Ustawy o KRS i TK, usprawnienie działania sądów i prokuratury priorytetami rządu w dziedzinie praworządności
Prace nad ustawami o Krajowej Radzie Sądownictwa, Trybunale Konstytucyjnym, przywrócenie funkcjonowania Sądu Najwyższego „w zgodzie z jego konstytucyjną rolą” oraz usprawnienie działania sądów i prokuratury – znalazły się na liście ogłoszonych w piątek priorytetów rządu w zakresie praworządności.
W piątek podczas konferencji minister ds. nadzoru nad wdrażaniem polityki rządu Maciej Berek przedstawił priorytety rządu na resztę kadencji; później lista z 58 priorytetami została opublikowana na stronach rządowych. Wśród nich znalazły się dwa w obszarze praworządności, obejmujące: przywrócenie praworządności w wymiarze sprawiedliwości oraz usprawnienie pracy sądów i prokuratury.
Przywrócenie praworządności w wymiarze sprawiedliwości
W ramach pierwszego z nich wskazano prace nad projektami ustaw w najważniejszych kwestiach ustrojowych. Jeśli chodzi o Krajową Radę Sądownictwa, należy – jak czytamy – „doprowadzić do takiego stanu prawnego, w którym organ ten będzie ukształtowany zgodnie z unormowaniami ustrojowymi, a przez to będzie funkcjonował w zgodzie z aksjologią wynikającą z Konstytucji”. Z kolei w przypadku Trybunału Konstytucyjnego, jak podkreślono, „należy dążyć do odtworzenia tego organu w warstwie ustrojowej i proceduralnej, tak by mógł on na powrót pełnić przypisaną mu konstytucyjnie rolę instytucji działającej jako gwarant ochrony praw człowieka i obywatela, a także porządku ustrojowego i zgodności hierarchicznej norm prawnych”.
Jeśli chodzi o sądownictwo powszechne i Sąd Najwyższy, należy – jak czytamy – doprowadzić do „uregulowania skutków uchwał podjętych w latach 2018–2025 przez Krajową Radę Sądownictwa, ukształtowaną na podstawie ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. (…) i przesądzić w kwestii skuteczności uchwał Rady w odniesieniu do poszczególnych grup sędziów oraz przywrócenia funkcjonowania Sądu Najwyższego w zgodzie z jego ustrojowym ukształtowaniem oraz konstytucyjną rolą”.
W dokumencie jest również mowa o potrzebie przywrócenia funkcjonowania Sądu Najwyższego „w zgodzie z jego ustrojowym ukształtowaniem oraz konstytucyjną rolą”, odtworzeniu organów samorządu sędziowskiego i zapewnieniu jego „zracjonalizowanego wpływu na funkcjonowanie wymiaru sprawiedliwości”, a także o „zniesieniu regulacji ograniczających prawa obywatelskie sędziów, a wprowadzonych do porządku prawnego na mocy tzw. ustawy kagańcowej”.
Usprawnienie pracy sądów i prokuratury
W ramach drugiego priorytetu MS, dotyczącego usprawnienia pracy sądów i prokuratury, podkreślono, że „niezbędne będzie podjęcie prac nad projektami ustaw dotyczącymi najistotniejszych komponentów”. Jak wskazano, chodzi przede wszystkim o umożliwienie orzekania przez asesorów sądowych „w sprawach z zakresu prawa rodzinnego i opiekuńczego, sprawach dotyczących demoralizacji i czynów karalnych nieletnich, leczenia osób uzależnionych od alkoholu oraz od środków odurzających i psychotropowych oraz sprawach należących do sądu opiekuńczego na podstawie odrębnych ustaw”. Jak oceniono, „zmiana ta usprawni postępowania w sprawach z zakresu prawa rodzinnego i opiekuńczego dzięki umożliwieniu asesorom sądowym orzekania w tych sprawach”.
Usprawnieniu działania sądów i prokuratury ma także służyć wdrożenie nowoczesnych narzędzi informatycznych wspierających zarządzanie sprawami oraz „umożliwienie dalszego orzekania sędziom, którzy osiągnęli wiek uprawniający do stanu spoczynku”. (PAP)
mml/ sdd/ mhr/
