreśliła kuratorka. W pierwszej sali umieszczono głównie dzieła malowane przez kobiety artystki, w drugiej - przez mężczyzn. Zdaniem kierowniczki działu naukowo-oświatowego muzeum Ilony Pulnar–Ferdjani prace prezentowane w obydwu salach różnią się stylem.
"Kobiety bardziej dosłownie odczytały cytat Anny Bilińskiej i wzięły sobie do serca fakt, że powinny pokazać własne emocje i portrety swoje lub np. przyjaciółek" - zauważyła Pulnar–Ferdjani. W jej ocenie kwintesencją kobiecej części wystawy może być m.in. obraz "Sama" Anny Jagodovej (ur. 1986).
Nieco inaczej – jak zaznaczyła Pulnar–Ferdjani – do tematu podeszli artyści; dali oni wyraźny przekaz, że kobieta jest dla nich inspiracją. "Panowie stworzyli prace nieprawdopodobnie barwne, niektóre wręcz onieśmielające i gabarytami i kolorem" – mówiła Pulnar–Ferdjani. Dodała, że przykładem męskiego spojrzenia na kobietę może być obraz "W pracowni" Arkadiusza Dzielawskiego (ur. 1967). "Artysta, nawiązując być może do twórczości Jacka Malczewskiego, przedstawia kobietę, jako swoją muzę, inspirację i przy okazji jako chimerę” – podkreśliła Pulnar–Ferdjani.
Wystawa będzie czynna do końca czerwca.
Anna Bilińska-Bohdanowicz (1854-1893) to jedna z najwybitniejszych artystek polskich tworzących w XIX wieku. Była przedstawicielką realizmu; malowała głównie portrety. Jako pierwsza Polką uzyskała wykształcenie na profesjonalnym, akademickim poziomie. Była też pierwszą polską artystką, która zyskała sławę w Paryżu, ówczesnym centrum kulturalnym Europy. Studiowała na Académie Julian – paryskiej prywatnej szkole malarskiej, gdzie później podjęła też pracę.
Jej rysunki i obrazy wystawiano kilkukrotnie w Salonie Paryskim. W 1889 r. odniosła pierwszy międzynarodowy sukces - otrzymała Srebrny Medal na Wystawie Światowej w Paryżu za obraz Autoportret. W tym samym roku jej dzieła były wystawione w Royal Academy of Art w Londynie. W 1891 r. prace Bilińskiej pokazano na dorocznej międzynarodowej wystawie sztuki w Berlinie, gdzie zostały nagrodzone małym złotym medalem.
Artystka zmarła w wieku 39 lat na chorobę serca. Została pochowana na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie. (PAP)
Autorka: Ilona Pecka
kgr/
