Ukraina
Flaga
Godło Ukraina
Ukrajina
obszar: 603 628 km2
ludność: 42 462 218 (2017)
stolica: Kijów
ludność: 2 906 569 (2016)
Język urzędowy: ukraiński
Święto narodowe: 24 VIII - rocznica proklamowania Aktu Niepodległości (1991)
Jednostka monetarna: 1 hrywna (UAH) = 100 kopiejek
Członkostwo w ważniejszych organizacjach międzynarodowych: ONZ, IMF (MFW), WTO, WHO, ISE
Polska
Albania
Andora
Austria
Belgia
Białoruś
Bośnia i Hercegowina
Bułgaria
Chorwacja
Czarnogóra
Czechy
Dania
Estonia
Finlandia
Francja
Gibraltar
Grecja
Guernsey
Hiszpania
Holandia
Irlandia
Irlandia Północna
Islandia
Jersey
Kosowo
Liechtenstein
Litwa
Luksemburg
Łotwa
Macedonia
Malta
Mołdawia
Monako
Niemcy
Norwegia
Portugalia
Rosja
Rumunia
San Marino
Serbia
Słowacja
Słowenia
Szwajcaria
Szwecja
Ukraina
Watykan
Węgry
Wielka Brytania
Włochy
Wyspa Man
Wyspy Owcze
Pozostałe kontynenty
Ustrój
Republika. 12 VI 1920 r. proklamowana jako Ukraińska Socjalistyczna Republika Radziecka. Na mocy traktatu ryskiego z 1921 r. wschodnia część Ukrainy, jako samodzielna republika związkowa, weszła w skład ZSRR, część zachodnia do Polski. W XI 1939 r. do Ukraińskiej SRR została przyłączona część zachodnia, w VI 1940 r. część Besarabii i północnej Bukowiny, w VI 1945 r. Ukraina Zakarpacka.
16 VII 1990 r. Rada Najwyższa ogłosiła deklarację suwerenności, 24 VIII 1991 r. proklamowała Akt Niepodległości (przyjęty w referendum z 1 XII 1991 r.), który zmienił nazwę państwa na - Ukraina.
8 XII 1991 r. Ukraina wraz z Białorusią i Federacją Rosyjską podpisała porozumienie o utworzeniu Wspólnoty Niepodległych Państw.
Zgodnie z konstytucją z 28 VI 1996 r., głową państwa jest prezydent wybierany w głosowaniu powszechnym na kadencję 5-letnią. Uchwałą Rady Najwyższej z 22 II 2014 r., do czasu uchwalenia nowej konstytucji, obowiązuje ustawa zasadnicza z 2004 r., która znacznie ogranicza uprawnienia prezydenta na rzecz parlamentu.
Organem władzy ustawodawczej jest 1-izbowy parlament - Rada Najwyższa, w której skład wchodzi 450 deputowanych wybieranych w wyborach powszechnych na 4 lata (225 w okręgach jednomandatowych i 225 z list partyjnych).
Władzę wykonawczą sprawuje rząd (Gabinet Ministrów), na którego czele stoi premier mianowany przez prezydenta w uzgodnieniu z Radą Najwyższą.
Pod względem administracyjnym kraj podzielony jest na 24 obwody, 2 miasta wydzielone (Kijów i Sewastopol) oraz Autonomiczną Republikę Krymu. Sewastopol i Autonomiczna Republika Krymu zostały w marcu 2014 r. jednostronnie inkorporowane do Rosji; na arenie międzynarodowej są uznawane za część Ukrainy.
prezydent - Petro POROSZENKO /od 7 VI 2014/
poprzedni p.o.prezydent - przewodn. Rady Najwyższej
Ołeksandr TURCZYNOW /"Batkiwszczyna"/
/23 II 2014 - 6 VI 2014/
Gabinet Ministrów
utworzony 14 IV 2016 r., stan po zmianach z 8 VI 2018 r.
premier - Wołodymyr HROJSMAN
I wicepremier oraz minister rozwoju gospodarczego i handlu - Stepan KUBIW
wicepremier oraz min. rozwoju regionalnego, budownictwa i gospodarki mieszkaniowo-komunalnej - Hennadij ZUBKO
wicepremier ds. integracji europejskiej i euroatlantyckiej - Iwanna KŁYMPUSZ-CINCADZE /kob./
wicepremier - Wiaczesław KYRYŁENKO
wicepremier - Wołodymyr KISTION
wicepremier - Pawło ROZENKO
ministrowie:
spraw zagranicznych - Pawło KLIMKIN
spraw wewnętrznych - Arsen AWAKOW
obrony - Stepan POŁTORAK
sprawiedliwości - Pawło PETRENKO
oświaty i nauki - Lilia HRYNEWYCZ /kob./
finansów - p.o. Oksana MARKAROWA /kob./
ds. młodzieży i sportu - Ihor ŻDANOW
ds. polityki agrarnej i żywnościowej - Taras KUTOWY
energetyki i przemysłu węglowego - Ihor NASAŁYK
kultury - Jewhen NYSZCZUK
infrastruktury - Wołodymyr OMELAN
ds. polityki społecznej - Andrij REWA
ekologii i zasobów naturalnych - Ostap SEMERAK
ds. polityki informacyjnej - Jurij STEC
ds. terytoriów tymczasowo okupowanych i osób przesiedlonych - Wadym CZERNYSZ
zdrowia - p.o. Uliana SUPRUN /kob./
minister-członek Gabinetu Ministrów - Ołeksandr SAJENKO
*
poprzedni premier - Arsenij JACENIUK /NF/ /27 II 2014 - 14 IV 2016/
Parlament Rada Najwyższaprzewodniczący - Andrij PARUBIJ /NF/
Podział mandatów po wyborach z 26 października 2014 r.: Blok Petra Poroszenki 132, Front Ludowy 82, "Samopomoc" 33, Blok Opozycyjny 29, Partia Radykalna 22, "Batkiwszczyna" 19, "Wolność" 6, Prawy Sektor 1, inne 3, niezależni 96, vacat 27. Razem 450
Blok Petra Poroszenki "Solidarność" - partia utworzona w marcu 2001 r. w wyniku rozłamu w Socjaldemokratycznej Partii Ukrainy /zjednoczonej/; do 27 sierpnia 2014 r. nosiła nazwę "Solidarność"; 28 sierpnia 2015 r. w jej skład weszła partia Ukraiński Demokratyczny Sojusz na rzecz Reform Witalija Kliczki "Cios" /Ukrajinśkij Demokratskij Alians za Reformy Witalija Kliczka - UDAR; zał. 24 IV 2010/; przywódca: Petro POROSZENKO; przewodn.: Witalij KLICZKO.
Front Ludowy /Narodnyj Front - NF/ - partia utworzona 31 marca 2014r.; przewodn.: Arsenij JACENIUK.
"Samopomoc" /Samopomicz/ - partia utworzona 29 grudnia 2012 r.; przywódca: Andrij SADOWYJ.
Blok Opozycyjny - partia utworzona 23 kwietnia 2010 r. w wyniku rozłamu w Partii Regionów; przywódca: Jurij BOJKO.
Partia Radykalna /Radykalnaja Partija Ołeha Laszko/ - utworzona 28 września 2010 r.; przywódca: Ołeh LASZKO.
Ogólnoukraińskie Zjednoczenie "Ojczyzna" /Wsieukrajińskie Objednannja "Batkiwszczyna"/ - partia utworzona 16 września 1999 r.; przywódca: Julia TYMOSZENKO /kob./.
Ogólnoukraińskie Zjednoczenie "Wolność" /Wsieukrajińskie Objednannja "Swoboda"/ - partia nacjonalistyczna, utworzona 13 października 1991 r; przewodn.: Ołeh TIAHNYBOK.
Prawy Sektor /Prawij Sektor/ - partia utworzona 22 marca 2014 r. z przekształcenia opozycyjnego ruchu organizacji nacjonalistycznych; przywódca: Dmytro JAROSZ.
Partia Regionów /Partija Rehioniw - PR/ - utworzona 26 października 2000 r.; sekr. wykonawczy: Borys KOLESNIKOW.
Komunistyczna Partia Ukrainy /Komunistyczna Partija Ukrajiny - KPU/ - zarejestrowana 5 października 1993 r.; spadkobierczyni Komunistycznej Partii Ukrainy /zał. 1918, zdelegalizowana 30 VIII 1991/; zdelegalizowana 17 XII 2015.
Kongres Ukraińskich Nacjonalistów /Konhres Ukrajinśkich Nacjonalistiw - KUN/ - partia prawicowo-nacjonalistyczna, utworzona 18 października 1992 r., zarejestrowana 26 stycznia 1993 r.; przywódca: przewodn.: Stepan BRACIUN.
"Nasza Ukraina" /Nasza Ukrajina - NU/ - partia utworzona 5 marca 2005r. na bazie bloku "Nasza Ukraina"; do lipca 2009 r. nosiła nazwę Ludowy Związek Nasza Ukraina /Narodnyj Sojuz Nasza Ukrajina - NSNU/; w grudniu 2011 r. w jej skład weszła Partia Ludowa /Narodna Partija - NP, zał. 1996/; przywódca: Wiktor JUSZCZENKO.
Partia Zielonych Ukrainy /Partija Zelenych Ukrajiny - PZU/ - utworzona w październiku 1990 r. w wyniku przekształcenia się w partię stowarzyszenia ekologicznego "Zielony Świat" /zał. XII 1987/; przewodn.: Denis MOSKAL.
Postępowa Socjalistyczna Partia Ukrainy /Prohresiwna Socjalistyczna Partija Ukrajiny - PSPU/ - utworzona w 1996 r. w wyniku rozłamu w Socjalistycznej Partii Ukrainy; przywódca: Natalia WITRENKO /kob./.
Socjalistyczna Partia Ukrainy /Socjalistyczna Partija Ukrajiny - SPU/ - utworzona przez grupę b. członków Komunistycznej Partii Ukrainy /zał. 1918, zdelegalizowana 30 VIII 1991/; zarejestrowana 27 listopada 1991; przewodn.: Petro USTENKO.
Ukraińska Platforma "Sobor" /Ukrajinśka Platforma "Sobor"/ - utworzona 5 listopada 1990 r. pod nazwą Ukraińska Partia Republikańska "Sobor" /Ukrajinśka Respublikanka Partija "Sobor" - URP"S"/, od 3 grudnia 2011 r. nosi obecną nazwę; przewodn.: Pawło ŻEBROWSKI.
"Naprzód Ukraino!" /"Ukrajina Wpieriod!"/ - partia utworzona 3 października 1998r. pod nazwą Ukraińska Partia Socjaldemokratyczna /Ukrajinśka Socjal-Demokratyczna Partija - USDP/; obecną nazwę nosi od marca 2012 r.; przewodn.: Natalia KOROLEWSKA /kob./.
Federacja Związków Zawodowych Ukrainy /Federacja Profspiłok Ukrajiny - FPU/- utworzona w 1991 r.; liczy ok. 8 700 000 członków /2011/.
Narodowa Konfederacja Organizacji Związkowych Ukrainy - utworzona 26 listopada 2004 r.; liczy ok 1 500 000 członków; sekr. gen.: Petro PETRYCZENKO.
Konfederacja Wolnych Związków Zawodowych Ukrainy /Konfederacja Wilnych Profspiłok Ukrajiny - KWPU/ - przewodn.: Mychajło WOLYNIEC.
Prasa Dzienniki
DELO - ekonomiczny, w jęz. ukraińskim i rosyjskim, Kijów, zał. X 2005.
Dełowaja Stolica - tygodnik liberalny, w jęz. rosyjskim, Kijów, zał. 2001.
Deń/Dień/Day - w jęz. ukraińskim, rosyjskim, i angielskim, Kijów, zał. 1998.
Ekspres - w jęz. ukraińskim, Lwów, zał. 1992.
Fakty i Kommientari - w jęz. rosyjskim, Kijów, zał. 1997.
Hołos Ukrajiny/Gołos Ukrainy - organ Rady Najwyższej, w jęz. ukraińskim i rosyjskim, Kijów, zał. 1990.
Komsomolskaja Prawda /KP/ - w jęz. ukraińskim, wychodzi 6 razy w tygodniu, Kijów, zał. 1996.
Kyiwskije Wedomosty - w jęz. ukraińskim i rosyjskim, Kijów.
Siegodnia - w jęz. rosyjskim, Kijów, zał. 1997.
Silski Wisti - w jęz. ukraińskim, Kijów, zał. 1920.
Ukrajinska Prawda - gazeta internetowa, w jęz. ukraińskim, rosyjskim i angielskim, Kijów, zał. 2000.
Ukrajina Mołoda - w jęz. ukraińskim
Uriadowyj Kurier - rządowy, w jęz. ukraińskim, Kijów, zał. 1990.
Wieczernyje Wiesti - w jęz. rosyjskim, Kijów.
Wysokij Zamok - społeczno-polityczny, w jęz. rosyjskim, Lwów, do IX 1991 ukazywał się pt. "Lwowskaja Prawda".
Dzerkało Tyżnia /Zerkało Niedieli - tygodnik społeczno-polityczny, w jęz. ukraińskim i rosyjskim, Kijów, zał. 1994.
Dziennik Kijowski - miesięcznik w jęz. polskim, do IX 1996 dwutygodnik, poprzednio dziennik, Kijów, zał. III 1992; nawiązuje do tradycji "Dziennika Kijowskiego" ukazującego się w l. 1906-1920.
Kyiv Post - tygodnik w jęz. angielskim, Kijów, zał. 1995.
Żinka - miesięcznik społeczno-polityczny dla kobiet, w jęz. ukraińskim, Kijów, zał. 1920.
National News Agency of Ukraine - UKRINFORM - oficjalna agencja informacyjna, Kijów, zał. 16 marca 1918.
Interfax-Ukraine News Agency - Kijów, zał. 1992.
Ukrainian Independent Information Agency - UNIAN - niezależna agencja informacyjna, Kijów, zał. 1993.
