Od 11 września w poznańskim Starym Browarze będzie można oglądać wystawę poświęconą Andy’emu Warholowi
W dniu, w którym Andy Warhol skończyłby 97. lat, czyli 6 sierpnia, trudno wyobrazić sobie lepszy prezent dla polskich fanów jego twórczości, niż zapowiedź wystawy, której bohaterem będzie ten artysta. Od 11 września w Pop Culture Gallery w Starym Browarze w Poznaniu będzie można podziwiać ekspozycję „Andy Warhol. A Kind of Retrospective”.
Unikalna ekspozycja w Poznaniu
Na ekspozycji zaprezentowany zostanie wybór dzieł i materiałów z prywatnych oraz instytucjonalnych kolekcji. Na trzech kondygnacjach Pop Culture Gallery widzowie zobaczą m.in. oryginalne grafiki, polaroidy, filmy, szkice, archiwalne reklamy, zaprojektowane przez Warhola okładki płyt i magazynów „Interview”. Część prac na potrzeby ekspozycji w Poznaniu udostępnia Andy Warhol Museum w Pittsburghu. To rzadka okazja, żeby zobaczyć dzieła z kolekcji amerykańskiej instytucji – większość wystaw w Europie realizowanych jest we współpracy z muzeum Warhola na Słowacji.
Droga do sukcesu
Warhol to niewątpliwie ikona, której życie stanowiło w pewnym sensie nieustanny happening, ale i przykład ogromnej determinacji. Bowiem przez wiele lat dystansowało się od jego sztuki środowisko artystyczne, które długo odmawiało mu tytułu artysty. Warhol jednak uparcie twierdził, że każdy będzie miał swoje 15 minut sławy, co w jego przepadku trwało trochę dłużej.
Z dokładnie przygotowaną teczką prac i projektów chodził od agencji reklamowych, po redakcje magazynów modowych, aby móc realizować swój cel – tworzyć i bywać. Dobrze wiedział, że wielki świat sław, artystów i celebrytów, równa się przepustce do wielkiej kariery. W jednej ze swoich złotych myśli zawarł własną receptę na 15 minut sławy: „Niezależnie od tego, jacy jesteście dobrzy, jeśli nie zrobicie sobie dobrej reklamy, pójdziecie w niepamięć”.
Andy Warhol - życie pełne kontrastów
Sprzeczna była nie tylko jego osobowość, ale i życiorys, który Warhol chętnie ubarwiał, kreował podobnie jak swój wizerunek. „Wolę pozostać zagadką. Nigdy chętnie nie opowiadam o swojej przeszłości, ale zawsze, kiedy mnie o nią pytają wymyślam co innego” – tłumaczył. A może jego przeszłość nie do końca pasowała do tego, jak chciał być postrzegany... Andy Warhol urodził się 6 sierpnia 1928 roku w Pittsburgu w Pensylwanii jako Andrew Warhola. Jego rodzice, Andrij Warhola i Ulija Justyna Zavacka (nazwisko Warhola zmienili na Warhol po przyjeździe do USA), byli imigrantami z klasy robotniczej. Pochodzili z mniejszości grekokatolików łemkowskich (rusińskich) z wioski Mikova, usytuowanej na północy Słowacji. Jego dzieciństwo zdominowane było chorobą - cierpiał na pląsawicę, tygodniami leżąc w łóżku tworzył swoje rysunki i szkice. To bez wątpienia ukształtowało jego przyszłą karierę.
Za swoje pierwsze dzieło sztuki uznał wycinane z papieru lalki, które „tworzył” jako siedmiolatek. Ale to puszka zupy pomidorowej Campbell, wyniosła go na wyżyny popularności, on z kolei z przedmiotów codziennego użytku uczynił dzieła sztuki.
I właśnie ten życiorys skrzętnie kreowany przez artystę chciał uchwycić kurator poznańskiej wystawy, Wojtek Piotr Onak. Skupiając się nie tylko na efektach twórczej pracy Warhola, ale także na jej źródłach, śledząc etapy przemiany chłopca z Pittsburgha w ikonę kultury masowej, ekspozycja ukazuje Warhola w ludzkiej skórze.
Wystawa "Andy Warhol. A Kind of Retrospective"
Dlatego pierwsza część wystawy jest poświęcona życiowym doświadczeniom, które ukształtowały strategie i estetykę artysty: relacjom w rodzinie o imigranckich korzeniach, dzieciństwu na amerykańskich peryferiach, chorobie, wejściu do świata nowojorskiej bohemy, queerowej tożsamości. W tej części ekspozycji znajdą się biograficzny film, linia czasu mapująca kluczowe wydarzenia z życia Warhola, fragmenty wywiadów, zdjęcia oraz wczesne prace, nieprezentowane dotychczas publicznie w Polsce, m.in. litografia z portretem Grety Garbo z 1954 r. Wystawa opowie także o tym, jak świadomie artysta budował własny wizerunek, a swoją obecność w świecie sztuki i popkultury przekształcił w spójny projekt artystyczny.
Dalej widzowie zanurzą się w twórczości artysty, w której korzystał z wielu różnorodnych technik - od malarstwa i sitodruku, którymi zasłynął - po filmy, fotografie, rysunki, projekty okładek, instalacje przestrzenne. W tej części wystawy centralnym elementem ekspozycji będą wielkoformatowe instalacje wideo z serii „Screen Tests” z lat 60., udostępnione przez Andy Warhol Museum w Pittsburghu: filmowe portrety Salvadora Dalego i modelki Nico – bywalców pracowni Warhola, tzw. Silver Factory.
W kolejnej części wystawy widzowie zobaczą wybór dzieł i artefaktów, w których Warhol przetwarzał tematy kultury popularnej - sławy, konsumpcji, pieniędzy. Kampanie dla domów mody, kolekcja kilkudziesięciu okładek winyli i ponad 50 okładek magazynów „Interview” zaprojektowanych przez Warhola, w tym premierowy numer kultowego tytułu, przypominają, że początki jego kariery związane są z reklamą i grafiką komercyjną.
Wystawa z przesłaniem
„»Andy Warhol. A Kind of Retrospective« to wystawa zbudowana wokół kluczowego pytania: w jaki sposób twórczość jednego artysty przeniknęła tak wiele obszarów życia współczesnego i dlaczego jego wizje wciąż działają z taką siłą?” – przekazał w oficjalnym komunikacie kurator wystawy. Dodając, że świat popkultury, w którym dziś funkcjonujemy już dawno został dostrzeżony i zauważony przez Warhola. „Instagram, YouTube, reality shows, selfie, kontent wiralowy, tabloidy online i TMZ – cały ten świat operuje dziś według zasad, które Warhol dostrzegł i uruchomił dekady temu. Seryjność, inscenizacja codzienności, płynna tożsamość medialna, ekonomia widzialności - to wszystko już było. Tyle że w czerni i bieli polaroidu, w trzynastogodzinnym filmie bez akcji, w sztucznie utrwalonym uśmiechu na sitodruku. Współczesna popkultura to jego dzieło, nawet jeśli o tym nie wie” – stwierdził kurator.
„Zapraszamy do Pop Culture Gallery, by spojrzeć na jego twórczość z nowych, nieoczywistych perspektyw i odkryć, jak bardzo aktualne pozostają refleksje i diagnozy ukryte w kolorowych grafikach oraz eksperymentalnych filmach autorstwa srebrnowłosego geniusza” – dodała Joanna Tupalska, dyrektor marketingu Starego Browaru, producentka wystaw Pop Culture Gallery @Stary Browar.
Wystawa „Andy Warhol. A Kind of Retrospective” rozpocznie się wernisażem 11 września i potrwa do 28 lutego 2026 r. (PAP Life)
mdn/ag/ep/