Prezydent Iranu o budowie broni atomowej. Padła deklaracja
Prezydent Iranu Masud Pezeszkian oświadczył w środę w przemówieniu w ONZ, że jego kraj nigdy nie dążył i nie będzie dążył do budowy broni atomowej. Zachód oskarża Iran o łamanie umowy z 2015 r., która miała uniemożliwić mu zdobycie broni atomowej i przywraca sankcje na Teheran.
- Nie chcemy broni atomowej - zadeklarował Pezeszkian, przemawiając w Nowym Jorku podczas debaty generalnej na 80. Sesji Zgromadzenia Ogólnego ONZ.
Dodał, że jego państwo „nigdy nie ugnie się przed agresorami” i skrytykował czerwcową agresję Izraela i USA na Iran. Władze w Jerozolimie podkreślały, że trwające 12 dni intensywne naloty były wymierzone w irańskie obiekty nuklearne, ponieważ Teheran przyspieszył prace nad bronią atomową. Do ataków przyłączyło się też lotnictwo amerykańskie.
Pezeszkian nazwał te działania „zdradą dyplomacji”, przypominając, że Izrael zaatakował, gdy Iran negocjował z USA nową umowę nuklearną. Izraelska agresja podważyła wysiłki na rzecz stabilności i pokoju w regionie - zaznaczył irański przywódca.
W swoim przemówieniu oskarżył też Izrael o popełnianie ludobójstwa w Strefie Gazy i zabicie tam „co najmniej 35 tys. niewinnych cywilów”. Kontrolowane przez Hamas ministerstwo zdrowia Strefy Gazy informowało w środę o ponad 65,4 tys. zabitych, bez rozróżniania na cywilów i bojowników. Izraelska armia szacowała, że do sierpnia zabito ok. 22 tys. bojowników Hamasu i innych grup terrorystycznych.
Pezeszkian skrytykował też „syjonistyczny reżim”, oskarżając władze w Jerozolimie o realizowanie planu budowy „Wielkiego Izraela” i nazywając premiera Benjamina Netanjahu „kryminalistą”.
Przedstawiciele reżimu w Teheranie wielokrotnie deklarowali chęć zniszczenia Izraela. Dla rządu w Jerozolimie Iran pozostaje najważniejszym i najgroźniejszym wrogiem.
W ciągu ostatnich dwóch lat Izrael oprócz wojny z palestyńskim Hamasem przeprowadził też z sukcesem szereg działań militarnych przeciwko wspieranym przez Iran bojówkom m.in. libańskiemu Hezbollahowi czy jemeńskim rebeliantom Huti. Grupy te przyłączył się do Hamasu i atakowały Izrael po zamachu 7 października 2023 r.
Rada Bezpieczeństwa ONZ przegłosowała 19 września ponowne nałożenie sankcji na Iran, które zostały zamrożone w ramach porozumienia z 2015 r. Umowa miała ograniczyć irański program nuklearny, ale po tym, gdy w 2018 r. wycofały się z niej USA, Teheran zaczął odchodzić od jej zapisów.
Zachód od dawna oskarża Iran o rozwijanie zdolności potrzebnych do budowy bomby atomowej, w tym wzbogacanie uranu do poziomu zbliżonego do tego, który jest potrzebny do celów wojskowych. Teheran utrzymuje, że jego program jądrowy ma pokojowy charakter.
O przywrócenie sankcji wnioskowała Wielka Brytania, Francja i Niemcy. Teoretycznie decyzja może jeszcze zostać zmieniona, ale dotychczasowe negocjacje w tej sprawie nie przyniosły skutków.
Jerzy Adamiak (PAP)
adj/ mal/ sma/
